تاثیر دیابت بر مفاصل چگونه است؟
دیابت
تاثیر دیابت بر مفاصل؛ دیابت نوعی بیماری متابولیکی (مربوط به متابولیسم بدن) است که با سطح قند خون بالا (گلوکز) همراه است. به دنبال نقص در ترشح انسولین یا عملکرد آن یا هر دو ایجاد میشود. سطح بالای گلوکز خون (هیپرگلیسمی) میتواند منجر به مشکلات جدی در سلامت شود.
در واقع انسولین هورمونی است که از غدد پانکراس که واقع در پشت و زیر معده است ترشح میشود. پانکراس انسولین را به جریان خون منتقل میکند. انسولین در گردش باعث میشود، که قند وارد سلولهای بدن شده و مقدار قند موجود در خون را کاهش میدهد. همانطور که میزان قند خون شما کاهش مییابد، ترشح انسولین از پانکراس نیز کم میشود.
از طرفی دیگر گلوکز ( قند خون) برای سلامت شما حیاتی است، در واقع گلوکز ماده مغذی ضروری است که انرژی لازم برای عملکرد مناسب سلولهای بدن را فراهم میکند. گلوکز همچنین منبع اصلی سوخت مغز شما نیز است.
گلوکز از دو منبع اصلی غذا و کبد شما تامین میشود. ذخایر کبد شما نیز گلوکز را تولید میکند. هنگامی که سطح گلوکز خون شما کم است، مانند زمانی که شما غذایی نخوردهاید، کبد گلیکوژن ذخیره شده را به گلوکز تجزیه میکند تا سطح گلوکز خون را در حد نرمال نگه دارد.
هنگامی که قند خون افزایش مییابد (به عنوان مثال، پس از غذا خوردن)، انسولین از پانکراس آزاد میشود تا سطح گلوکز را با انتقال به سلولهای بدن کاهش دهد. در بیماران دیابتی، عدم تولید کافی یا عدم پاسخ به انسولین موجب هیپرگلیسمی میشود. این بیماری مزمن است، بدین معنی که اگر چه میتوان آن را کنترل کرد، اما تمام عمر با فرد همراه است.
دیابت و درد مفصل
دیابت از راههای مختلف، شامل آسیب زدن به مفاصل و عصبها، میتواند درد مفصل ایجاد کند. دیابت همچنین با دو نوع ارتریت مرتبط است. به مرور زمان دیابت کنترل نشده میتواند بر عضلات و ساختار اسکلتی تأثیر منفی بگذارد و به درد مفاصل، صدمات عصب و دیگر علایم منجر شود. همچنین بر مبنای اعلام “بنیاد ارتریت”، مردم مبتلاء به دیابت تقریباً دو برابر بیش از دیگران در معرض خطر ابتلاء به ارتریت قرار دارند.
دیابت نوع ۱ و آسیب به مفاصل
تاثیر دیابت بر مفاصل؛ دیابت نوع ۱ یکی از انواع بیماریهای خود ایمنی است. منظور از بیماری خود ایمنی؛ بیماری است که در آن سیستم ایمنی به سلولهای خود حمله میکند و باعث آسیب آن ها میشود. این بیماری تنها از طریق تزریق انسولین و مصرف دارو کنترل میشود. دیابت نوع یک به مرور زمان باعث بروز و تشدید بیماری آرتریت روماتوئید که نوعی بیماری خود ایمنی است میشود. در بیماری آرتریت روماتوئید مفاصل به دلیل حمله سلولهای ایمنی بدن دچار التهاب و تغییر شکل میشوند. دیابت عاملی است که باعث تشدید علائم این بیماری در فرد میشود.
دیابت نوع ۲ و آسیب به مفاصل
بیمارانی که به دیابت نوع ۲ مبتلا هستند به دلیل رعایت نکردن برنامه غذایی در بیشتر موارد با اضافه وزن بالایی همراه هستند. دیابت نوع ۲ اگرچه به صورت مستقیم باعث آسیب مفاصل نمیشود اما افزایش وزن ناشی از دیابت به صورت مستقیم باعث فشار شدید در ناحیه مفاصل و ساییدگی استخوانها میشود. اضافه وزن عاملی است که باعث بروز انواع بیماری آرتروز، دیابت و… میشود. تنها راه برای جلوگیری از ایجاد درد در مفاصل زانو، کنترل وزن است. بیماران دیابتی باید تحت نظر پزشک قرار بگیرند. این بیماران باید وزن خود را از طریق انجام ورزش و رعایت برنامه غذایی تا حدودی کاهش دهند تا فشار کمتری بر مفاصل زانو وارد شود.
بیماری های دیابت و تاثیر دیابت بر مفاصل
آرتروز
آرتروز یک اختلال مفصلی است که به فرسایش غضروف های استخوانی می پردازد. این عارضه می تواند هر مفصلی را در بدن درگیر نماید. مبتلایان به دیابت نوع دو در اثر عواملی مثل چاقی بیشتر در معرض ابتلا به آرتروز هستند. چاقی بیشتر از دیابت در ابتلا به آرتروز تاثیرگذار است.
بیماری دیش (DISH)
بیماری (DISH) که با نام بیماری فورستیر نیز شناخته می شود، به سخت شدگی تاندون ها و لیگامان ها گویند و معمولا ستون فقرات را درگیر می نماید. بیماری دیش می تواند ناشی از دیابت نوع دو و در اثر فاکتور رشد انسولین و شبه انسولین که رشد استخوان جدید را افزایش می دهند، باشد.
جمع شدگی دوپویترن
این بیماری یک بدشکلی است که در آن یک یا چند انگشت دست به سمت کف دست خم می شوند. این عارضه در اثر کلفت و زخم شدن بافت های همبند کف دست و انگشتان به وجود می آید. دوپویترن کنترکچر در افرادی که به مدت طولانی دچار دیابت بوده اند شایع است، که احتمالا در اثر تغییرات متابولیک ناشی از دیابت ایجاد می شود.
شانه یخ زده
شانه یخ زده عارضه ای است که با درد شانه و کاهش دامنه حرکتی آن مشخص می شود. معمولا این عارضه تنها یک شانه را درگیر می کند. دیابت یکی از عوامل خطر ساز شانه یخ زده است.
پوکی استخوان
پوکی استخوان اختلالی است که منجر به تضعیف استخوان ها شده و احتمال شکستگی را بالا می برد. مبتلایان به دیابت نوع یک بیشتر در معرض خطر پوکی استخوان هستند.
سندرم دست دیابتی
سندرم دست دیابتی که به آن کایروآرتروپاتی دیابتی نیز می گویند اختلالی است که در آن پوست دست ها ضخیم و براق می شود و در نهایت حرکت انگشتان را محدود می کند. در کسانی که به مدت طولانی دچار دیابت بوده اند شایع تر است.
مفصل شارکو
مفصل شارکو که با نام آرتروپاتی نوروپاتی نیز شناخته می شود، زمانی رخ می دهد که مفصل در اثر آسیب عصبی رو به زوال می رود. آسیب عصبی عارضه ای شایع در دیابت است. مفصل شارکو یا مفصل نوروپاتیک یک بیماری پیش رونده سیستم اسکلتی است که با علائمی چون در رفتگی مفاصل، شکستگی پاتولوژیک و ناهنجاری های ناتوان کننده مشخص می شود. این اختلال در اثر تخریب تدریجی استخوان و بافت های نرم در مفاصل تحمل کننده وزن بدن ایجاد می گردد.
عوارض بیماری دیابت بر مفاصل
- کشیده شدن کف دست ها
- محدود شدن حرکات مفاصل
- افزایش ضخامت پوست بدن
- بی حسی در اندامهای تحتانی
- تغییر شکل فیزیکی استخوانها
- افزایش احتمال بیماری آرتروز
- افزایش التهاب و سفتی در مفاصل
- شکستگی و پیچ خوردگی استخوانها
راه های پیشگیری از آسیب مفاصل
تاثیر دیابت بر مفاصل؛ دیابت بیماری است که اگر کنترل نشود باعث بروز مشکلات بسیاری میشود. دیابت میتواند باعث محدود شدن حرکات مفاصل شود و دردهای شدیدی را در این ناحیه ایجاد کند. به همین دلیل بهتر است برای کنترل دیابت و جلوگیری از آسیبهای مفصلی به رعایت برخی نکات پرداخته شود. راههایی که باعث پیشگیری از آسیب مفاصل میشوند عبارتند از:
- کاهش وزن:
بهترین راه برای درمان دیابت و جلوگیری از آسیبدیدگی مفاصل، کاهش وزن است. افزایش وزن عاملی است که باعث فشار زیاد بر استخوانها و مفاصل میشود. به همین دلیل با کاهش وزن میتوان تا حدودی از آسیبدیدگی مفاصل و ایجاد آرتروز زانو جلوگیری کرد.
- رژیم غذایی مناسب:
رژیم غذایی مناسب راه حل دیگری است که باعث پیشگیری از آسیب مفاصل بدن میشود. رعایت یک رژیم غذایی استاندارد و مناسب کمک میکند تا مواد مورد نیاز بدن به درستی تأمین شود. رژیم غذایی مناسب باعث میشود تا علاوه بر کنترل دیابت، استخوانها و مفاصل به دلیل خوردن مواد غذایی با کیفیت تقویت شوند.
- مصرف کلسیم:
مصرف کلسیم یک راه حل مناسب برای جلوگیری از آسیبهای مفصلی و استخوان است. کلسیم و ویتامینها با تأمین مواد مورد نیاز باعث تقویت استخوانها و مفاصل میشوند. در صورتی که استخوانها و مفاصل از استحکام و مقاومت بالایی برخوردار باشند؛ کمتر در معرض آسیب قرار میگیرند و فشار بیشتری را تحمل میکنند.
- دکتر مصطفی قاسمی
- 2022-03-13
- 68 بازدید