بواسیر چیست و چگونه درمان می شود؟
Hemorrhoids
بواسیر یا هموروئید بیماری است که بسیاری از افراد دوست ندارند تا زمانی که مجبور نشده اند در مورد آن به پزشک مراجعه کنند. این رفتار غلط، نه تنها کمکی به بهبود خود به خودی نخواهد کرد بلکه شرایط درمان را نیز سخت تر می کند و ممکن عوارضی هم داشته باشد. در این بیماری رگهای متورم در مقعد و رکتوم تحتانی وجود دارند ، مشابه رگهای واریسی. بواسیر می تواند داخلی یا خارجی باشد. هموروئید داخلی در داخل مقعد یا روده بزرگ و بواسیر خارجی در خارج از مقعد ایجاد می‌شود. بواسیر همچنین به عنوان piles (توده) شناخته می‌شود. حدود ۵۰ درصد از بزرگسالان تا ۵۰ سالگی علائم بواسیر را تجربه می‌کنند.
در گروهی از بیماران این رگ‌ها دچار خونریزی می‌شوند و خون در هنگام قضای حاجت دیده می‌شود. این حالت می‌تواند موجب وحشت بیمار شود و او را به اورژانس بکشاند.
انواع بواسیر
بواسیر (هموروئید) داخلی
همانطور که گفتیم این نوع هموروئید داخل مقعد است، دیده نمی‌شود و چون عصبی در انتهای راست روده وجود ندارد، معمولا در مراحل اولیه ناراحتی خاصی ایجاد نمی‌کند. بجز اینکه گاهی سطح حساس آن بخاطر فشار و عبور مدفوع آسیب دیده و منجر به خون ریزی می‌شود. در مواقعی فشاری که هنگام دفع مدفوع به رکتوم وارد می شود، باعث خارج شدن رگ های بواسیری از مقعد می‌شود که در این شرایط درد و خارش را به دنبال دارد.
شدت بیرون زدگی هموروئید داخلی (پرولاپس)
این توده ها ممکن است به شکل گوشت اضافه و زائده های قرمز از مقعد بیرون بزنند. همچنین با توجه به وضعیت تورم و بیرون زدگی عروق درگیر بواسیر یا هموروئید داخلی، این عارضه به چهار درجه تقسیم می شود:
- درجه یک که التهاب رگهای داخلی کانال مقعد است که هنوز بیرون نزده اند.
- در درجه دو بیرون زدگی و پرولاپس در زمان دفع اتفاق می افتد، اما بدون هیچ دخالتی به داخل باز می گردند.
- هموروئید داخلی درجه سه برای بهبود پرولاپس و بازگشت عروق به جای خود نیاز به فشار خارجی است.
- در درجه چهار، این عروق برای بازگشت به حالت اولیه نیاز به روش های درمان قطعی مثل جراحی و لیزر بواسیر دارند.
بواسیر خارجی
بواسیر خارجی در مقعد، دقیقاً در محل حرکات روده ایجاد می‌شود. این نوع از بواسیر همیشه قابل مشاهده نیست، اما گاهی اوقات به صورت توده‌هایی در سطح مقعد دیده می‌شوند. همچنین در هنگام تورم مشاهده آنها آسان‌تر است و رنگی مایل به آبی با رگهای متورم در زیر سطح پوست مقعدی هستند.
لازم است بدانید، بواسیر خارجی معمولاً یک مسئله حاد پزشکی نیست. اما اگر باعث درد یا ناراحتی در زندگی روزمره می‌شود، باید به پزشک مراجعه کرد.
علائم بواسیر خارجی اساساً همان علائم داخلی است. اما از آنجا که آنها در خارج از ناحیه رکتوم قرار دارند، ممکن است هنگام نشستن، انجام فعالیت‌های بدنی یا حرکات روده، درد یا ناراحتی بیشتری احساس شود. اگر بواسیر خارجی باعث درد و ناراحتی بسیار شدید می‌شود باید به پزشک مراجعه کرد.
هموروئید ترومبوزه
در این نوع بواسیر دارای لخته خون (ترومبوز) (hemorrhoid trombose) در بافت بواسیر است. این بواسیر ممکن است به صورت تورم در اطراف مقعد قابل مشاهده باشد. ترومبوز در واقع یک عارضه است که در بواسیر، منجر به ایجاد لخته خون می‌شود. البته، لخته شدن خون ممکن است در بواسیر داخلی و خارجی نیز اتفاق بیفتد و علائم آن اغلب شامل موارد زیر هستند:
- درد شدید و خارش
- تورم و قرمزی
- رنگ مایل به آبی در اطراف ناحیه بواسیر
در صورت افزایش درد، خارش یا التهاب در اطراف ناحیه مقعد لازم است در اسرع وقت به پزشک مراجعه کرد. برای جلوگیری از بروز عوارضی مانند کمبود خونرسانی به بافت مقعدی، بواسیر ترومبوز باید سریع درمان شود.
علل ایجاد هموروئید (بواسیر)
رگ های ناحیه مقعد در اثر فشار کشیده، متورم و برآمده می‌شوند. علل این افزایش فشار ممکن است یکی از موارد زیر باشد:
- فشار آوردن و زور زدن زیاد هنگام عمل دفع
- کم تحرکی، نشستن زیاد و طولانی
- رژیم غذایی عاری از فیبر
- کم آبی بدن
- یبوست یا اسهال شدید
- بالا رفتن سن
- چاقی و وزن بالا
- استفاده بیش از حد از ملین
- بارداری
- آمیزش مقعدی
- سابقه خانوادگی بواسیر در زنان و مردان خانواده
- بلند کردن اجسام و وزنه‌های سنگین
- بیماری‌های زمینه‌ای مثل کرون، میکروب معده ،کولیت و سایر عارضه‌های گوارشی که منجر به یبوست می‌شوند.
علائم هموروئید (بواسیر)
برای درمان بواسیر و درد هموروئید در ابتدا باید علائم بواسیر داخلی و علائم بواسیر خارجی را بشناسیم.
بواسیر داخلی در داخل رکتوم قرار دارد. معمولاً آنها را نمی بینید یا احساس نمی کنید و به ندرت ناراحتی ایجاد می کنند. اما باعث خارش یا سوزش هنگام عبور مدفوع می شود،خونریزی بدون درد هنگام مدفوع ، ممکن است مقدار کمی خون قرمز روشن را روی دستمال توالت یا توالت مشاهده کنید.
هموروئید برای فشار از طریق بازوی مقعد (بواسیر طولانی مدت یا بیرون زده) و در نتیجه درد و سوزش ایجاد می شود.
اینها زیر پوست اطراف مقعد شما هستند. علائم آنها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد یا ناراحتی
- خارش یا تحریک در ناحیه مقعد شما
- خون ریزی
- تورم در اطراف مقعد
اگر خون در یک بواسیر خارجی قرار داشته باشد و لخته (ترومبوس) تشکیل دهد ، علائم زیر را می تواند داشته باشد:
- درد شدید
- التهاب
- توده ای سخت در نزدیکی مقعد
- ورم
درمان هموروئید
لیزر هموروئید
یکی از روش‌هایی که برای درمان استفاده می‌شود، لیزر است. این روش درد بسیار کمی داشته و به دو روش انجام می‌شود. ممکن است پزشک از لیزر مادون‌قرمز که توان کمی دارد استفاده کند. گاهی هم لیزر پرتوان دی اکسید کربن کاربرد دارد. برای درمان هموروئید خفیف می‌توان از لیزر مادون‌قرمز استفاده کرد.
پماد آنتی هموروئید
برخی از کرم‌هایی که حاوی هیدروکورتیزون یا لیدوکائین هستند، درد خفیف ناشی از هموروئید را تسکین می‌دهند.البته از کرم‌های استروئیدی بدون مشورت با پزشک بیشتر از یک هفته استفاده نکنید.
اقدامات غیر جراحی برای درمان هموروئید
- شایع‌ترین اقدام غیر جراحی جهت برطرف کردن هموروئید استفاده از تکنیک لیگاسیون با بندهای الاستیک است. یک روش سرپایی برای درمان هموروئید داخلی است که در آن یک بند الاستیکی را در پایه وریدهای متورم جهت قطع جریان خون قرار می‌دهند و باعث کوچک شدن و از بین رفتن هموروئید می‌شود.
- انعقاد درمانی (فوتوکوآگولاسیون مادون قرمز) و الکتروکواگولاسیون دو روش دیگر درمانی هستند.
- اسکلروتراپی روشی است که در آن با تزریق یک محلول به درون هموروئید داخلی باعث ایجاد شکاف و قطع جریان خون هموروئید می‌شود.
درمان جراحی هموروئید
هموروئیدکتومی نوعی عمل جراحی است که در آن هموروئید را به طور کامل بر می‌دارند.در صورت بیرون‌زدگی هموروئید این عمل شامل برگرداندن هموروئید به مکان اولیه نیز می‌شود.این روش‌ها تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود و اکثر افراد می‌توانند در همان روز عمل جراحی مرخص شوند.
ورزش
نفس بكشید. به هنگام فعالیت های شدید مانند هل دادن، كشیدن یا بلند كردن اجسام سنگین نفستان را حبس نكنید چرا كه می تواند باعث بواسیر و خون ریزی گردد.روزانه بیست الی سی دقیقه پیاده روی از یبوست پیشگیری می كند.
مصرف فیبر
اگر می‌خواهید با یبوست، یکی از دلایل اصلی ایجاد این مشکل، خداحافظی کنید باید فیبر را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. سبزیجات خام و میوه‌ها فیبر بدن را تامین می‌کنند اما همواره باید آنها را با اضافه کردن بذر کتان یا سبوس اسفرزه تکمیل کنید. می‌توانید روزتان را مخلوط آب و یک قاشق چایخوری اسفرزه شروع کنید که آن مقدار فیبر اضافه را به شما می‌رساند.
مکمل‌های فیبر دار: در صورتی که فرد از یبوست رنج می‌برد، به منظور نرم شدن مدفوع و راحت دفع کردن آن می‌توان از مکمل‌های دارای فیبر استفاده کرد. دو مکمل رایج که سرشار از فیبر هستند عبارت‌اند از: پسیلیوم و متیل سلولز.
