سیاه دانه و خواص آن

سیاه دانه

سیاه‌دانه، یا «سُنیز» گیاهی یک‌ ساله و گلدار و بومی اروپای شرقی و کشورهای بلغارستان، قبرس، رومانی و غرب آسیا و کشورهای ایران، ترکیه و عراق است اما امروزه در مناطق دیگری از اروپا و آسیا نیز می‌روید.

طعمی تلخ دارد و به عنوان ادویه در مواد غذایی به خصوص ترشیجات استفاده می شود. این دانه بومی جنوب غربی آسیاست و از قدیم به عنوان ضد انگل، ضد باکتری و مسهل استفاده می کردند. مصرف سیاه دانه برای زنان شیرده مفید است زیرا باعث افزایش ترشح شیر می شود. نام های دیگر سیاه دانه، سیاه تخمه، سرنیچ سیاه، سنوخ سیاه، کمون اسود، شونیز، شونوز و کمون هندی است.

مواد معدنی و ویتامین های موجود در سیاه دانه در درمان دیابت، سل، بیماری های قلبی و عروقی، کم خونی و میگرن مفید است.

امروزه ، از برای معالجه بیماری های دستگاه گوارش از جمله گاز معده، کولیک ، اسهال ، اسهال خونی، یبوست و بواسیر استفاده می شود. همچنین برای شرایط تنفسی از جمله آسم ، آلرژی، سرفه، برونشیت ، آمفیزم ، آنفولانزا ، آنفولانزای خوکی، احتقان ،کاهش فشار خون ، کاهش سطح کلسترول ، معالجه سرطان و تقویت سیستم ایمنی بدن استفاده می شود.

زنان برای جلوگیری از بارداری، شروع قاعدگی و افزایش شیر از سیاه دانه استفاده می کنند.

برخی از افراد برای درد مفاصل (روماتیسم) ، سردرد و برخی شرایط پوستی را مستقیماً روی پوست می گذارند.

خواص  سیاه دانه:

آسم :

تحقیقات نشان می دهد که مصرف عصاره باعث بهبود سرفه ، خس خس و عملکرد ریه در افراد مبتلا به آسم می شود. با این حال ، سیاه دانه ممکن است به اندازه داروهای تئوفیلین یا سالبوتامول مؤثر نباشد.

تشنج (صرع) :

تحقیقات اولیه حاکی از آن است که مصرف خوراکی عصاره به مدت 4 هفته ممکن است باعث کاهش تعداد تشنج در کودکان مبتلا به صرع شود.

سندرم متابولیک:

تحقیقات اولیه حاکی از آن است که مصرف دو بار در روز به مدت 6 هفته می تواند کلسترول کل ، لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) و چربی خون را در افراد مبتلا به سندرم متابولیک کاهش دهد .

پوست خارش دار و ملتهب(اگزما) :

تحقیقات اولیه حاکی از آن است که مصرف یک محصول خاص حاوی روغن دانه سیاه ، ویتامین E ، بتاکاروتن و بیوتین (Immerfit توسط Phyt-Immun) از طریق دهان ممکن است علائم را در افراد دارای خارش و ملتهب بهبود بخشد. اما به نظر نمی رسد که استفاده از 15٪ پماد به مدت 4 هفته روی پوست و خارش یا شدت بیماری در بیماران مشابه بهبود یابد.

تب یونجه (رینیت آلرژیک) :

تحقیقات اولیه حاکی از آن است که مصرف خوراکی یک محصول خاص حاوی روغن سیاه دانه، ویتامین E ، بتاکاروتن و بیوتین ممکن است علائم آلرژی را در افراد مبتلا به تب یونجه بهبود بخشد.

 خواص سیاه دانه با عسل

درمان ضعف قلب :

برخی از افراد مبتلا به تپش قلب و ناتوانی پمپاژ خون هستند که یکی از شیوه های کمک به درمان آن ، ترکیب روغن سیاه دانه با عسل خالص به نسبت مساوی است . یک قاشق مربا خوری از معجون به دست آمده ، صبح ناشتا همراه با برخی تمرینات ورزشی موجب تنظیم ضربان قلب و درمان اضطراب و تپش های قلب است .

کمک به کنترل روماتیسم :

بیماران مبتلا به روماتیسم می توانند هر روز ناشتا یک قاشق عسل طبیعی گرم را که چند قطره روغن سیاه دانه به آن اضافه شود مصرف کنند . همچنین به منظور تسکین درد های ناشی از روماتیسم می توان موم عسل را با روغن سیاه دانه و روغن زیتون یا روغن حیوانی به نسبت مساوی مخلوط نموده و روی درد قبل از خواب مالیده و آن را با پارچه بست.

تقویت گردش خون : 

یک قاشق چای خوری از روغن سیاه دانه را با یک قاشق عسل خالص همراه با دو حبه سیر له شده مخلوط کرده و هر روز به مدت یک هفته میل کنید . به خاطر پیشگیری از مشکلات آلرژیک سیر و اجتناب از گرمی بیش از حد مزاج ، بهتر است مصرف این نسخه را از مقادیر ناچیز شروع کرده و به تدریج بر مقدار آن بیافزایید .

درمان درد و ناراحتی های کلیوی : 

یک فنجان سیاه دانه را در یک لیتر آب به مدت پنج دقیقه روی حرارت ملایم بجوشانید . سپس آن را صاف کرده و با یک فنجان عسل شیرین کنید و به مدت یک هفته ، هر روز صبح ناشتا یک فنجان از آن را میل کنید . این نوشیدنی را می توانید تا چند روز در یخچال نگه داری کنید .

تقویت سیستم ایمنی بدن

از دیگر خواص سیاه دانه با عسل می‌توان به تاثیر این معجون شگفت انگیز در تقویت سیستم ایمنی بدن است. عسل طبیعی به خوری خود می‌تواند موجب افزایش سطح ایمنی بدن شود. حال اگر به عسل ماده‌ای مانند سیاه دانه نیز اضافه کنیم، شرایطی فوق العاده عالی برای ایمنی بدن فراهم خواهد کرد. استفاده از این ترکیب در فصول سرد سال برای درمان بیماری‌های ویروسی، سرماخوردگی و آنفلونزا بسیار مفید است.

درمان مشکلات گوارشی

یکی از مواد طبیعی مناسب برای رفع مشکلات معده و روده عسل طبیعی است. اگر مشکلات گوارشی ناشی از سردی معده باشند، معجون سیاه دانه و عسل قطعا می‌تواند بسیاری از این مشکلات گوارشی را برطرف کنند. سیاه دانه و عسل هر دو دارای خواص آنتی اکسیدانی هستند و می‌توانند به رفع میکروب از دستگاه گوارشی نیز کمک کنند. برای بهره مندی از این خواص سیاه دانه با عسل باید از این ترکیب به صورت منظم و هفتگی در برنامه خود قرار داده و مصرف کنید.

پوست صورت

یکی دیگر از خواص سیاه دانه و عسل فواید این ترکیب برای پوست صورت است. به خودی خود خواص بی نظیری برای سلامت و درخشندگی پوست دارد و عسل طبیعی نیز برای پوست بسیار مفید است. برای درمان جوش‌های بلغمی ترکیب سیاه دانه و عسل را در جای جوش‌ها بمالید. علاوه بر این این ترکیب برای بهبود بیماری‌های پوستی مانند پیسی و لک نیز مفید است.

عوارض سیاه دانه:

هنگامی که به صورت خوراکی به مقدار کمی مانند طعم دهنده غذاها استفاده شود ، برای اکثر افراد بسیار ایمن است . روغن سیاه دانه و عصاره سیاه دانه هنگام استفاده در مقادیر کم و کوتاه مدت ، ایمن هستند. سیاه دانه هنگام استفاده روی پوست ممکن است باعث ایجاد بثورات آلرژیک شود.

• بارداری و شیردهی : به نظر می رسد به مقدار غذایی در دوران بارداری بی خطر است. اما مصرف مقادیر بیشتر دارویی به احتمال زیاد غیرقابل اطمینان است. می تواند باعث انقباض رحم شود .

• كودكان: روغن سیاه دانه برای كودكان كه به صورت كوتاه مدت و به مقدار کم استفاده شود، ایمن است .

• اختلالات خونریزی : ممکن است لخته شدن خون را کند کرده و خطر خونریزی را افزایش می دهد. سیاه دانه ممکن است اختلالات خونریزی را شدیدتر کند.

• دیابت: ممکن است قند خون را در برخی افراد کاهش دهد. در صورت ابتلا به دیابت و استفاده از سیاه دانه ، علائم قند خون پایین (هیپوگلیسمی) را رعایت کنید و قند خون را با دقت کنترل کنید .

• فشار خون پایین: ممکن است فشار خون را کاهش دهد. از نظر تئوریک، مصرف سیاه دانه باعث می شود فشار خون در افرادی که فشار خون پایین دارند خیلی کم شود .