مننژیت باکتریایی
مننژیت التهابی است که در غشای اطراف مغز و نخاع رخ می‌دهد. به این غشاها مننژ گفته می شود و نام بیماری آن “مننژیت” است. مننژیت می تواند باکتریایی یا ویروسی باشد، اگرچه اشکال قارچی این بیماری نیز وجود دارد. مننژیت ویروسی شایع ترین و مننژیت باکتریایی جدی ترین شکل این نوع بیماری است. در صورت عدم درمان مننژیت باکتریایی، می تواند باعث فلج، سکته مغزی، تشنج، بیماری سپسیس (Sepsis) و حتی مرگ شود.
چه علائمی دارد؟
علائم برجسته مننژیت باکتریایی (Bacterial Meningitis) عبارتند از:
- تب شدید
- گرفتگی گردن
- سردرد شدید
در صورت ابتلا به این بیماری، ممکن است موارد زیر را نیز تجربه کنید:
- حالت تهوع
- استفراغ
- حساسیت به نور شدید
- گیجی
- بثورات تغییر رنگ بنفش
والدین نوزادان و کودکان نوپا زیر 2 سال باید هر گونه تحریک پذیری طولانی مدت یا عدم علاقه به غذا را از نزدیک کنترل کنند، زیرا این موراد نیز می توانند از علائم مننژیت باشند.
گاهی اوقات علائم فقط در طی چند ساعت شروع می شوند و برخی اوقات در طی یک یا دو روز ایجاد می گردند. اگر علائم مننژیت باکتریایی را مشاهده کردید، فوراً به پزشک مراجعه کنید. احتمالاَ پزشک برای درمان سریع به شما آنتی بیوتیک تزریق خواهد کرد.
ابتلا به مننژیت باکتریایی
چگونه به مننژیت باکتریایی مبتلا می شوید؟
مننژیت باکتریایی توسط چندین نوع مختلف باکتری ایجاد می شود، مانند:
- استرپتوکوک پنومونیه که به آن پنوموکوک نیز گفته می شود
- نایسریا مننژیتیدیس که مننگوکوک نیز نامیده می شود
- هموفیلوس آنفلوانزا که به آن Hib نیز گفته می شود
- لیستریا مونوسیتوژنز
- استرپ گروه B
- اشرشیاکلی
باکتری هایی ایجاد کننده مننژیت می توانند در بدن و محیط اطراف شما زندگی کنند. در بسیاری از موارد آنها بی ضرر هستند. مننژیت باکتریایی زمانی اتفاق می افتد که این باکتری ها برای شروع عفونت وارد جریان خون، مغز و نخاع می شوند.
بیشتر باکتری هایی که باعث این نوع عفونت می شوند از طریق تماس شخصی نزدیک منتشر می شوند، مانند:
- سرفه کردن
- عطسه کردن
- بوسیدن
ترشحات گلوی فرد آلوده مانند بلغم و بزاق، حاوی باکتری است. وقتی آن فرد سرفه یا عطسه می کند، باکتری در هوا پخش می شود. اما بیشتر میکروب هایی که می توانند منجر به مننژیت باکتریایی شوند مسری نیستند. در حقیقت، باکتری های عامل مننژیت نسبت به ویروس هایی که باعث سرماخوردگی یا آنفولانزا می شوند، کمتر مسری هستند.
همه باکتری های ایجاد کننده مننژیت از یک شخص به شخص دیگر منتقل نمی شوند. خوردن برخی غذاهای حاوی باکتری لیستریا ممکن است باعث ایجاد مننژیت باکتریایی شوند، مانند:
- پنیرهای نرم
- هات داگ
- ساندویچ گوشتی
مشکلات ناشی از لیستریا بیشتر در موارد زیر مشاهده می شود:
- زنان باردار
- افراد مسن
- نوزادان
باکتریهای مولد مننژیت بعد از رویدادهای زیر به غشای مغز شما حمله می کنند:
- شکستگی سر
- عمل جراحي
- عفونت سینوس
شرایط فوق ایمنی بدن را کاهش می دهد و موانع طبیعی بدن را مختل می کند و بدن شما را در برابر هر نوع عفونت از جمله مننژیت باکتریایی باز می گذارد.
علاوه بر این، نوزادان و افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند بیشتر در معرض مننژیت‌باکتریایی قرار می گیرند. توجه به این نکته مهم است که تشخیص علت عفونت دشوار است.
نحوه جلوگیری
از برخی از انواع مننژیت باکتریایی می توان از طریق واکسیناسیون جلوگیری کرد. واکسنهایی وجود دارند که از بدن در برابر سه باکتری عامل مننژیت یعنی پنوموکوک، مننگوکوک و Hib محافظت می کنند. واکسیناسیون عامل بسیار کلیدی در پیشگیری از مننژیت است. برای اطمینان از به روز بودن واکسن های خود و فرزندان‌تان به پزشک مراجعه کنید.
چرا پیشگیری مهم است
مننژیت باکتریایی می تواند منجر به عوارض شدید مانند سکته مغزی و آسیب مغزی شود. حتی می تواند کشنده نیز باشد. عوارض این بیماری اغلب دائمی هستند. سایر عوارض جدی احتمالی عبارتند از:
- مشکلات حافظه
- از دست دادن شنوایی
- فلج
- نارسایی کلیه
- عفونت و شوک در سراسر بدن، سپتی سمی نامیده می شود
- مشکلات حرکتی، مانند مشکل در راه رفتن
- ناتوانی های یادگیری
- سردرد
- تشنج
جمع بندی
اگر علائم مننژیت باکتریایی را تجربه می کنید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. این بیماری معمولاً با آنتی بیوتیک قابل درمان است. اگر مننژیت خیلی زود گرفتار شود، بیمار می تواند بهبودی کامل و بدون اثرات طولانی مدت را تجربه کند. اما بهترین راه برای مقابله با مننژیت پیشگیری از طریق واکسیناسیون و اقدامات صحیح بهداشتی است. درک علل ابتلا به مننژیت و چگونگی شیوع آن به شما کمک می کند تا سالم بمانید و شما را از تجربه این بیماری خطرناک بازمی دارد.
