شوره سر

شوره سر یک بیماری شایع است که باعث پوسته پوسته شدن پوست سر می شود. این بیماری یا مشکل مسری یا جدی نیست. اما ممکن است کمی برای شما نا خوشایند باشد و درمان آن دشوار باشد.

شوره نرم را می توان با یک شامپوی ضد شوره مناسب و ملایم و با مصرف روزانه درمان کرد. اگر این مورد کار نکرد ، یک شامپوی دارویی ( ضد شوره قوی ) ممکن است به شما کمک کند. اما علائم ممکن است به مرور دوباره برگردند.

خوشبختانه، در بیشتر موارد می‌توان شوره‌‌ی سر را کنترل کرد. اگر شوره خفیف باشد، با استفاده‌‌ی روزانه از یک شامپوی ملایم رفع می‌شود؛ اما اگر مشکل جدی باشد، شامپوهای درمانی مؤثرند.

انواع شوره سر

شوره­ سر به دو شکل شوره­ سر خشک و شوره­ سر چرب بروز پیدا می‌کند که تعریف و مشخصات هر کدام از آن‌ها را در زیر خواهیم دید:

• شوره خشک

شوره‌های خشک، لایه‌هایی از پوست سر هستند که سفید، مسطح و قابل­ دیدن هستند. این لایه‌ها به‌ راحتی از پوست سر جدا می‌شوند.

کسانی که به شوره‌های خشک مبتلا هستند، معمولاً مو‌های خشکی دارند و شوره خشک در بیشتر موارد، باعث خارش آزاردهنده‌ای می‌شوند که این خاراندن، روند افزایش و تکثیر را تند‌تر می‌کند و باعث افزایش شوره ­سر می‌شود.

• شوره چرب

در شوره‌های چرب، ذرات کوچک‌تر، گردتر و کمی زردرنگ هستند. این ذرات، به‌ صورت ذرات چربی به پوست سر می‌چسبند و جدا کردن آن‌ها مثل شوره‌های خشک، کار ساده‌ای نیست و باعث ایجاد زخم روی پوست می‌شود.

با خاراندن پوست سر، اگر شوره‌ها از نوع چرب باشند، فرد دچار ریزش شدید مو می‌شود و به همین دلیل بهتر است از خاراندن سر در این شرایط، اکیداً خودداری کنید.

علت به ­وجود آمدن شوره سر

شوره ­سر می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد، ازجمله:

• پوست تحریک­ شده و چرب سر
• حساسیت پوست سر به محصولات مراقبت از مو
• نشُستن مو با شامپو به اندازه کافی، رعایت‌ نکردن بهداشت مو یا باقی­ماندن شامپو روی موها در حین شستشو
• بروز قارچ‌هایی مانند مخمر مالاسزیا؛ مالاسزیا بیشتر در پوست سر بزرگسالان رشد می­ کند.
• ابتلا به بیماری‌های پوستی: بیماری‌های پوستی مانند اگزما یا پسوریازیس، وضعیتی التهابی را برای پوست ایجاد می‌کنند که باعث تجمع سریع، خشن و خشک سلول‌های مرده پوست به صورت فلس‌های ضخیم می‌شود که ما این فلس‌ها را به نام شوره سر می‌شناسیم.
• سن: شوره سر معمولاً از دوران جوانی فرد شروع می‌شود و تا سنین میان‌سالی او ادامه می‌یابد. این بدان معنی نیست که افراد مسن دچار شوره سر نمی‌شوند. شوره ­سر برای برخی از افراد می‌تواند مادام­ العمر باشد.
• ابتلا به بیماری‌های خاص: بیماری‌هایی مانند پارکینسون، HIV مثبت یا سایر بیماری‌هایی که بر سیستم عصبی بدن تأثیر می‌گذارند، خطر شوره­ سر را افزایش می‌دهند.
• عدم تعادل هورمون‌ها به‌ خصوص آندروژن‌ها می‌تواند باعث ایجاد شوره ­سر شود.
• تغذیه نادرست و ناسالم، کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی
• استرس زیاد و تعریق ناشی از آن
• قارچ: دو گونه از قارچ‌ها هستند که باعث شوره سر می‌شوند: مالاسزیا و ستریکتا و مالاسزیا گلوبوسا. این نوع قارچ‌ها برای رشد، نیاز به چربی پوست انسان دارند. روی پوست انسان ساکن می‌شوند و چربی سر را به اسید‌ های چرب دلخواه خودشان تجزیه می‌کنند و باعث ایجاد شوره ­سر می‌شوند.
• کمبود خواب
• آسیب‌هایی که سشوار زدن و فر کردن بیش از حد به مو وارد می‌کند، همین ­طور، آسیب‌های ناشی از رنگ کردن و بابلیس کشیدن زیاد مو باعث شوره سر می‌شود.

علائم شوره سر

• پوسته ­پوسته شدن پوست سر، مو، ابرو، ریش یا سبیل
• خارش پوست سر
• پوسته ­پوسته شدن سر نوزادان (کلاه گهواره)
• گاهی ممکن است در سرتان احساس سوزش کنید.
• گاهی ممکن است احساس کنید سرتان دچار زخم یا جراحت شده است.
• روی پوست سر، تکه‌های چرب دیده می‌شود.
• در موارد شدید، پوست سر قرمز و متورم می‌شود.
• ریزش موقتی مو
• ورقه ­ورقه شدن پوست سر که در آب و هوا‌ی سرد، وخیم‌تر می‌شود.

عوارض شوره سر

جوش‌های پشت

شوره سر یکی از شایع‌ترین علت ایجاد جوش‌هایی است که روی بازوها و پشتمان مشاهده می‌کنیم.

ریزش مو

خارش مداوم پوست در اثر وجود شوره سر، باعث ریزش مو می‌شود.

عفونت چشم

آماس پلک هم یکی دیگر از عفونت‌های شایع چشم است که به ­خاطر شوره ­سر رخ می‌دهد. شوره­ سر باعث می‌شود که پلک چشم‌ها، دچار عفونت، قرمزی، خارش و التهاب شود و پوسته‌هایی شبیه شوره روی مژه‌ها ایجاد شود.

جوش

اگر پوستتان نسبت به جوش آسیب‌پذیر است، شوره سر می‌تواند آن را بدتر کند؛ بنابراین، سعی کنید که موهایتان روی صورتتان نریزد.

پسوریازیس

شوره سر می‌تواند باعث ایجاد پسوریازیس شود. پسوریازیس، نوعی بیماری پوستی است که باعث پوسته­ پوسته شدن و ایجاد لکه‌های ضخیم قرمزرنگ روی پوست سر، پشت گوش و کمر شما می­ شود.

درمان شوره سر

خارش و پوسته پوسته شدن شوره تقریباً همیشه قابل کنترل است. برای شوره سر خفیف ، ابتدا شستشوی روزانه را با یک شامپوی ملایم امتحان کنید تا چربی و تجمع سلول های پوستی کاهش یابد. اگر این موضوع کمکی نکرد ، یک شامپوی دارویی شوره سر ( ضد شوره قوی ) را امتحان کنید. شاید لازم باشد بیش از یک شامپو را امتحان کنید تا بهترین گزینه که برای شما مناسب است را پیدا کنید. و احتمالاً به درمان مکرر یا طولانی مدت نیاز خواهید داشت.

اگر بعد از استفاده از هر محصولی دچار خارش ، التهاب و قرمزی یا سوزش پوست سر شدید ، استفاده از آن محصول را متوقف کنید. در صورت بروز واکنش آلرژیک – مانند بثورات پوستی ، کهیر یا مشکل تنفس – فوراً به پزشک مراجعه کنید.

شامپوهای ضد شوره دارویی شامل موارد زیر هستند :  ( بهترین شامپو های ضد شوره قوی )

انواع شامپو های ضد شوره دارویی :

• شامپوهای دارای زینک پیریتیون : این شامپو ها حاوی ماده ضد باکتری و ضد قارچ روی پیریتیون هستند.
• شامپوهای دارای پایه تار : قطران ذغال سنگ ، سرعت چرخه سلولی پوست سر شما را کم می کند ( یعنی سرعت تولید و از بین رفتن سلول ها ). اگر موهای رنگ شده روشن دارید ، این نوع شامپوها ممکن است باعث تغییر رنگ موی شما شوند. شامپو های حاوی این ماده همچنین می تواند پوست سر را در برابر نور آفتاب حساس تر کنند.
• شامپوهایی که حاوی سالیسیلیک اسید هستند.
• شامپوهای سلنیوم سولفید یا سولفاید : این شامپو ها حاوی یک ماده ضد قارچ هستند. از این شامپو ها باید طبق دستورالعمل استفاده کنید و سعی کنید شستشوی سر بعد از استفاده از این شامپو ها به درستی و کامل انجام شود ، زیرا می تواند باعث تغییر رنگ مو و پوست سر شود.
• شامپوهای کتوکونازول : این شامپو برای از بین بردن قارچ های ایجاد کننده شوره سر است که روی پوست سر شما زندگی می کنند. این دارو بدون نسخه و یا با نسخه پزشک در دسترس است.

اگر یک نوع شامپو برای مدتی کار کرد و بعد به مرور اثر خود را از دست داد ، سعی کنید دو نوع شامپوی ضد شوره سر را  به صورت تناوبی استفاده کنید.

دستورالعمل های موجود بر روی هر بطری شامپو را که امتحان می کنید به دقت بخوانید و دنبال کنید. برخی از محصولات باید چند دقیقه بر روی پوست سر بمانند ، در حالی که برخی دیگر باید سریع شسته شوند. در ابتدا هفته ای یک تا سه بار از شامپوی دارویی ضد شوره برای درمان شوره سر استفاده کنید. سپس برای نگهداری و پیشگیری ، هفته ای یکبار یا کمتر از این شامپو ها استفاده کنید.

اگر چندین هفته به طور منظم از شامپوی دارویی ضد شوره استفاده کرده اید و هنوز شوره سر دارید ، با پزشک یا متخصص پوست خود صحبت کنید. شما ممکن است به یک شامپوی با مقاومت یا یک لوسیون استروئیدی نیاز داشته باشید.

شیوه زندگی و درمان های خانگی شوره سر ( کنترل شوره سر با تغییر سبک زندگی ، تغذیه و یا درمان های خانگی )

می توانید برای کاهش خطر ابتلا به شوره سر یا کنترل آن اقداماتی از قبیل اقدامات زیر انجام دهید :

• یاد بگیرید که استرس را کنترل کنید. استرس بر سلامت کلی شما تأثیر می گذارد و شما را مستعد ابتلا به بیماری های زیادی می کند. حتی می تواند باعث ایجاد شوره سر شود یا علائم موجود را بدتر کند.
• رژیم غذایی سالم داشته باشید. رژیم غذایی که به میزان کافی روی ، ویتامین های گروه B و انواع خاصی از چربی ها را داشته باشد ، می تواند از بروز شوره سر جلوگیری کند.
• اغلب شامپو بزنید. اگر پوست چربی دارید ، شستشوی روزانه مو می تواند از بروز شوره سر جلوگیری کند. هنگام شامپو زدن پوست سر خود را به آرامی ماساژ دهید تا پوسته ها به آرامی جدا شوند و سپس کاملاً شستشو دهید.
• کمی آفتاب بگیرید : نور خورشید می تواند برای کنترل شوره سر مفید باشد. اما چون قرار گرفتن در معرض اشعه ماورا بنفش به پوست شما آسیب می رساند و خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش می دهد ، زیر نور مستقیم آفتاب زیاد قرار نگیرید. در عوض ، فقط کمی وقت خود را در فضای باز و آزاد بگذرانید. و حتما از کرم ضد آفتاب روی پوست صورت و بدن خود استفاده کنید.
• استفاده از محصولات حالت دهنده مو را محدود کنید : محصولات حالت دهنده مو می توانند روی موها و پوست سر شما جمع شده و به مرور باعث تشکیل لایه های چربی بر روی پوست سر شوند.