دی پیریدامول

دی پیریدامول یک داروی ضد پلاکت است که به عنوان داروی کمکی همراه با داروهای ضد انعقاد خوراکی (مانند قرص وارفارین) برای پیشگیری از تشکیل لخته خون پس از جراحی دریچه‌های قلب استفاده می‌شود.

 دی‌پیرید‌امول از راه وریدی فقط به عنوان داروی کمک تشخیصی در تصویر برداری از پرفوزیون عضله قلب، برای تشخیص نقص پرفوزیون همراه با بیماری شریان کرونر مصرف می‌شود.

این دارو با جلوگیری از تجمع پلاکت‌ها و باز نگه داشتن رگ‌های خونی قلب، به جریان خون کمک می‌کند.

داروی پرزانتین یکی از نام‌های تجاری داروی دی پیریدامول است.

عملکرد دی پیریدامول

نروزان

نروزان ؛ شاید یکی از بهترین داروهای گیاهی تقویت کننده حافظه با اثرات آرامبخش و ضد افسردگی قرص نروزان باشد.  ترکیبی از گیاه دارویی جینکوبیلوبا است که سلول های مغزی را تحریک می کنند. اضافه شدن ویتامین هایE ،C ، B12 و اسید فولیک اثربخشی آنرا افزایش می دهد.

قرص نروزان  به کمک یک رژیم غذایی سالم و استفاده از ویتامین هـا و مواد معدنی به اندازه کافی و موثر می توان مغز و سیستم عصبی را حتی در سنین میانسالـی و پیری به طـور سالم حفظ کرد. مطالعات نشان داده اند که تغذیه سالم و استفاده از ریزمغذی ها می تواند در حفظ حافظه، ارتقاء هوشیـاری، پیشگیری از افسردگـی و پیشگیری از زوال مغز موثر باشد.

ترکیبات قرص نروزان :

* نیاز مصرف روزانه از طرف شرکت سازنده مشخص نشده است.

موارد اثربخشی قرص نروزان

• فسفاتیدیل سرین (PS)

ماده طبیعی است که باعث انعطاف پذیری غشاء سلول ها می شود در نتیجه سلول های عصبی می توانند به راحتی با هم ارتباط داشته باشند.همچنین سلول های مغزی را در مقابل آسیب رادیکال های آزاد حفظ می کند وقتی جوان هستید، PS کافی در بدن تولید می شود ولی بعد از 40 سالگی تولید آن در بدن کاهش یافته و بدن نیاز به دریافت این ماده دارد. تحقیقات اخیر نشان می دهد که PS مشکلات مربوط به حافظه را در کسانی که تازه دچار آلزایمر شده اند بهبود می بخشد.

• فسفاتیدیل کولین (PC)

تولید استیل کولین (انتقال دهنده مهم عصبی) را در بدن تحریک می کند. این ماده شیمیایی موجود در مغز، روی قدرت اندیشه، ذهن و حافظه، رفتار، آمادگی جنسی و هوشیاری فرد اثر می گذارد.استیل کولین سبب تحریک رشد سلول های جدید مغز و نخاع می شود. فسفاتیدیل کولین سبب تقویت حافظه ، بهبود یادگیری، تقویت تمرکز و خلق و خو می شود و از اختلال حافظه مرتبط با سن جلوگیری می کند.

• ویتامین D

افراد با کمبود ویتامین D بیشتر در معرض ابتلاء به ناراحتی های مغزی و عصبی قرار دارند. مقادیر کافی ویتامین D در حفظ سلامت بافت ها و اعضای بدن از جمله مغز بسیار موثر است. کاهش سطح ویتامین D در بدن موجب تولید بیشتر مولکول های رادیکال آزاد شده که به مغز آسیب می رساند.همچنین با پایین بودن سطح ویتامین D توان ذهنی و شناختی افراد به شدت کاهش می یابد.

آنتی اکسیدان ها (شامل ویتامین C ، E، سلنیوم، گلوتاتیون):آنتی اکسیدان ها از سلول های مغزی در برابر شرایط اکسیداتیو استرس محافظت کرده و عملکرد حافظه را در افراد میانسال و مسن بهبود می بخشد.

• ویتامین C

یک آنتی اکسیدان مهم است که می‌تواند قبل از اثرگذاری رادیکال‌های آزاد بر مغز، از آن‌ها ممانعت به عمل آورد.

• اسید فولیک

یکی از ویتامین های مفید برای مغز و سیستم عصبی است. دریافت کافی فولات می تواند هوشیاری را افزایش داده و به بهبود حافظه و تمرکز کمک کند.

• ویتامین B6

در ساخت انتقال دهنده های عصبی مثل سروتونین و دوپامین نقش داشته که این دو ماده برای ارتقاء هوشیاری و وضعیت روحی و روانی موثر است.

• اسید فولیک B9

یکی از ویتامین های مفید برای مغز و سیستم عصبی است. دریافت کافی فولات می تواند هوشیاری را افزایش داده و به بهبود حافظه و تمرکز کمک کند.

• ویتامین B12

کمبود این ویتامین می تواند منجر به تخریب اعصاب، کاهش حافظه، افت روحیه و بی حوصلگی و کندی ذهن گردد. همچنین به موازات افزایش سن افراد دچار اختلال در جذب ویتامین B12 می شوند.

• منیزیم

یک ماده غذایی مهم برای مغز است و از مغز و سیستم عصبی در برابر موادی که باعث تخریب اعصاب می شوند محافظت می کند.

• آنتی اکسیدان ها (شامل ویتامین  E، سلنیوم، گلوتاتیون و…) 

آنتی اکسیدان‌ها از سلول‌های مغزی در برابر شرایط اکسیداتیو استرس محافظت کرده و عملکرد حافظه را در افراد میانسال و مسن بهبود می‌بخشد.

موارد مصرف

ارتودنسی

بهترین زمان ارتودنسی؛ نام ارتودنسی چند سالی است که بر سر زبان ها افتاده است اما تاریخچه ارتودنسی به قرن ها پیش باز می گردد. سالیان سال است که داشتن دندان هایی سالم و ردیف شده، یکی از عناصر زیبایی صورت محسوب می شود. این زیبایی حتی در قرن های گذشته دارای اهمیت بوده است تا جایی که افرادی که از این مشکل رنج می بردند، با استفاده از نخ و اشیای فلزی، سعی بر مرتب کردن و حرکت دادن دندان هایشان داشتند. امروزه، تخصص ارتودنسی، با شکل و شمایل ویژه تری، پا به عرصه دندانپزشکی گذاشته است تا به بیمارانی که از ناهنجاری های دندانی و فکی رنج می برند، کمک کند.

انواع ارتودنسی

درمان های ارتودنسی را می توان به دو دسته تقسیم کرد، گروه اول شامل رفع مشکلات دندان ها و گروه دوم ناهنجاری های فک می باشد. ممکن است بعضی افراد شامل هر دو گروه باشند که نگران نباشید می توان با همکاری آن را درمان کرد. توجه داشته باشید که هرچه سن فرد پایین تر باشد طول دوره درمان کمتر می باشد در افراد بزرگسال نیز طول دوره درمان بدون مشکل می باشد اما ممکن است کمی طول بکشد. هر یک از انواع روش های درمان ارتودنسی می تواند در نحوه درمان، طول مدت درمان و ابزار استفاده شده تفاوت هایی داشته باشند. برای مثال در درمان ارتودنسی ثابت از براکت و سیم ارتودنسی ثابت استفاده می شود و طول دوره درمان طولانی می باشد اما اعمال فشار بر دندان ها بسیار بیشتر از نوع درمان ارتودنسی متحرک می باشد.

کراتین

عوارض کراتین؛ ال-آرژنین، گلیسین و ال-متیونین ۳ اسید آمینه‌ای هستند که کراتین را در بدن به وجود می‌آورند. کراتین، پودر محبوب بین ورزشکاران که با تاثیر باور نکردنی به روی سطح انرژی و با قدرت عضله سازی فوق العاده توانسته جای خود را بین ورزشکاران باز کند. این روزها که تب باشگاه های بدنسازی در هر جوان و نوجوانی به شدت بالاست باید کمی بیشتر مراقب عوارض و خطرات داروها بود چراکه با بالا رفتن محبوبیت در رشته ای، امکان تقلب و سودجویی در همان زمینه بالا می رود.

سازمان غذا و داروی آمریکا FDA به افراد توصیه می کند که قبل از مصرف کراتین با پزشک خود مشورت کنید. نگرانی هایی مبنی بر عوارض مصرف کراتین بیش از دوز تجویز شده در ورزشکاران وجود دارد که در این شرایط عوارض جانبی کاملا بدیهی است.

عوارض مصرف کراتین

عوارض مشترک در مصرف کراتین

• حالت تهوع
• درد در ناحیه ی شکم
•  اسهال

البته اینها همه ی عوارض مصرف کراتین نیستند و موارد دیگری نیز ممکن است رخ دهد که در اینصورت با پزشک درمیان بگذارید.

علائم بروز آلرژی

در صورت بروز علائم آلرژی نسبت به کراتین با مراکز کمک های اورژانسی تماس بگیرید که این علائم مانند:

•  کهیر
•  تنگی نفس
• تورم صورت، لب ها، زبان و گلو

در صورت بروز علائم زیر مصرف دارو را متوقف و با پزشکتان تماس بگیرید:

•  تپش تند و احساس ضربان قلب و لرزش در قفسه ی سینه
•  مشکل در تنفس
•  افزایش سریع وزن
•  علائم از دست دادن آب بدن: تشنگی زیاد و احساس گرمای زیاد، ادرار کم، عرق شدید و خشکی و گرمای پوست
•  علائم عدم تعادل الکترولیت: خشکی دهان، تشنگی افزایش یافته، خواب آلودگی، احساس ناراحتی، حالت استفراغ، سرگیجه، افزایش ادرار، خستگی و درد در ماهیچه ها، افزایش ضربان قلب، ضعف، حمله ی ناگهانی و تشنج

تاثیر کراتین روی کبد

کراتین می‌تواند سطح کراتینین را در خون شما کمی افزایش دهد. کراتینین معمولا برای تشخیص مشکلات کلیوی یا کبدی اندازه گیری می‌شود. با این وجود این واقعیت که کراتین سطح کراتینین را بالا می‌برد به این معنا نیست که الزما به کبد یا کلیه شما آسیبی وارد شود. تاکنون هیچ‌یک از مطالعات علمی به اثبات نرسانده‌اند که مصرف مکمل کراتین در افراد سالم که مشکل کبدی ندارند، موجب آسیب خواهد شد.

یکی از مهم‌ترین مطالعاتی که در مورد کبد صورت گرفت، به مدت ۴ سال به طول انجامید و در نهایت به همین نتیجه رسید که کراتین در دوزهای مناسب هیچ عارضه جانبی منفی ندارد. اما در مورد افرادی که مشکلات کبدی دارند، قضیه کمی متفاوت است. به این افراد هرگز توصیه نمی‌شود که خودسرانه و بدون مشورت با پزشک به سراغ مصرف مکمل کراتین بروند.

لذا بیماران کبدی نباید بدون نظر پزشک از مکمل کراتین استفاده کنند. بیماری‌های مرتبط با کبد سطح طبیعی کراتین را در بدن کاهش می‌دهند و مصرف مکمل‌های کراتین ممکن است از توانایی کبد در تولید و پردازش کراتین جلوگیری کند. اگر مکمل‌های کراتین به دلیل اختلال در عملکرد کبد به درستی در بدن مورد پردازش قرار نگیرند، آسیب به کلیه و سایر عوارض جانبی جدی نیز ممکن است رخ دهد.

تاثیر کراتین روی کلیه ها

خیلی از افراد کراتین را با کراتینین یکی می دانند اما این دو با هم فرق دارند. پزشکان از کراتینین به عنوان مارکری از عملکرد کلیه استفاده می کنند. یکی از راه هایی که پزشکان نارسایی کلیه بررسی می کنند.اندازه گیری میزان کراتینین در خون است. کراتینین بالاتر از سطح نرمال نشان می دهد که کلیه ها آنگونه که باید کار نمی کنند. افزایش کراتینین می تواند اولین علامت نارسایی کلیه باشد
کراتین و کراتینین با وجود اینکه از نظر مولکولی با هم متفاوت اند اما به هم مرتبط اند. وقتی شما کراتین را به صورت مکمل یا از منابع طبیعی مانند گوشت مصرف می کنید، برخی از بافت ها، ازجمله بافت عضلات، آن را به فسفوکراتین تبدیل می کنند. وقتی عضلات به انرژی نیاز دارند، سلول ها می توانند از گروه فسفات برای ساختن آدنوزین تری فسفات استفاده کنند آدنوزین تری فسفات، انرژی ای است که سبب انقباضات عضله می شود. چیزی که باقی می ماند، کراتینین است و کلیه های شما راه هایی برای دفع این کراتینین اضافی دارد. در یک فرد سالم، تنها مقدار کمی کراتینین در خون باقی می ماند و شما می توانید با آزمایش خون متوجه شوید این مقدار چه اندازه است و این یکی  از مفیدترین مارکرها برای تشخیص عملکرد کلیه است بنابراین اگر شما سطح کراتینین خونتان طبق چیزی که آزمایش خونتان نشان می دهد، بالاتر از حد نرمال باشد، مانند چراغ قرمزی برای سلامت کلیه هایتان است. اما اگر با مصرف مکمل، بدنتان را با کراتین بمباران کنید نباید انتظار داشته باشید مقدار کراتینین در خونتان بالا برود؟ اگر شما دوز متوسطی از کراتین مصرف کنید، ممکن است سطح کراتینین خونتان بالا برود اما این افزایش مرتبط با نقص عملکرد کلیه ها نیست. اما زیاده روی نکنید. برخی مطالعات نشان می دهند مصرف ۱۰ گرم کراتین در روز می تواند در بلندمدت مضر باشد.

افزایش وزن

عمده‌ترین عارضه جانبی مصرف کراتین افزایش وزن است. به‌ طوری که در برخی مطالعات تا ۳ کیلوگرم (۶/۶ پوند) افزایش وزن را در هفته نخست مصرف کراتین گزارش کرده اند.

دلیل اصلی این موضوع حرکت آب از خون به داخل ماهیچه‌های اسکلتی می‌باشد و این امر موجب بزرگ شدن ماهیچه‌ها می‌گردد که volumizing نامیده می‌شود؛ زیرا دلیل آن، افزایش حجم ماهیچه است.

این عارضه جانبی در برخی از ورزش‌ها نظیر بدنسازی ارزشمند است. لیکن در انواع دیگری از ورزش‌ها نظیر دویدن در فواصل طولانی و ورزش‌های استقامتی که افزایش وزن برای آنها مضر است و به خستگی بیشتر ورزشکار منجر می‌شود و نیز روش‌هایی که در محدوده‌ وزنی خاص انجام می‌شوند، مطلوب نیست.

عوارض گوارشی

گزارشاتی مبنی بر ناراحتی‌های گوارشی نظیر تهوع و اسهال متعاقب مصرف کراتین به‌ ویژه هنگامی که دز بالایی از این ماده مصرف شده باشد، ارائه گردیده است.بروز این عوارض می‌تواند به جهت حل نکردن کامل کراتین در آب قبل از مصرف آن باشد و با حل کردن کراتین در حداقل ۱۶ اونس آب یا آبمیوه قبل از مصرف آن، قابل پیشگیری است.

مقادیر زیاد شکر که گاهاً همراه با کراتین مصرف می‌شود نیز ممکن است با اختلال در تخلیه معده موجب بروز ناراحتی‌های گوارشی گردد. البته این عوارض هنگامی که کراتین در مقادیر اندک مصرف شده باشد، نادر است.

کشیدگی، گرفتگی عضلات

برخی گزارشات دلالت بر آن دارند که افزایش مصرف کراتین میزان گرفتگی و کشیدگی عضلانی افزایش می‌یابد. این صدمات می‌تواند به جهت عدم تعادل ایجاد شده در الکترولیت‌های بدن باشد که خود از پیامدهای کم‌آبی بدن است. بر این اساس در هنگام مصرف کراتین مقادیر بیشتری مایعات مصرف کنید و از مصرف میوه‌جات و سبزیجات غافل نشوید.

دهیدراسیون

حفظ وضعیت مطلوب آب بدن در هنگام دریافت کراتین ضروری است. این موضوع از آن جهت حائز اهمیت است که پس از مصرف کراتین آب بدن در ماهیچه‌های اسکلتی تجمع یافته و محتوای آب در سایر بافت‌های بدن کاهش می‌یابد.

یکی دیگر از عواقب دریافت مکمل کراتین کاهش ادرار بدن می‌باشد که این امر به‌ ویژه اگر تمرین ورزشی سنگین بوده و در آب و هوایی گرم صورت گیرد. می‌تواند به نقص تنظیم حرارت بدن و متعاقب آن خستگی ناشی از گرما منجر شود.

این پیش‌آگهی به‌ ویژه در ورزش‌های انفرادی نظیر کشتی حائز اهمیت است، جایی که ورزشکاران موظفند قبل از شرکت در مسابقات در اوزان مختلف دسته‌بندی شوند.

این ورزشکاران اغلب وزن خود را با محدود کردن مصرف مایعات کاهش می‌دهند و ترکیب شدن محدودیت مصرف مایعات و مصرف کردن مکمل کراتین، می‌تواند موجب تشدید حالت کم‌آبی شود.

کراتین و تداخل‌های دارویی

همانند هر رژیم غذایی یا مکمل همیشه بهترین کار این است که با دکتر یا متخصص داروی خود قبل از شروع مشورت کنید. اگر شما از هر گونه دارویی استفاده می‌کنید که بر عملکرد کبد و کلیه اثر می‌گذارد بهتر است که از مکمل‌های کراتین دوری کنید. از جمله موارد دارویی می‌توان به سیکلو سپورین، آمینوگلیکوزید، جنتامایسین، توبرامایسین، داروهای ضد التهاب مانند ایبوبروفن و بسیاری دیگر اشاره کرد.

مکمل کراتین به بهبود مدیریت قند خون کمک می‌کند بنابراین اگر از داروهای که بر قند خون اثر می‌گذارند استفاده می‌کنید برای استفاده از این مکمل باید با دکتر خود مشورت داشته باشید.

همچنین اگر شما حامله هستید، نوزاد شیر می‌‌دهید یا مشکلات جدی مانند سرطان یا بیماری قلبی دارید برای مصرف کراتین باید با دکتر مشورت کنید.

بیماری حرکت

بیماری حرکت؛ اگر دچار بیماری حرکت هستید باید بدانید که این یک مشکل جهانی است.بیماری حرکت (motion sickness) احساس گیجی است. این حالت معمولاً هنگام مسافرت طولانی با اتومبیل، قایق، هواپیما یا قطار اتفاق می‌افتد. ارگان‌های حسی بدن شما پیام‌های متفاوتی به مغز شما می‌فرستند و باعث گیجی، سبکی‌ سر یا حالت تهوع می‌شوند. برخی از افراد در اوایل زندگی خود متوجه می‌شوند که مستعد ابتلا به این بیماری هستند.

علت ایجاد بیماری حرکت

هنگامی که بین حواس درگیری ایجاد شود، فرد دچار بیماری حرکت می شود. برای مثال زمانی که  چرخ و فلک سوار می شوید، و شما را به اطراف و وارونه می چرخاند. چشمان شما چرخش و تغییر تصاویر را می بینند، اما عضلات چیز دیگری را احساس می کنند( اینکه شما ساکن هستید)  همچنین گوش های داخلی شما نیز چیز متفاوتی را حس می کنند.

مغز شما نمی تواند همه آن سیگنال های متفاوت  را بگیرد و تحلیل صحیحی از وضعیت شما انجام دهد. به همین دلیل است که دچار سردرد ناشی از حرکت می شوید و در نهایت احساس سرگیجه و بیماری می کنید. به این وضعیت بیماری حرکت یا به اصطلاح خودمان ماشین گرفتگی می گویند.

نقش مغز در بروز ماشین گرفتگی

مغز تمام این داده ها را دریافت می کند و معمولاً این اطلاعات با هم جمع می شوند و منطقی به نظر می رسند. اما گاهی اوقات مغز  سیگنال های گیج کننده ای دریافت می کند.

به عنوان مثال ، وقتی که در یک هواپیما نشسته اید احساس می کنید در حال حرکت هستید ، اما چشمان شما به مغز می گوید که به نظر نمی رسد در حال حرکت باشید .

عکس آن نیز صادق است. پس از یک سفر دریایی طولانی ، می توانید در خشکی بی حرکت بایستید اما همچنان احساس می کنید که در حال حرکت هستید .

نقش گوش ها در بیماری حرکت

گوش داخلی شامل شبکه ای به نام سیستم دهلیزی است که به کنترل حس تعادل فرد کمک می کند.

این سیستم شامل سه جفت کانال نیم دایره و دو کیسه است که به آنها ساکول و اوتریکول گفته می‌شود. آنها اطلاعاتی را درباره آنچه در اطراف شما می گذرد به مغز می فرستند.

کانال های نیم دایره، مایعی را در خود نگه می دارند که با چرخش‌های سر شما حرکت می‌کند. ساکول و اوتریکول به نیروی جاذبه حساس هستند. آنها به مغز می گویند شما ایستاده اید یا دراز کشیده اید.

علائم بیماری حرکت

علائم این بیماری شامل موارد زیر است:

• حالت تهوع
• استفراغ
• افزایش تولید بزاق
• رنگ‌پریدگی
• تعرق
• تنگی نفس
• گیجی
• خواب آلودگی
• احساس ناراحتی
• احساس ضعف
• سردرد
• اضطراب خفیف
• خمیازه کشیدن
• از دست دادن تعادل یا مشکل در حفظ تعادل

عوامل خطر بیماری حرکت

هر نوع سفری، در خشکی یا در آسمان یا روی آب، می‌تواند احساس ناخوشایند بیماری حرکت را ایجاد کند. گاهی سرگرمی‌ها و وسایل زمین بازی کودکان می‌توانند باعث بیماری حرکت شوند.

کودکان بین ۲ تا ۱۲ سال با احتمال بیشتری نسبت به سایر سنین از بیماری حرکت رنج می‌برند. زنان باردار نیز احتمال بیشتری برای تجربه این نوع اختلال گوش داخلی دارند.

درمان بیماری حرکت 

با استفاده از دارو:

دیمن هیدرینات (درامین)

این آنتی هیستامین بدون نسخه ، که برای تسکین آلرژی استفاده می شود ، به رفع  بیماری حرکتی نیز کمک می کند.

اولین دوز باید حدود یک ساعت قبل از سفر مصرف شود. دوزهای بیشتر هر 4 تا 6 ساعت مصرف می شود.

اسکوپولامین (مالدمار)

یک داروی تجویزی است که باید آن را ۴ ساعت قبل از حرکت و سفر میل کنید. اثر یک دوز آن ۳ روز طول می کشد.

داروهای دیگر عبارتند از:

• سیتیریزین
• مکلیزین:

هنگامی که 1 ساعت قبل از مسافرت استفاده شود، مؤثر است. برای کودکان زیر 12 سال توصیه نمی‌شود و عوارض جانبی ممکن است شامل خواب‌آلودگی و خشکی دهان باشد.

• پرومتازین (فنادوز ، فنرگان ، پرومتگان):

باید 2 ساعت قبل از سفر استفاده شود. اثر دارو 8-6 ساعت طول می‌کشد. عوارض جانبی ممکن است شامل خواب‌آلودگی و خشکی دهان باشد.

درمان های طبیعی:

زنجبیل خام:

برخی اثبات علمی وجود دارد که این ریشه که مدتهاست به عنوان یک داروی محلی برای مبارزه با حالت تهوع استفاده می شود در درمان بیماری حرکت موثر است. اما ممکن است اثر رقیق کننده خون داشته باشد لذا. قبل از استفاده ابتدا با پزشک خود صحبت کنید.

نعناع:

تصور می شود که خوردن نعناع باعث آرامش بدن می شود. حداقل ، عطر آن ممکن است شما را آرام کند.

جویدن:

روش ساده‌ای برای تسکین بیماری خفیف ماشین، جویدن است. آدامس‌ برای کاهش بیماری حرکت در ماشین در برخی از مبتلایان مؤثر است.

با‌ این‌ حال، جویدن آدامس تنها روش برای رفع اثرات خفیف بیماری ماشین نیست، تنقلات، شیرینی یا حتی جویدن سایر مواد غذایی، اثرات سوء تناقض بین بینایی و تعادل را کاهش می‌دهد.

هوای تازه:

هوای تازه و خنک نیز می‌تواند بیماری حرکت را کمی تسکین دهد، اگرچه احتمالاً این موضوع مربوط به پرهیز از بوی ناخوشایند است، که ممکن است حالت تهوع را بدتر کند.

چند نکته مهم برای پیشگیری از بیماری حرکت:

• در صورت تجربه بیماری، هنگام مسافرت مطالعه نکنید و در صندلی رو به عقب نشینید.
• روی صندلی جلو ماشین بنشینید و  مناظر دور دست را تماشا کنید.
• در قایق روی عرشه بروید و حرکت افق را تماشا کنید.
• در هواپیما، کنار پنجره بنشینید و به بیرون نگاه کنید. همچنین در هواپیما، صندلی روی بال‌ها را انتخاب کنید، برای اینکه حرکت به حداقل برسد.
• با مسافر دیگری که دچار بیماری است، صحبت نکنید.
• بلافاصله قبل و هنگام مسافرت از عطرهای تند و غذاهای پرادویه یا چرب پرهیز کنید.
• هوای تازه تنفس کنید و سیگار نکشید.
• چیزی را پیدا کنید که روی آن تمرکز کنید، نفس های عمیق بکشد و تا ۱۰ بشمارید. بستن چشم نیز می تواند کمک کند.

تالاسمی

تالاسمی یک اختلال ارثی خونی است که هموگلوبین و گلبول‌های قرمز از نظر تعداد در بدن فرد مبتلا نسبت به حالت طبیعی کمتر است. هموگلوبین ملکولی از جنس پروتئین است که در سلول‌های قرمز خون شما وجود دارد و به سلول‌های خونی اجازه‌ی حمل اکسیژن را می دهد. این اختلال منجر به تخریب بیش از حد سلول‌های قرمز خون شده و باعث کم خونی می‌شود. کم خونی یک بیماری است که بدن شما سلول های قرمز خون سالم و به اندازه کافی ندارد. تالاسمی یک بیماری ارثی است، به این معنی که حداقل یکی از والدین شما باید ناقل بیماری باشد.  در واقع تالاسمی ناشی از جهش ژنتیکی یا حذف برخی از قطعات خاص ژنی است. اگر تالاسمی خفیف دارید، ممکن است نیاز به درمان نداشته باشید. اما اگر به فرم شدیدتری از این بیماری مبتلا هستید، ممکن است به تزریق‌های مکرر خون، نیاز داشته باشید. شما همچنین می توانید اقدامات لازم را برای مقابله با خستگی، مانند انتخاب یک رژیم غذایی سالم و ورزش منظم انجام دهید.

انواع تالاسمی

نوع تالاسمی بستگی به تعداد جهش‌های ژنی دارد که از والدین به ارث می‌رسد و اینکه کدام بخشی از مولکول هموگلوبین تحت تأثیر جهش قرار گرفته‌اند. هرچه ژن‌های بیشتری جهش‌یافته باشند، تالاسمی شدیدتر خواهد بود. درواقع مولکول هموگلوبین از زنجیره‌های آلفا و بتا ساخته‌شده که می‌توانند تحت تأثیر جهش‌های ژنی قرار بگیرند.

• تالاسمی آلفا

چهار ژن در ساخت زنجیره‌ی پروتئینی هموگلوبین آلفا نقش دارند. بیمار هرکدام از دو ژن را از یکی از والدین خود دریافت می‌کند. اگر هرکدام از این  ژن‌ها دچار جهش شوند منجر به تالاسمی آلفا خواهد شد. در این حالت شدت تالاسمی بستگی به این دارد که چند ژن دچار اختلال شوند. اگر فرد تنها ۱ ژن جهش‌یافته را به ارث ببرد هیچ‌یک از علائم تالاسمی را نخواهد داشت؛ اما ناقل بیماری است و می‌تواند آن را به فرزندان خود منتقل کند. همچنین اگر ۲ ژن جهش‌یافته داشته باشد علائم و نشانه‌های تالاسمی خفیف خواهد بود که به نام تالاسمی آلفا شناخته می‌شود که دچار کم‌خونی خفیف می‌شود. اگر فرد ۳ ژن جهش‌یافته داشته باشد علائم و نشانه‌های تالاسمی متوسط ​​یا شدید خواهد بود که به آن بیماری هموگلوبین H می‌گویند. در این حالت فرد مبتلا به کم‌خونی مزمن است و نیاز به دریافت خون مکرر در طول زندگی خود خواهد داشت. این بیماری همچنین می‌تواند منجر به مشکلات استخوانی شود و امکان دارد پیشانی، گونه‌ها و فک بیش‌ از حد رشد کنند. علاوه بر این، بیماری هموگلوبین H می‌تواند باعث زردی، بزرگی بسیار شدید طحال و سوءتغذیه شود.

• تالاسمی بتا

دو ژن در ساخت زنجیره‌ی هموگلوبین بتا نقش دارند که هرکدام از این ژن‌ها را از یکی والدین دریافت می‌کند. شدت بیماری بستگی به تعداد ژن‌های جهش‌یافته دارد. اگر ۱ ژن جهش‌یافته داشته باشد علائم خفیف تالاسمی را خواهد داشت. این وضعیت تالاسمی مینور یا بتا تالاسمی نامیده می‌شود و  اگر ۲ ژن جهش‌یافته داشته باشد علائم متوسط ​​یا شدید خواهند بود. این وضعیت تالاسمی ماژور یا کم‌خونی کوولی نامیده می‌شود. نوزادان متولدشده با دو نقص ژنی هموگلوبین بتا معمولاً در هنگام تولد سالم هستند، اما در طی دو سال اول زندگی، نشانه‌ها و علائم ایجاد می‌شوند و فرد معمولاً  نیاز به تزریق خون به‌ صورت منظم دارد.

عوامل خطر در تالاسمی

عواملی که خطر ابتلا به تالاسمی را در فرد افزایش می‌دهند عبارتند از:

سابقه‌ی خانوادگی تالاسمی: تالاسمی از طریق والدین به کودکان از طریق ژن‌های هموگلوبین جهش یافته منتقل می‌شود. اگر سابقه‌ی خانوادگی تالاسمی دارید، ممکن است خطر ابتلا به این بیماری افزایش یابد.

برخی اقوام خاص: تالاسمی اغلب در آفریقایی-آمریکایی ها و در میان اقوام مدیترانه‌ای و قوم جنوب شرقی رخ می دهد.

علائم تالاسمی

علائم تالاسمی بسته به نوع و شدت آن ممکن است متفاوت باشد. با این حال برخی از رایج‌ترین علائم عبارتند از:

• خستگی
• ضعف
• رنگ پریدگی یا زرد شدن پوست
• بد شکلی‌های استخوانی به ویژه استخوان صورت
• تاخیر در رشد
• تورم شکم
• ادرار تیره
• خواب آلودگی و خستگی
• درد قفسه‌ی سینه
• سرد شدن دست ها و پاها
• تنگی نفس
• گرفتگی عضلات پا
• افزایش ضربان قلب
• تغذیه‌ی ضعیف
• سردرد
• سرگیجه و ضعف
• حساسیت بیشتر به عفونت‌ها

برخی از نوزادان علائم  تالاسمی را در هنگام تولد نشان می‌دهند، در حالی که برخی دیگر ممکن است در طی دو سال اول زندگی علائم را نشان دهند.  با این حال افرادی که فقط یک ژن هموگلوبین‌شان دچار جهش شده است، ممکن است هیچ کدام از علائم تالاسمی را تجربه نکنند.

عوارض تالاسمی

عوارض احتمالی تالاسمی عبارتند از:

اضافه بار آهن:  افراد مبتلا به تالاسمی ممکن است به دلیل بیماری‌شان یا دریافت خون مکرر دچار اضافه بار آهن شوند. آهن بیش از حد می تواند باعث آسیب به قلب، سیستم کبد و سیستم غدد درون ریز بدن(شامل غدد تولید کننده‌ی هورمون است که فعالیت های بدن را تنظیم می کند) شود. با این حال آهن بیش از حد خطر ابتلا به هپاتیت، فیبروز و سیروزکبدی ، یا آسیب پیشرونده‌ی کبد به علت آلرژی را افزایش می‌دهد. همچنین غده درون ریز هیپوفیز به خصوص در برابر اضافه بار آهن بسیار حساس است و آسیب به آن می تواند منجر به تاخیر در بلوغ تاخیر و محدودیت در رشد کودک شود، در آینده نیز احتمال ابتلا به دیابت و یا کم کاری غده‌ی تیروئید وجود دارد.

مشکلات قلبی:  مشکلات قلبی(مانند نارسایی احتقانی قلب و ضربان‌های غیر طبیعی قلب (آریتمی))ممکن است به دنبال اضافه بار آهن در مبتلایان به  تالاسمی شدید دیده شود.

عفونت: تالاسمی خطر ابتلا به عفونت را در فرد افزایش می‌دهد. مخصوصا اگر فرد طحال اش را برداشته باشد.

در موارد تالاسمی شدید، عوارض زیر نیز ممکن است رخ دهد:

بد شکلی‌های استخوانی:  تالاسمی می‌تواند مغز استخوان شما را گسترش داده و باعث پهن شدن استخوان‌های شما می‌شود، در نتیجه باعث ساختار غیر طبیعی استخوان، به‌ویژه در صورت و جمجمه می‌شود. این بسط استخوانی همچنین باعث می‌شود که استخوان ها نازک و شکننده شوند، و احتمال شکستگی استخوان‌ها افزایش می‌یابد.

بزرگی طحال(splenomegaly): طحال با عفونت‌های بدن شما مقابله می‌کند و مواد ناخواسته مانند سلول‌های قدیمی یا آسیب دیده را فیلتر می‌کند. اغلب با تخریب تعداد زیادی از گلبول‌های قرمز همراه است و این باعث می‌شود که طحال شما بزرگ شود و عملکرد طحال را دچار مشکل می‌کند. اسپلنومگالی یا بزرگی طحال می تواند کم خونی را بدتر کند و این باعث کاهش طول عمر گلبول‌های قرمز انتقال یافته می‌شود. اگر طحال شما بیش از حد بزرگ شود، پزشک ممکن است عمل جراحی برای برداشتن طحال(به آن اسپلینکتومی گفته می‌شود) را پیشنهاد کند.

روند آهسته‌ی رشد: کم خونی می‌تواند روند رشد کودک را  آهسته کند بنابراین تالاسمی ممکن است با تاخیر در بلوغ همراه باشد.

تشخیص تالاسمی

بیشتر کودکان مبتلا به متوسط ​​تا شدید علائم و نشانه‌های تالاسمی را در طی دو سال اول زندگی خود نشان می‌دهند. اگر دکتر کودکان و اطفال مشکوک است که فرزندتان مبتلا به تالاسمی است، می توانید با استفاده از آزمایش خون آن را تشخیص دهد.

اگر کودکتان مبتلا به تالاسمی است، در آزمایش خون ممکن است موارد زیر دیده شود:

• سطح پایین گلبول‌های قرمز خون
• گلبول‌های قرمز کوچکتر از حد انتظار
• گلبول‌های قرمز کم رنگ
• گلبول‌های قرمزی که در اندازه و شکل متنوع هستند.
• سلول‌های قرمز خون با توزیع ناهموار هموگلوبین، که در زیر میکروسکوپ مانند چشم گاو دیده می‌شود.

آزمایش‌های خونی همچنین می تواند برای موارد زیر مورد استفاده قرار گیرد:

• مقدار آهن را در خون فرزندتان اندازه‌گیری کنید.
• هموگلوبین خود را ارزیابی کنید.
• تست ژنتیک: تجزیه و تحلیل DNA برای تشخیص تالاسمی و یا تعیین اینکه آیا فرد ناقل ژن های جهش یافته هموگلوبین است یا خیر
• الکتروفورز هموگلوبین: همچنین ممکن است آزمایشی به نام الکتروفورز هموگلوبین انجام شود. در این تست مولکول‌های مختلفی را در گلبول‌های قرمز جدا می‌کند و به آن‌ها اجازه می دهد تا نوع غیرطبیعی را شناسایی شوند.

آزمایش های پیش از تولد

یک سری آزمایش هایی وجود دارند که قبل از تولد کودک انجام می‌شود و مشخص می کند که آیا کودک شما تالاسمی دارد یا خیر و همچنین شدت آن را نیز تعیین می کند. آزمایشات مورد استفاده برای تشخیص تالاسمی در جنین عبارتند از:

• نمونه برداری از پرزهای جفتی: این آزمایش معمولا در هفته‌‌ی یازدهم بارداری انجام می‌شود و با برداشتن تکه ی کوچکی از جفت ارزیابی می‌شود.
• آمنیوسنتز: این آزمایش معمولا در هفته شانزدهم بارداری انجام می‌شود و شامل نمونه برداری از مایع آمنیوتیک(مایعی است که اطراف جنین را احاطه کرده) است.
• معاینه‌ی پزشکی: با توجه به نوع و شدت تالاسمی، معاینه فیزیکی نیز ممکن است به تشخیص پزشک کمک کند. به عنوان مثال، طحال خیلی بزرگ می‌تواند به نفع تالاسمی از نوع هموگلوبین H باشد.

درمان تالاسمی

درمان بیماری به نسبت نوع و شدت بیماری ممکن متفاوت باشد. درمان‌های تالاسمی به‌صورت کلی شامل موارد زیر است:

• انتقال خون
• پیوند مغز استخوان
• مصرف داروها و مکمل‌ها
• جراحی برای برداشتن طحال یا کیسه صفرا
• ژن‌درمانی

در درمان خفیف که علائم و نشانه‌های تالاسمی معمولاً اندک تخفیف بوده، نیاز به درمان کمتری دارند. گاهی اوقات ممکن است نیاز به دریافت خون، به‌ خصوص پس از جراحی و زایمان یا برای کمک به کاهش عوارض تالاسمی داشته باشد؛ اما درمان تالاسمی متوسط ​​تا شدید شامل موارد زیر است:

• انتقال خون مکرر: 

اشکال شدید اغلب نیاز به انتقال خون مکرر، احتمالاً ۸ تا ۱۲ بار در سال دارند. باگذشت زمان انتقال خون باعث ایجاد اضافه‌بار آهن در خون می‌شود. درواقع افرادی که خون دریافت می‌کنند، آهن اضافی نیز به دنبال آن دریافت می‌کنند که بدن نمی‌تواند آن را به‌ راحتی دفع کند و همین امر موجب تجمع و رسوب آهن در بافت‌های مختلف ازجمله، قلب، کبد و سایر اعضای بدن شده و باعث آسیب به این ارگان‌ها شود. به همین علت ممکن است لازم باشد داروهایی مصرف کنید که آهن اضافی را از بدن دفع کند.

• پیوند سلول‌های بنیادی:

که به پیوند مغز استخوان نیز معروف است، در مواردی، ازجمله کودکان مبتلا به شدید ممکن است انجام شود. این نوع درمان می‌تواند نیاز به دریافت خون مادام‌العمر و همچنین نیاز به دارو برای کنترل اضافه‌بار آهن را از بین ببرد.

• جراحی:

ممکن است برای ناهنجاری‌های استخوانی لازم باشد. همچنین در صورت تولید سنگ‌های  کیسه‌ی صفرا یا بزرگ شدن طحال نیز لازم است.

• ژن‌درمانی:

امکاناتی مانند قرار دادن یک ژن بتاگلوبین طبیعی در مغز استخوان بیمار یا استفاده از دارو برای واکنش مجدد ژن‌هایی که هموگلوبین جنین تولید می‌کنند از اقدامات ژن‌درمانی است.

• اجتناب از مصرف آهن اضافی: 

به‌ جز در مواردی که پزشکتان توصیه می‌کند، ویتامین‌ها یا مکمل‌های دیگری که حاوی آهن هستند را مصرف نکنید.

• داشتن رژیم غذایی سالم:

داشتن یک رژیم غذایی متعادل که حاوی مقدار زیادی مواد مغذی است، می‌تواند به شما کمک کند که احساس خوبی داشته باشید و انرژی خود را افزایش دهید. پزشک همچنین ممکن است مصرف مکمل‌های اسیدفولیک را برای کمک به ساخت سلول‌های قرمز جدید، به شما توصیه کند. همچنین، برای حفظ سلامت استخوان‌ها، مطمئن شوید که رژیم غذایی شما حاوی کلسیم و ویتامین D مناسب است.

• اجتناب از عفونت:

با شست و شوی مکرر دست‌ها و دوری از افراد بیمار خود را در برابر عفونت‌ها محافظت کنید. رعایت این نکات مخصوصاً اگر طحالتان را برداشته‌اید مهم است.  شما همچنین باید سالانه واکسن آنفلوانزا و همچنین واکسن‌های مننژیت، پنوموکوک و هپاتیت B را برای پیشگیری از عفونت دریافت کنید.