پروبیوتیک ها چه هستند

گفته می شود که تعداد باکتریهای موجود در بدن نسبت به سلولهای بدن نسبت 10 به 1 دارند. با این حال، یک مطالعه که اخیراَ انجام شده می گوید این نسبت به 1 به 1 نزدیکتر است .
بر اساس برآوردها، 39 تا 300 تریلیون باکتری در درون بدن زندگی می کنند. بیشتر این باکتری ها در روده قرار دارند و اکثراً بی خطر هستند. برخی مفید هستند و تعداد کمی می توانند باعث بیماری شوند.
وجود باکتری های مفید در روده با بسیاری از مزایای سلامتی مرتبط است، از جمله موارد زیر:

• کاهش وزن
• بهبود هضم
• افزایش عملکرد ایمنی
• پوست سالم
• کاهش خطر ابتلا به برخی بیماری ها

پروبیوتیک ها، که نوع خاصی از باکتری های مفید هستند، فواید بسیاری برای بدن دارند. پروبیوتیک ها اغلب به عنوان مکمل هایی مصرف می شوند که تصور می شود می توانند به ساکن شدن میکروارگانیسم های خوب در روده کمک کنند.
این مقاله فواید پروبیوتیک ها را برای سلامتی بررسی می کند.

پروبیوتیک ها چه هستند؟

پروبیوتیک ها میکروارگانیسم های زنده ای هستند که در صورت جذب شدن، فواید بسیاری دارند. اما، جامعه علمی غالباً درمورد اینکه چه فوایدی دارد و همچنین کدام گونه از باکتریها مفید هستند، اختلاف نظر دارند.
پروبیوتیک ها معمولاً باکتری هستند، اما انواع خاصی از مخمرها نیز می توانند به عنوان پروبیوتیک عمل کنند. همچنین میکروارگانیسم های دیگری نیز در روده وجود دارد که مورد مطالعه قرار می گیرند، از جمله ویروس ها، قارچ ها، آرکیا و کلمینت ها.
شما می توانید پروبیوتیک ها را از طریق مکمل ها و غذاهایی دریافت کنید که با تخمیر باکتری تولید می شوند.
غذاهای پروبیوتیک شامل ماست، کفیر، کلم ترش، تمپه، و کیمچی می‌شوند. پروبیوتیک ها را نباید با پروبیوتیک ها، که کربوهیدرات هستند (غالباً فیبرهای غذایی) اشتباه گرفت که به تغذیه باکتری های مفید موجود در روده کمک می کنند.
از محصولاتی که هم پروبیوتیک دارند و هم پروبیوتیک، به عنوان سینبیوتیک یاد می شود. محصولات سینبیوتیک معمولاً باکتریهای مفید را همراه با مقداری غذا برای خوردن باکتریها (پری بیوتیک ها) ترکیب می کنند.
شایعترین باکتریهای پروبیوتیک لاکتوباسیلوس و بیفیدوباکتریا هستند. انواع معمول دیگر ساکارومایسس، استرپتوکوکوس، انتروکوکوس، اشریشیا و باسیلوس هستند.
در مکمل ها گونه های مختلف پروبیوتیک وجود دارند. پروبیوتیک های مختلفی برای رفع بیماری های مختلف یافت شده اند بنابراین، انتخاب نوع مناسب پروبیوتیک ها ضروری است.
برخی از مکمل ها، به عنوان پروبیوتیک های طیف گسترده یا چند پروبیوتیکی شناخته می شوند که گونه های مختلف را در یک محصول ترکیب می کنند.
اگرچه نتیجه مطالعات امیدوارکننده است، تحقیقات بیشتری در مورد فواید پروبیوتیک ها برای سلامتی لازم است. برخی از محققان در مورد اثرات منفی احتمالی پروبیوتیک ها هشدار می دهند و خواستار برخورد احتیاطی و وضع قوانین دقیق برای آنها هستند.

اهمیت میکروارگانیسم ها برای روده

به مجموعه پیچیده میکروارگانیسم های موجود در روده فلور روده، میکروبیوتای روده یا میکروبیوم روده گفته می شود.
میکروبیوتای روده شامل باکتری ها، ویروس ها، قارچ ها، آرکی ها و کلمینت ها هستند. لازم به ذکر است باکتری ها اکثریت قریب به اتفاق آنها را تشکیل می دهند. روده یک زیست بوم پیچیده از 300 تا 500 گونه باکتری است.
اکثر فلور روده در روده بزرگ یافت می شوند که آخرین قسمت دستگاه گوارش است.
با کمال تعجب، فعالیت های متابولیکی فلور روده شبیه به یک عضو بدن است. به همین دلیل، برخی از دانشمندان از فلور روده به عنوان “عضو فراموش شده” یاد می کنند.
فلور روده به لحاظ سلاامتی، عملکردهای بسیار مهمی دارد. فلور روده، ویتامین هایی نظیر ویتامین K و برخی از ویتامین های گروه B را تولید می کند.

همچنین الیاف را به چربی های زنجیره کوتاه مانند بوتیرات، پروپیونات و استات تبدیل می کند. این چربی‌ها، دیواره روده را تغذیه می کنند و بسیاری از عملکردهای متابولیکی را انجام می دهند.
این چربی ها همچنین سیستم ایمنی بدن را تحریک کرده و دیواره روده را تقویت می کنند. این عمل، می تواند از ورود مواد ناخواسته به بدن و تحریک واکنش ایمنی جلوگیری کند.
فلور روده به رژیم غذایی شما بسیار حساس است و مطالعات نشان می دهد که فلور روده نامتعادل با بیماری های زیادی در ارتباط است. تصور می شود که این بیماری ها شامل چاقی، دیابت نوع 2، سندرم متابولیک، بیماری قلبی، سرطان روده بزرگ، آلزایمر و افسردگی باشند.
پروبیوتیک ها و فیبرهای پروبیوتیک می توانند به اصلاح این تعادل کمک کنند و اطمینان حاصل کنند که “عضو فراموش شده” به طور مطلوب کار می کند.

تأثیر بر سلامت دستگاه گوارش

تحقیقات گسترده‌ای در مورد تأثیرپروبیوتیک ها بر سلامت دستگاه گوارش انجام شده است. شواهد نشان می دهد که مکمل های پروبیوتیک می توانند به درمان اسهال ناشی از مصرف آنتی بیوتیک کمک کنند.
دلیل این نوع اسهال این است که آنتی بیوتیک ها بسیاری از باکتری های طبیعی روده را از بین می‌برند، که این عمل، تعادل روده را تغییر می دهد و باعث رشد باکتری های مضر می شود.
پروبیوتیک ها همچنین ممکن است به مقابله با سندرم روده تحریک پذیر(نوعی اختلال گوارشی رایج)، کاهش گاز، نفخ، یبوست، اسهال و سایر علائم کمک کنند.
تحقیقات در مورد اثربخشی مکمل های پروبیوتیک برای درمان روده تحریک پذیر متفاوت است. یک بررسی که اخیراً انجام شده نشان می‌دهد؛ 7 مورد از مطالعات نشان دهندۀ بهبود این بیماری با استفاده از مکمل پروبیوتیک است، در صورتی که 4 مورد از مطالعات این مسئله را رد می‌کند.
تحقیقات نشان می دهد که ظاهراً مکمل های پروبیوتیک چند سویه بیشترین بهبود روده تحریک پذیر را به همراه دارند، به خصوص اگر بیش از 8 هفته مصرف شوند.
با این حال، موارد زیادی در مورد تاثیر پروبیوتیک در درمان روده تحریک پذیر ناشناخته مانده است. سوالاتی مانند موارد زیر هنوز پاسخ داده نشده است:

• کدام علائم روده تحریک پذیر با پروبیوتیک بهبود می یابد؟
• کدام یک از پروبیوتیک ها یا مخلوط های پروبیوتیک موثرتر هستند؟
• چه دوزهای از پروبیوتیک و چه مدت درمان، بهترین است؟
• آیا انواع مختلف روده تحریک پذیر به درمان های مختلف پروبیوتیک نیاز دارند؟

محققان نتایج اولیه تاثیر پروبیوتیک بر درمان روده تحریک پذیر را امیدوار کننده می دانند اما می گویند قبل از اینکه پزشکان با اطمینان درمان های پروبیوتیک را به طور مداوم برای درمان روده تحریک پذیر تجویز کنند، آزمایشات بیشتری نیز لازم است.
برخی مطالعات همچنین به فواید مکمل پروبیوتیک در برابر بیماری های التهابی روده، مانند بیماری کرون و کولیت اولسراتیو اشاره می کنند. هر چند، محققان می گویند قبل از تأیید اثربخشی درمان، تحقیقات بیشتری لازم است.
پروبیوتیک ها همچنین ممکن است به مبارزه با عفونت های هلیکوباکتر پیلوری کمک کنند که یکی از عوامل اصلی ایجاد زخم و سرطان معده هستند.
اگر در حال حاضر مشکلات گوارشی دارید که ظاهراً رفع نمی شود، مصرف مکمل پروبیوتیک می تواند موثر باشد. با وجود این، قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنید.

تأثیر در کاهش وزن

برخی تحقیقات نشان می دهد که افراد مبتلا به چاقی باکتریهای روده متفاوتی نسبت به افراد لاغر دارند.
تحقیقات نشان می دهد ارتباطی بین میکروب های روده و چاقی در نوزادان و بزرگسالان وجود دارد. همچنین نشان می دهد که تغییرات میکروبی در روده، عاملی در ایجاد چاقی در بزرگسالی است.
بنابراین، بسیاری از دانشمندان بر این باورند که باکتری های روده در تعیین وزن بدن مهم هستند.
در حالی که تحقیقات بیشتری لازم است، به نظر می رسد برخی از سویه های پروبیوتیک به کاهش وزن کمک می کنند. با این وجود، محققان با توجه به اینکه هنوز موارد ناشناخته بسیاری وجود دارد، رعایت احتیاط را در رسیدن به این نتیجه توصیه می کنند.
این ناشناخته ها شامل موارد زیر است:

• سویه های خاص پروبیوتیک ها برای استفاده
• دوز و مدت زمان درمان
• اثرات طولانی مدت درمان
• نقش سن، جنس، شرایط سلامتی و سبک زندگی

در یک مطالعه که روی 210 نفر مبتلا به چاقی مرکزی (مشخصه آن چربی بیش از حد شکم است) انجام شد، شرکت کنندگان در طی 12 هفته به طور متوسط تقریباً 8.5٪ از چربی شکم خود را از دست دادند. این فراد، هر روز پروبیوتیک لاکتوباسیلوس گاسری مصرف می کردند.
وقتی شرکت کنندگان مصرف پروبیوتیک را متوقف کردند، در عرض 4 هفته دچار چربی شکم شدند.
همچنین شواهد نشان می دهد که لاکتوباسیلوس رامنوسوس و بیفیدوباکتریوم لاکتیس می توانند به کاهش وزن کمک کرده و از چاقی جلوگیری کنند، اگرچه تحقیقات بیشتری لازم است.

ظهور روان سایکوبیوتیک ها

تحقیقات دهه گذشته نشان داده است که روده و مغز در سیستمی به نام محور روده-مغز به هم متصل شده‌اند. این محور، سیستم عصبی مرکزی و روده ای بدن را به هم پیوند می دهد. سیستم عصبی روده‌ای، وظیفه کنترل هضم را به عهده دارد.
تحقیقات نشان می دهد که سایکوبیوتیک می تواند به درمان اختلالات شناختی و عصبی مانند اوتیسم، بیماری آلزایمر و پارکینسون کمک کند.
برخی از محققان پیشنهاد می کنند، برای برخی از افراد، مصرف مکمل‌های حاوی برخی از سویه های پروبیوتیک ممکن است نسبت به مصرف داروهای روانگردان برای کنار آمدن با استرس ذهنی، تنهایی و غم ناشی از بیماری همه گیر کوید 19 ارجح باشد.

سایر فواید

پروبیوتیک ها فواید دیگری نیز دارند. آنها ممکن است به بهبود مشکلات زیر کمک کنند:

التهاب: پروبیوتیک ها التهاب سیستمیک را که عامل اصلی بسیاری از بیماری ها است کاهش می دهند.
افسردگی و اضطراب: تحقیقات نشان داده شده است که سویه های پروبیوتیک لاکتوباسیلوس هلوتیکوس و بیفیدوباکتریوم لانگوم، علائم اضطراب و افسردگی را در افراد مبتلا به افسردگی بالینی کاهش می دهند.
فشار خون: پروبیوتیک ها ممکن است باعث کاهش متوسط فشار خون شوند.
عملکرد ایمنی: تعدادی از سویه‌های پروبیوتیک ممکن است عملکرد ایمنی بدن را افزایش دهند و احتمالاً منجر به کاهش خطر ابتلا به عفونت شوند مانند مواردی که باعث سرماخوردگی می شوند.
سلامت پوست: برخی شواهد نشان می دهد که پروبیوتیک ها می توانند برای درمان آکنه، روزاسه و اگزما و همچنین سایر اختلالات پوستی مفید باشند.
ضد پیری: اگرچه تحقیقات بسیار محدود است، شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد پروبیوتیک ها با افزایش توانایی سلول ها برای تکثیر خودشان، می توانند طول عمر را افزایش دهند.
این موراد تنها بخش کوچکی از مزایای پروبیوتیک است، زیرا مطالعات مداوم نشان می دهد که دامنه اثرات بالقوه آن وسیع است.

کوید 19 و پروبیوتیک ها

برخی از محققان بر این باورند که بهبود میکروبیوم روده از طریق مصرف مکمل های پروبیوتیک و رژیم غذایی می تواند یک استراتژی برای مبارزه و درمان عفونت ناشی از کروناویروس SARS-CoV-2 باشد. این عفونت می تواند منجر به کووید 19 شود که اشاره به بیماری کرونا ویروس 2019 دارد.
کوید 19 از طریق “طوفان سیتوکین” ناشی از سیتوکین های التهابی بیش از حد، به دفاع ایمنی بدن آسیب می رساند. اعتقاد بر این است که این مسئله، دلیل اصلی وخیم شدن حال فرد مبتلا و حتی مرگ او است.
از آنجا که فلور روده باعث تقویت سیستم ایمنی بدن و مقابله با التهاب می‌شود، محققان فکر می کنند مکمل های پروبیوتیک با مهار یا محدود کردن این “طوفان سیتوکین” می توانند به سرعت بهبودی از ویروس کرونا کمک کنند.
همچنین، افراد مبتلا به کووید 19 علائم گوارشی مانند اسهال، حالت تهوع، استفراغ، شکم درد و از دست دادن اشتها را گزارش کرده اند.
برخی از محققان بر این باورند که پروبیوتیک ها می توانند با جلوگیری از گیرنده تبدیل کننده آنژیوتانسین در جایی که پاتوژن SARS-CoV-2 برای حمله به سلول های دستگاه گوارش به بدن وارد می شود، از ویروس کرونا جلوگیری کنند.
برخی دیگر از دانشمندان معقدند ارتباط بین کووید 19 و پروبیوتیک ها شامل آن چیزی است که “محور روده ریه” نامیده می شود. این محور یک سیستم ارتباطی و متقابل بین روده و بافت های ریه است که از طریق میکروارگانیسم های میکروبیوم انسان ایجاد می شود.
مطالعات نشان داده است که عدم تعادل فلور روده با بیماری های ریوی و عفونت های دستگاه تنفسی مرتبط است. دانشمندان معقدند که اصلاح این عدم تعادل ممکن است سلامت ریه را بهبود بخشد و در نتیجه، به محافظت در برابر عوامل بیماری زا مانند SARS-CoV-2 کمک کند.
تحقیقات دیگر نشان می دهد که مکمل پروبیوتیک ممکن است به طور کلی فعالیت ضد ویروسی را تقویت کند و با این کار پاسخ ایمنی، ریوی و ضد التهابی را بهبود بخشد. این عمل ممکن است به پاکسازی عفونت SARS-CoV-2 کمک کند.
همه این فرضیه ها در مرحله نظری هستند. محققان می گویند برای تأیید آنها مطالعات بیشتری لازم است.
یک مطالعه احتیاطی حاکی از آن است که همه سویه های پروبیوتیک اثرات یکسانی ندارند. این سوال وجود دارد که آیا مکمل پروبیوتیک می تواند محتوای میکروبیوم روده را برای مبارزه با کووید 19 تغییر دهد.

ایمنی و عوارض جانبی

پروبیوتیک ها به طور کلی به خوبی تحمل می شوند و برای اکثر افراد بی خطر محسوب می شوند. با این حال، دستورالعمل ها در بین پروبیوتیک ها متفاوت است، بنابراین باید در انتخاب محصول محتاط باشید.

انتخاب پروبیوتیک ها

در ایالات متحده، پروبیوتیک ها به طور کلی به عنوان مواد غذایی، داروها یا مکمل های غذایی فروخته می شوند. در حالی که سازمان غذا و دارو آمریکا مقررات هر یک از این موارد را به روش های مختلف تنظیم می کند، اکثر غذاها و مکمل ها قبل از فروش نیازی به تأیید ندارند.
در نتیجه، برخی از شرکت ها از از این مسئله برای فروش مکمل های پروبیوتیک سوء استفاده می کنند و ادعاهایی را مطرح می کنندد که شواهد موجود آنها را تایید نمی کنند.
بهتر است برای انتخاب مکمل با پزشک خود مشورت کنید و توصیه های او عمل کنید.

عوارض جانبی پروبیوتیک ها

در چند روز اول مصرف مکمل پروبیوتیک، ممکن است عوارض جانبی مربوط به هضم غذا مانند گاز و ناراحتی خفیف شکمی را تجربه کنید.با این حال، پس از سازگاری مشکل هضم باید شروع به بهبود کند.

در افراد مبتلا به سیستم ایمنی ضعیف، از جمله مبتلایان به اچ آی وی، ایدز و چند بیماری دیگر، پروبیوتیک ها می توانند منجر به عفونت های خطرناک شوند. اگر بیماری دارید، قبل از مصرف مکمل پروبیوتیک با پزشک مشورت کنید.

چالش های پیش روی محققان

دانش در دو دهه گذشته در زمینه درک نقش های پروبیوتیک ها در سلامت انسان و بیماری گام های بلندی برداشته است. هنوز هم تحقیقات پروبیوتیک در مراحل ابتدایی قرار دارند و چیزهای زیادی برای یادگیری وجود دارد.
علیرغم مطالعات گسترده، محققان هنوز در حال شناسایی تمام گونه های میکروبی در روده هستند. شناسایی این گونه ها برای درک چگونگی عملکرد آنها در سلامت انسان بسیار مهم است.
به عنوان مثال، محققان در سال 2019 شناسایی تقریبا 2000 گونه باکتریایی روده را که قبلا ناشناخته بودند گزارش دادند. این یک گام مهم در جهت طبقه بندی میکروب های ساکن در روده انسان بود.
پس از شناسایی میکروارگانیسم ها، چالش بعدی محققان مرتبط کردن انواع مختلف، زیرگونه ها و سویه های میکروب ها با تأثیرات آنها بر سلامت انسان است.
اگرچه هزاران مطالعه، فواید پروبیوتیک ها را برای سلامت انسان ارزیابی کرده اند، نتایج اغلب با یکدیگر متناقض هستند.
یک دلیل برای این امر این است که روش های پردازش و تجزیه و تحلیل داده های پروبیوتیک ها در سراسر جهان سازگار نیستند. این امر منجر به تجزیه و تحلیل متناقض در داده ها می شود.
استاندارد سازی تحقیقات مربوط به پروبیوتیک ها چالش برانگیز است زیرا بدن انسان حاوی مجموعه ای متنوع از میکروارگانیسم ها است که در کشورها و حتی در بین افراد یک کشور متفاوت است.
علاوه بر این، سویه های باکتریایی نیز مانند بدن انسان دائما در حال تکامل هستند.
دانشمندان باید کوهی از شواهد را که گاهی متناقض هستند از بین هزاران مطالعه استاندارد کنند و سپس این شواهد را به توصیه های واضح برای استفاده از پروبیوتیک درمانی تبدیل کنند.

کلام آخر

حفظ روده سالم چیزی بیشتر از مصرف مکمل پروبیوتیک است. رژیم روزانه و ورزش به همان اندازه مهم هستند، زیرا بسیاری از عوامل سبک زندگی بر باکتریهای روده تأثیر می گذارند.
با این حال، مکمل های پروبیوتیک ممکن است طیف گسترده ای از فواید را با عوارض جانبی کم ارائه دهند. به همین ترتیب، اگر شما علاقه مند به بهبود سلامت روده خود هستید، ارزش آنها را دارد که این مکمل ها را امتحان کنید.
مطمئن شوید که ابتدا با پزشک خود صحبت کنید تا مطمئن شوید که گونه‌های مناسب را به مقدار مناسب مصرف می کنید و از هرگونه عوارض جانبی جلوگیری می کنید.
اگر شرایط خاصی دارید و می خواهید از فواید پروبیوتیک ها بهره مند شوید، می توانید از دستورالعمل های سازمان جهانی گوارش استفاده کنید. این سازمان پروبیوتیک ها، شرایط و دوزهای توصیه شده را فهرست می کند.
در شروع کار با پروبیوتیک ها همیشه احتیاط توصیه می شود. حتماً از یک محصول معتبر استفاده کنید، به آرامی شروع کنید و از یک پزشک معتبر مشورت بگیرید.