بیماری کولیت روده

بیماری کولیت روده؛ کولیت اولسراتیو (کولیت زخمی) یا کولیت روده نوعی بیماری التهابی روده است. بیماری کولیت که باعث التهاب و زخم در پوشش داخلی (دیواره) روده‌ی بزرگ (کولون) می‌شود و معمولا بر بخش پایینی روده‌ی بزرگ (کولون سیگموئید) و راست‌روده (رکتوم) تأثیر می‌گذارد، اما می‌تواند کل روده‌ی بزرگ را نیز درگیر کند. به‌ طور کلی هرچه قسمت بیشتری از کولون تحت‌ تأثیر این بیماری قرار بگیرد، علائم آن شدیدتر خواهد بود.همه افراد در هر سنی می‌تواند به کولیت روده مبتلا شود، اما اکثر افرادی که به آن مبتلا می‌شوند، تا قبل از ۳۰ سالگی بیماری‌شان تشخیص داده می‌شود.

انواع بیماری کولیت

پروکتو سیگموئیدیت: 

این التهاب در ناحیه رکتوم و کولون سیگموئید ایجاد می‌شود. انتها و پایین روده بزرگ درگیر می‌شود. شخص ممکن است دچار اسهال خونی، گرفتگی و درد شکمی و ناتوانی در حرکت روده شود.

روکتیت اولسراتیو: 

التهابی که به رکتوم محدود می شود. گاهی تنها نشانه آن خونریزی متناوب رکتوم است. سایر بیماران با التهاب بیشتر درد رکتوم را نیز تجربه می کنند.

پانکولیت:

این نوع روی کل روده بزرگ تأثیر می‌گذارد. علائم عبارتند از:

• گاهی اوقات اسهال خونی شدید
• درد و گرفتگی شکم
• خستگی
• کاهش وزن قابل توجه
• کولیت پوستی

این یک نوع کولیت نادر و بالقوه تهدید کننده زندگی است که کل روده بزرگ را درگیر می‌کند. علائم شامل درد شدید و اسهال است که می‌تواند منجر به کم آبی و شوک شود. کولیت پوستی می‌تواند خطر پارگی روده بزرگ و مگاکولون سمی را ایجاد کند، که باعث می‌شود روده بزرگ به شدت متلاشی شود.

کولیت سمت چپ:

التهابی که در رکتوم آغاز شده و تا کولون چپ ادامه می یابد. علایم آن شامل کولیت با اسهال خونی، انقباضات شکمی، کاهش وزن و درد سمت چپ شکم است.

کولیت بدخیم: 

نوع نادر اما شدید پانکولیت است. مبتلایان به شدت بیمار هستند و به درد شدید شکمی، از دست دادن آب بدن، اسهال خونی، و حتی شوک دچار می شوند. این افراد در معرض ابتلا به آماس سمی کولون و پارگی آن قرار دارند. درمان این بیماران تنها در بیمارستان و با داروهای قوی انجام می گیرد.

از دیگر انواع کولیت روده می توان :

• کولیت انحرافی
•  عفونیف
•  کلاژن
•  میکروسکوپی
• آتیپیک
•  ایسکمیک
•  فولمینانت
•  شیمیایی
• و کولیت لنفوسیتیک را نام برد.

علائم کولیت روده

علائم کولیت روده بستگی به محل و شدت التهاب می تواند به طور گسترده ای متفاوت باشد.

• درد در سمت چپ شکم که با اجابت مزاج بهتر می شود.
• دوره های اسهال خونی همراه با مخاط، که بین آنها بیمار علامتی ندارد.

علائمی که به هنگام حمله حاد مشاهده می شود عبارت اند از :

•  بالا رفتن درجه حرارت  حتی تا حد 40 درجه سانتیگراد
• لرز و عرق ریزش
• بی اشتهایی،تهوع و کاهش وزن
• دل پیچه و درد شدید در اطراف راست روده
• افزایش اسهال خونی (تا 20- 10 بار اجابت مزاج در روز)
•  کم آب شدن بدن و نفخ شکم

علل ایجاد کولیت روده

علت هایی که سبب ایجاد بیماری کولیت می ‌شوند اکثراً ناشناخته می باشند. اما برخی از موارد پیش بینی شده اند که می توان از این موارد به عوامل:

• ژنتیکی
• عوامل محیطی
• انواع عوامل عفونی و روانی
• و همچنین عواملی که به سیستم ایمنی فرد مربوط می شوند اشاره کرد.
• اثر داروها بر کولیت روده:

تعدادی از داروها نیز ممکن است خطر ابتلای فرد به بیماری کولیت روده را افزایش دهند. داروهایی از جمله داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند:

• ایبوپروفن
• ناپروکسن
•  آسپرین

و برخی دیگر از این دسته داروها ممکن است در ابتلا به این بیماری نقش افزایش دهنده داشته باشند.

همچنین داروهای ضد آکنه نیز خطر کولیت روده را افزایش خواهند داد. داروهای ضد بارداری خوراکی و آنتی بیوتیک ها نیز تا حدودی نشان داده اند که افزایش خطر ابتلا به کولیت در فرد را می‌ توانند افزایش دهند.

استرس های عاطفی نیز از دیگر مواردی هستند که می‌توانند بر انواع بیماری ها در بدن اثرگذار باشند اما تاثیر مستقیم آن ها بر روی کولیت روده هیچگاه نشان داده نشده است.

راه های تشخیص کولیت

پزشک متخصص در مورد علائمتان از شما سؤالاتی می‌پرسد، معاینه‌ی فیزیکی انجام می‌دهد و چندین آزمایش تجویز می‌کند. این آزمایش‌ها می‌‌توانند در رد احتمال سایر بیماری‌هایی که علائم مشابهی دارند، ازجمله بیماری کرون، سندروم روده تحریک پذیر و دیورتیکولیت به پزشک کمک کنند.

آزمایش‌هایی که ممکن است انجام شوند، عبارت‌اند از:

• کولونوسکوپی در این آزمایش، پزشک از ابزاری باریک که در سر آن یک منبع نور تعبیه شده است، برای معاینه و بررسی داخل روده‌ی بزرگ شما استفاده می‌کند. همچنین پزشک می‌تواند در حین انجام کولونوسکوپی، در صورت نیاز از دیواره‌ی روده‌ی بزرگ نمونه‌برداری کند.
• انواع آزمایش خون که وجود عفونت یا التهاب را بررسی می‌کنند.
• آزمایش مدفوع که وجود خون، عفونت یا گلبول‌های سفید خون را در مدفوع بررسی می‌کند.

درمان بیماری کولیت روده

افرادی که علائم شدید دارند ممکن است نیاز به بستری در بیمارستان داشته باشند، اما فردی که علائم خفیف تا متوسط ​​دارد به احتمال زیاد به درمان سرپایی نیاز خواهد داشت.

درمان بر موارد زیر متمرکز خواهد شد:

• مدیریت علائم فعال تا زمانی که بهبود پیدا کنند.
• حفظ بهبودی برای جلوگیری از علائم بعدی
• مدیریت کولیت اولسراتیو فعال

درمان شامل استفاده از چندین نوع دارو است. ما در بخش‌های زیر در مورد این موارد بحث خواهیم کرد:

درمان از طریق آمینو سالیسیلیک اسید

این گزینه درمانی استاندارد برای کولیت اولسراتیو است. آمینو سالیسیلات‌ها در کاهش التهاب موثر هستند. آن‌ها اغلب به شکل قرص هستند، اما پزشکان بعضی اوقات آن‌ها را به عنوان شیاف تجویز می‌کنند. برای کسانی که به سولفا حساسیت دارند، فرم‌های آزاد سولفا نیز موجود است.

اشکال اصلی عبارتند از:

• مزالامین
• بالسالازید
• سولفاسالازین

عوارض جانبی ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• حالت تهوع
• بثورات پوستی
• سردرد
• اسهال

درمان خانگی کولیت روده

برخی اقدامات غذایی ممکن است به تسکین علائم کمک کنند که شامل موارد زیر هستند:

• خوردن وعده‌های غذایی کوچک تر و منظم، مانند پنج یا شش وعده غذایی کم در روز.
• نوشیدن مایعات فراوان، به ویژه آب، برای جلوگیری از کمبود آب بدن.
• اجتناب از کافئین و الکل، که می‌تواند اسهال را افزایش دهد.
• اجتناب از نوشابه‌های گازدار، که می‌تواند باعث افزایش گاز شود.
• نگه داشتن دفترچه یادداشت غذایی برای تشخیص اینکه کدام غذاها علائم را بدتر می‌کنند.

یک پزشک ممکن است بسته به علائم، به طور موقت دنبال یک رژیم خاص باش که به شرح زیر هستند:.

• رژیم کم فیبر
• رژیم بدون لاکتوز
• کم چربی
• یک رژیم کم نمک

این ممکن است به مصرف مکمل‌ها یا حذف غذاهای خاص از رژیم غذایی کمک کند. با این حال، فرد باید هرگونه اقدامات مکمل یا جایگزین را قبل از آزمایش با پزشک در میان بگذارد.

برخی اقدامات غذایی ممکن است به تسکین علائم کمک کنند که شامل موارد زیر هستند:

• خوردن وعده‌های غذایی کوچک تر و منظم، مانند پنج یا شش وعده غذایی کم در روز.
• نوشیدن مایعات فراوان، به ویژه آب، برای جلوگیری از کمبود آب بدن.
• اجتناب از کافئین و الکل، که می‌تواند اسهال را افزایش دهد.
• اجتناب از نوشابه‌های گازدار، که می‌تواند باعث افزایش گاز شود.
• نگه داشتن دفترچه یادداشت غذایی برای تشخیص اینکه کدام غذاها علائم را بدتر می‌کنند.

یک پزشک ممکن است بسته به علائم، به طور موقت دنبال یک رژیم خاص باش که به شرح زیر هستند:.

•  کم فیبر
•  بدون لاکتوز
•  کم چربی
• یک رژیم کم نمک

این ممکن است به مصرف مکمل‌ها یا حذف غذاهای خاص از رژیم غذایی کمک کند. با این حال، فرد باید هرگونه اقدامات مکمل یا جایگزین را قبل از آزمایش با پزشک در میان بگذارد.