بیماری کورپولمونال چیست؟

کورپولمونال یا بيماري قلب ناشي از مشكل ريه، نوعی بیماری است که بطن راست قلب را تحت تأثیر قرار داده و ساختار و عملکرد صحیح آن را تغییر می دهد. علت آن اختلال سیستم تنفسی است. پرفشاری خون ریوی یک دلیل اصلی و شایع برای این بیماری است.
فرد مبتلا به کورپولمونال، بطن راست بزرگی دارد که نمی تواند به طور مؤثر خون را پمپ کند. اگر فردی به دنبال درمان این بیماری نباشد، بطن می تواند بیش از حد کار کند و در نهایت به هیچ وجه قادر به پمپاژ خون نخواهد بود.

یک پزشک ممکن است قبل از اینکه این بیماری منجر به بیماری قارچ ریوی یا سایر مسائل تهدید کننده زندگی شود، با درمان بیماری های زمینه ای مانند فشار خون ریوی بتواند از این بیماری جلوگیری کند.

این مقاله به بررسی علائم این بیماری، همراه با چگونگی تشخیص و درمان آن می پردازد.

کورپولمونال چیست؟

متخصصان، کورپولمونال را تغییراتی در عملکرد و ساختار بطن راست قلب (محل پمپاژ خون به ریه ها) می‌دانند. این بیماری در اثر فشار بیش از حد خون ایجاد می شود و می تواند حاد یا مزمن باشد.

کورپولمونال حاد

این وضعیت به طور ناگهانی ایجاد می شود و بیشتر اوقات در اثر آمبولی بزرگ ریوی ایجاد می‌گردد. این اتفاق زمانی رخ می دهد که بخشی از لخته خون از بین رفته و از طریق جریان خون به ریه ها وارد می‌شود. لخته می تواند باعث انسداد شده و به ریه ها آسیب برساند. پزشکان ممکن است یک لخته کوچک را درمان کنند، اما یک لخته بزرگ می تواند جریان خون به ریه ها را متوقف کند که این مسئلله کشنده است.

کورپولمونال مزمن

این وضعیت با گذشت زمان ایجاد می شود. بیماری انسدادی مزمن ریوی (COPD) شایعترین علت انسداد مزمن ریه است. COPD یک بیماری مزمن و به تدریج ناتوان کننده است که منجر به علائم تنفسی مداوم می شود. معمولاً در اثر قرار گرفتن در معرض عوامل مضر از طریق تنفس ایجاد می شود.
بروز بیماری کورپولمونل در کشورهای مختلف بسیار متفاوت است و به آلودگی هوا، شیوع سیگار کشیدن و سایر عوامل خطر بیماری های ریوی بستگی دارد.

علائم

علائم شایع کورپولمونال عبارتند از:

• تنفس غیر عادی سریع، به خصوص هنگام استراحت
• خستگی
• تورم در مچ پا
• وخیم تر شدن سرفه
• تنگی نفس
• ناراحتی در قفسه سینه
• سرفه همراه با خون
• سبکی سر و سرگیجه
• گرفتگی صدا

تشخیص

پزشک می‌تواند از طریق آزمایش پزشکی و معاینه فیزیکی، کورپولمونال را تشخیص دهد. پزشک فرد را از نظر علائم احتباس مایعات، ضربان قلب غیرطبیعی و بیرون آمدن رگهای گردن معاینه می کند. پزشک ممکن است از آزمایش‌های زیر نیز استفاده کند:

• کاتتریزاسیون قلب راست
• اسکن ام آر آی
• اکوکاردیوگرام
• الکتروکاردیوگرام (EKG)
• عکسبرداری از قفسه سینه
• آزمایش عملکرد ریوی

یک تیم پزشکی با تخصص های مختلف معمولاً کورپولمونال را تشخیص داده و آن را درمان می کنند. این تیم ممکن است شامل یک متخصص قلب، یک ریه شناس متخصص در سیستم تنفسی و یک متخصص داخلی باشد. درصورتی که اندام های داخلی تحت تأثیر قرار گرفته باشند یک متخصص رادیولوژی و یک متخصص مراقبت از بیماران سخت نیز نیاز است.

درمان

پزشک یا تیم پزشکی علل اساسی کورپولمونال مانند فشار خون ریوی یا COPD را درمان خواهند کرد. هدف پزشکان بهبود اکسیژن رسانی و عملکرد بطن راست فرد است. درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
داروهای تجویزی: داروها می توانند به کاهش فشار خون کمک کرده و جریان اکسیژن را به ریه ها تقویت کنند.
داروهای رقیق کننده خون: این داروها می توانند از لخته شدن خون جلوگیری کنند.
دیورتیک ها: این نوع داروها باعث کاهش احتباس مایعات و کاهش سطح سدیم در خون می شوند.
اکسیژن درمانی: درمانی که شامل تنفس اکسیژن خالص است.
جراحی: افراد مبتلا به موارد پیشرفته یا شدید کورپولمونال ممکن است نیاز به جراحی مانند پیوند قلب یا ریه داشته باشند.

جلوگیری

فرد باید بر پیشگیری از دلایل اصلی ایجاد انسداد ریه، مانند فشار خون ریوی تمرکز کند. فرد می تواند تصمیمات مختلفی در مورد سبک زندگی اتخاذ کند که ممکن است خطر ابتلا به فشار خون ریوی، COPD و شرایط مشابه را کاهش دهد.
این مراحل شامل موارد زیر است:

• ترک سیگار
• کنترل برخی شرایط پزشکی، مانند اختلالات لخته شدن خون و بیماری های کلیوی
• اجتناب از تحریک کننده های ریه در صورت امکان، مانند بخارات شیمیایی و گرد و غبار
• درمان آپنه خواب
• حفظ وزن سالم

خلاصه

کورپولمونال بر عملکرد و ساختار بطن راست قلب تأثیر می گذارد. این امر به دلیل فشار ناشی از شرایط سیستم تنفسی مانند فشار خون ریوی است.
این بیماری می تواند حاد باشد و به سرعت ایجاد شود یا مزمن باشد و به تدریج ایجاد گردد. علائم ممکن است شامل موارد تنفسی مانند تنگی نفس و همچنین موارد دیگر مانند خستگی و تورم مچ پا باشد.

درمان این بیماری شامل تجویز دارو، اکسیژن درمانی و جراحی در موارد شدید است. اگر فرد مبتلا به دنبال درمان نباشد، این بیماری می تواند زندگی او را تهدید کند.