پروستات

بیماری پروستات، از بیماری های ارثی و اکتسابی است، که ممکن است در هر سنی در مردان رخ دهد. البته این بیماری در مردان مسن شایع تر است و افراد جوان کمتر به این بیماری مبتلا می شوند.

یکی از اندام های جنسی در مرد ها پروستات است که به شکل گردو می باشد و آلت تناسلی مرد و همچنین بیضه ها را هم در بر می گیرد. کار این اندام تولید یک مایع است که با مایع منی (ترکیبی از مایع منی و مایع پروستات) ترکیب می شود. این مایع از عوامل مهم برای فرزند دار شدن محسوب می شود.

تمام مردان می توانند در معرض مشکلات پروستات قرار بگیرند و نمی توان سن خاصی را برای این مسائل در نظر گرفت.

مشکلات رایج پروستات

در واقع رایج ترین مشکلاتی که ممکن است برای پروستات اتفاق بیفتد عبارتند از:

• پروستاتیت
• تورم یا التهاب پروستات
• سرطان پروستات
• هیپرپلازی خوش خیم پروستات
• و بزرگ شدن پروستات به دلایلی غیر از سرطان پروستات که BPH نامیده می شود. 

انواع پروستاتیت

• پروستاتیت حاد باکتریایی

این نوع کمترین نوع از نظر میزان شیوع است و مدت زمان کمی طول می کشد. در صورت عدم درمان نیز می تواند تهدید کننده زندگی باشد.

مجاری ادراری بدن از کلیه ها، مثانه و لوله های ارتباطی آن ها ایجاد شده است. در صورتی که باکتری از این مسیر به پروستات راه یابد می تواند سبب ایجاد عفونت شود. این نوع از پروستاتیت فورا به وجود می آید و ممکن است فرد مبتلا به صورت ناگهانی به علائم زیر دچار شود:

• تب بالا
• لرز
• درد های عضلانی
• درد مفصلی
• درد در قاعده آلت و پشت کیسه بیضه
• درد در ناحیه پایینی کمر
• احساس نیاز به تحرکات روده ای
• مشکل در ادرار
• جریان ضعیف ادرار

پروستاتیت باکتریایی حاد یک بیماری شدید است. در صورتی که متوجه این علائم شدید فورا به دنبال مراقبت پزشکی باشید.

• پروستاتیت باکتریایی مزمن

این بیماری در مردان مسن شیوع بیشتری دارد. پروستاتیت باکتریایی مزمن می تواند برای چندین ماه به طول انجامد. برخی مردان پس از ابتلا به یک عفونت مجاری ادرار یا پروستاتیت باکتریایی حاد به آن دچار می شوند.

علائم پروستاتیت باکتریایی مزمن اغلب خفیف و شدید می شوند و همین موضوع، متوجه نشدن ابتلای خود به این بیماری را آسان می کند. در این بیماری ممکن است گاهی اوقات فرد موارد زیر را تجربه کند:

• نیاز شدید به دفع ادرار (اغلب در نیمه شب)
• ادرار دردناک
• درد پس از انزال (رهایی منی در ارگاسم جنسی)
• درد ناحیه پایینی کمر
• درد مقعدی
• احساس سنگینی در پشت کیسه بیضه
• وجود خون در ادرار
• عفونت مجاری ادرار
• انسداد ادراری (بیرون نیامدن ادرار)

• پروستاتیت مزمن یا سندرم درد مزمن لگن

این وضعیت باعث ایجاد درد و ناراحتی در ناحیه کشاله ران و لگن می شود. این نوع از پروستات می تواند در هر سنی مردان را تحت تأثیر قرار دهد.بسیاری از علائم آن با پروستاتیت باکتریایی یکسان هستند. تنها تفاوت این بیماری این است که پس از انجام آزمایش هیچ گونه باکتری یافت نمی شود.

عوامل آغازگر آن می توانند استرس، آسیب عصبی در آن نواحی و آسیب جسمانی باشند. مواد شیمیایی موجود در ادرار یا عفونتی در  مجاری ادرار که فرد قبلا به آن مبتلا شده می تواند در این میان نقش داشته باشند. همچنین، CP/CPPS با اختلالات ایمنی از جمله سندرم خستگی مزمن و سندرم روده تحریک پذیر ارتباط داده شده است. نشانه اصلی CP/CPPS دردی است که حداقل در یکی از نواحی ذکر شده در پایین به مدت بیش از 3 ماه به طول انجامد:

• آلت تناسلی (معمولا سر آن)
• کیسه بیضه
• بین کیسه بیضه و مقعد
• قسمت پایینی شکم
• قسمت پایینی کمر

علاوه بر آن امکان دارد که فرد در هنگام ادرار کردن یا انزال منی نیز درد را احساس کرده، قادر به نگه داشتن ادرار خود نبوده و یا بیش از 8 دفعه در روز نیاز به دفع ادرار داشته باشد. از دیگر علائم CP/CPPS ضعیف بودن جریان ادرار می باشد.

•  پروستاتیت بدون علامت

مردانی که به این نوع پروستاتیت دچار می شوند پروستاتی ملتهب اما بدون علامت دارند. امکان دارد فرد تنها پس از انجام یک آزمایش خون جهت بررسی سلامت پروستات از ابتلای خود به این بیماری با خبر شود. پروستاتیت بدون علامت به هیچ گونه درمانی نیاز ندارد اما می تواند به ناباروری فرد منجر شود.

هیپرپلازی خوش خیم پروستات

این بیماری در مردانی با سن کمتر از چهل سال بسیار نادر است ولی از بیماری های شایع در مردانی با سن بالاتر از ۵۰ سال می باشد، همچنین با افزایش سن، امکان مبتلا شدن افزایش می یابد. این بیماری زمینه ارثی هم می تواند داشته باشد. عواملی از جمله: سبک زندگی کردن افراد و همچنین عوامل پزشکی می توانند مبتلا شدن به این نوع مشکل پروستات را افزایش دهند.

بزرگی پروستات

BPH یا بزرگی خوش خیم پروستات، سرطان پروستات نیست و فرد را جهت ابتلا به آن نیز مستعد نمی کند. این یک بیماری شایع مخصوصا در مردان مسن تر است که روش های درمانی بسیاری از تغییرات سبک زندگی تا دارو و جراحی برای آن وجود دارد. پزشک می تواند بر اساس سن، سلامت و نحوه ای که بیماری بر روی فرد تاثیر می گذارد به بیمار در انتخاب بهترین روش مراقبتی کمک کند.

سرطان پروستات

سرطان پروستات یکی از شایع ترین انواع سرطان در مردان است. معمولا سرطان پروستات به آرامی رشد کرده و در ابتدا محدود به غده پروستات است. در این مرحله احتمال دارد که سرطان قادر به ایجاد آسیبی جدی نباشد. با این حال، در حالی که برخی انواع سرطان پروستات به آرامی رشد کرده، به درمانی جزئی نیاز داشته و یا نیازمند درمان نمی باشند، دیگر انواع تهاجمی سرطان پروستات نیز وجود دارند که می توانند به سرعت در بدن منتشر شوند.

در صورتی که سرطان پروستات زود هنگام تشخیص داده شود (هنگامی که به غده پروستات محدود می باشد)، شانس بهتری جهت داشتن درمانی موفق دارد.

پروستاتیت، سرطان و سطح PSA

التهاب پروستات می تواند باعث بالا رفتن میزان آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA) شود، PSA پروتئینی است که توسط پروستات تولید می شود. تست PSA به طور کلی برای غربالگری پیش از درمان سرطان پروستات استفاده می شود. سلولهای سرطانی PSA بیشتری نسبت به سلولهای غیر سرطانی تولید می کنند، بطوریکه بالاتر بودن سطح نرمال PSA در خون ممکن است نشان دهنده سرطان پروستات باشد. با این حال، بیماری های دیگری بجز سرطان پروستات، از جمله پروستاتیت، همچنین می توانند سطح PSA را افزایش دهند.
هیچ مدرک مستقیمی که نشان دهد پروستاتیت می تواند به سرطان پروستات منجر شود وجود ندارد.

تشخیص بیماری پروستات

بیماری‌های پروستات با استفاده از آزمایش‌های مختلفی توسط پزشک تشخیص داده می‌شوند که از جمله آنها به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:

• معاینه فیزیکی (معاینه رکتوم دیجیتال یا DRE)
• آزمایش خون برای آنتی ژن اختصاصی پروستات
• آزمایش برای بررسی عفونت یا خون در ادرار
• اسکن سونوگرافی و مطالعات جریان ادرار
• بیوپسی پروستات

پیشگیری از پروستات

مطالعات فراوانی برای پیدا کردن راه حل هایی در جهت پیشگیری از پروستات انجام شده است که نتایجی از آنها به دست نیامده و عملا راهی برای پیشگیری از بیماری پروستات وجود ندارد. تنها راه پیشگیری این است که در هنگامی که علائم پروستات را در مجاری ادراری خود احساس کردید برای معاینه و درمان به پزشک متخصص مراجعه کنید تا بتوانید از پیشروی بیماری و مشکلات بعدی آن جلوگیری نمایید.

رعایت رژیم غذایی مناسب به شما کمک می کند تا از مبتلا شدن زود هنگام به بیماری های پروستات جلوگیری کنید، پس همیشه تغذیه سالم را اولویت قرار دهید.

درمان بیماری پروستات

گفتیم که بیماری‌های پروستات بر ۳ نوع کلی تقسیم‌بندی می‌شوند. درمان پروستاتیت (التهاب پروستات) بسته به نوع پروستاتیت ممکن است شامل داروهای ضد باکتری و درمان‌های حمایتی باشد. درمان BPH که نوع خوش‌خیم بزرگ شدن پروستات است، احتمالا شامل داروهایی برای شل شدن ماهیچه‌های غده پروستات و کوچک کردن سایز آن و یا انجام جراحی می‌شود.

درمان سرطان پروستات با توجه به شرایط فرد متفاوت است و بر این اساس ممکن است از جراحی، پرتودرمانی، درمان‌های هورمونی، شیمی درمانی و مصرف برخی داروها استفاده شود.