ائوزینوفیل
آزمایش ائوزینوفیل خون؛ گلبول های سفید خون، بخش مهمی از سیستم ایمنی بدن هستند ما ۵ نوع گلبول سفید در بدن داریم که هر پنج نوع این گلبول‌ها توسط مغز استخوان تولید می‌شوند. عمر مفید هر گلبول سفید چند ساعت تا چند روز است. اِئوزینوفیل (Eosinophils) یکی از این ۵ نوع گلبول سفید است که در خون ما زندگی می‌کند.. ائوزینوفیل‌ها، نوعی گلبول سفید مبارزه‌کننده با بیماری هستند که حدود 5 درصد از کل تعداد گلبول‌های سفید خون را تشکیل می‌دهند..ائوزینوفیل‌ها در بافت های مختلف بدن ذخیره می شوند.ائوزینوفیل ها قادر به نابودسازی ذرات تهاجمی همچون ویروس ها، باکتری ها و انگل هایی همچون کرم های قلابدار هستند. علاوه بر این، آن ها در ایجاد واکنش التهابی، به خصوص در مواجهه با آلرژی نقش دارند.
ائوزینوفیلیا شرایطی است که در آن تعداد ائوزینوفیل‌ها بالاتر از حد طبیعی است. این وضعیت به طور عمده نشان‌دهندهٔ یک عفونت انگلی، واکنش حساسیتی یا سرطان است.
آزمایش شمارش ائوزینوفیل (Eosinophil)
معمولا به دست آوردن مقدار EOS از طریق شمارش کامل سلول‌های خونی صورت می‌گیرد. آزمایشی که در آن کل سلول‌های خونی شمرده می‌شوند، آزمایش CBC نام دارد.آزمایش ائوزینوفیل عموماً به عنوان بخشی از آزمایش CBC انجام می‌شود. با انجام آزمایش شمارش تفاضلی گلبول های سفید، پزشک می تواند سطوح غیرعادی ائوزینوفیل را تشخیص دهد. آزمایش شمارش تفاضلی گلبول سفید، معمولاً به موازات آزمایش شمارش کامل خون (CBC) صورت می گیرد. بدین ترتیب درصد تمامی انواع گلبول های سفید موجود در خون تعیین می‌شوند.
این آزمایش مشخص می کند که آیا تعداد گلبول های سفید خون، به صورت غیرعادی بیشتر یا کمتر از حد عادی هستند. زیرا تعداد گلبول های سفید خون، در برخی بیماری ها تغییر می کنند.
دلیل انجام آزمایش EOS
ائوزینوفیل‌ها در سیستم ایمنی دو نقش را بازی می‌کنند:
- نابود کردن مواد خارجی: ائوزینوفیل‌ها می‌توانند اجزای خارجی را از بین ببرند. به عنوان مثال، آن‌ها با اجزای مربوط به عفونت انگلی که توسط سیستم ایمنی بدن مشخص شده‌اند، مقابله می‌کنند.
- تنظیم التهاب: ائوزینوفیل‌ها در ایجاد التهاب، که نقش مفیدی در جدا کردن و کنترل محل بیماری دارد، کمک می‌کنند؛ اما گاهی اوقات ممکن است التهاب بیش از حدِ نیاز باشد، که می‌تواند منجر به ایجاد علائم مشکل‌ساز یا حتی آسیب بافت شود. برای مثال، ائوزینوفیل‌ها در ایجاد علائم مربوط به آسم و حساسیت‌ها مانند تب یونجه، نقش کلیدی دارند. سایر اختلالات سیستم ایمنی بدن هم می‌توانند در التهاب در حال پیشرفت (مزمن) نقش داشته باشند.
زمانی‌که شمار زیادی از ائوزینوفیل‌ها به یک محل مشخص در بدن شما جذب می‌شوند، یا وقتی که مغز استخوان تعداد بسیار زیادی ائوزینوفیل تولید می‌کند، ائوزینوفیلیا رخ می‌دهد.
بیماری‌های انگلی و واکنش‌های حساسیت‌زا به دارو از شایع‌ترین دلایل ائوزینوفیلیا هستند. ائوزینوفیلای حاد که باعث آسیب به اعضای بدن می‌شود، سندرم هایپرائوزینوفیلا نامیده می‌شود. این سندرم عامل ایجاد علت یا نتایج ناشناختهٔ سرطان‌های خاص مانند سرطان مغز استخوان یا سرطان غدد لنفاوی است.
بالا بودن EOS در خون
تعداد بالای سلول‌های EOS در هر میکرو لیتر خون (بیشتر از ۵۰۰ عدد) نشان می‌دهد ائوزینوفیل‌های خون مشکلی را تشخیص داده‌اند و به همین خاطر توسط سیستم ایمنی بدن تکثیر شده‌اند.
وقتی تعداد ائوزینوفیل در خون یا بافت‌ها بیشتر از مقدار طبیعی باشد، این یعنی فرد به ائوزینوفیلیا (Eosinophilia) مبتلا شده است.
EOS بالا در آزمایش خون خود به سه دسته طبقه‌بندی می‌شود؛
- ملایم:بین ۵۰۰ تا ۱۵۰۰
- متوسط: بین ۱۵۰۰ تا ۵۰۰۰
- شدید: بیش از ۵۰۰۰
موارد زیر می‌توانند باعث افزایش تعداد ائوزینوفیل‌ها شوند:
- بیماری‌های خود ایمنی
- عفونت با کرم‌های انگلی
- واکنش‌های شدید آلرژی
- آلرژی‌های فصلی
- آسم
- اگزما
- لوسمی و بعضی دیگر از سرطان‌ها
- کولیت اولسراتیو (زخم و التهاب مزمن روده بزرگ)
- مخملک
- لوپوس
- پس زدن عضو پیوندی
- بیماری‌های کرون
- واکنش به یک داروی خاص
پایین بودن EOS در خون
وقتی تعداد EOS در خون پایین‌تر از حد نرمال (کمتر از ۳۰ عدد) باشد، نشان از مسمومیت با الکل یا تولید بیش از حد کورتیزول (مانند زمانی که به بیماری کوشینگ مبتلا می‌شویم) دارد. کورتیزول هورمونی است که به طور طبیعی در بدن ساخته می‌شود. تعداد ائوزینوفیل همچنین به ساعات شبانه‌روز هم بستگی دارد.
چگونه خود را برای آزمایش شمارش ائوزینوفیل آماده کنیم ؟
این آزمایش به هیچ گونه آماده سازی خاصی نیاز ندارد. اما اگر داروهای رقیق کننده‌ای همچون وارفارین مصرف می کنید، باید موضوع را به پزشک تان اطلاع دهید. ممکن است پزشک توصیه کند تا مصرف برخی داروها را برای انجام متوقف کنید.
برخی داروهایی که منجر به افزایش تعداد ائوزینوفیل می شوند عبارتند از :
- برخی آنتی بیوتیک ها
- داروهای آرامش بخش
- اینترفرون، که یک داروی درمان عفونت است
- مواد ضد یبوست حاوی پسیلیوم
- قرص های لاغرکننده
قبل از انجام این آزمایش، حتماً راجع به هرگونه دارو یا مکمل در حال مصرف با پزشک مشورت کنید.
نحوه انجام آزمایش ائوزینوفیل خون
نمونه مورد نیاز برای آزمایش ائوزینوفیل خون، نمونه خون وریدی است. نمونه خون مورد نیاز طی یک خون‌گیری ساده از ورید داخل آرنج یا دیگر وریدهای بدن گرفته می‌شود.
در نوزادان یا کودکان خردسال، ممکن است از یک ابزار تیز به نام لانست برای خون‌گیری استفاده شود. خون در یک لوله شیشه‌ای کوچک یا روی یک اسلاید یا نوار آزمایش جمع‌آوری می‌شود.
برای انجام آزمایش و شمارش تعداد ائوزینوفیل‌ها و دیگر سلول‌های خونی عموماً از دستگاه‌های آزمایشی استفاده می‌کنند که تعداد ائوزینوفیل‌ها را در هر میکرو لیتر خون تعیین می‌کند. البته نمونه خون را در زیر میکروسکوپ هم بررسی می‌کنند تا تخمینی از تعداد ائوزینوفیل‌ها به دست آید. بررسی لام میکروسکوپی از نمونه خون همچنین به بررسی ناهنجاری‌های سلول ائوزیوفیل کمک می‌کند.
برای تهیه لام خونی در آزمایشگاه، خون روی اسلاید میکروسکوپ قرار می‌گیرد. سپس یک رنگ مخصوص به نمونه اضافه می‌شود و نمونه رنگ‌آمیزی می‌شود. این باعث می‌شود که ائوزینوفیل‌ها به صورت سلول‌های درشتی با هسته دو قسمتی و دانه‌های قرمز_نارنجی در زیر میکروسکوپ دیده شوند. سپس تکنسین آزمایشگاه تعداد ائوزینوفیل‌ها را در هر ۱۰۰ سلول شمارش می‌کند. درصد ائوزینوفیل‌ها در تعداد گلبول‌های سفید ضرب می‌شود تا شمارش ائوزینوفیل مطلق حاصل شود.
