پروتئین ها و سنگ کلیه
کلیه ها
پروتئین ها و سنگ کلیه؛ کلیه‌ها دو اندام لوبیایی شکل قرمز متمایل به قهوه‌ای هستند که در سمت چپ و راست در پشت حفره شکمی قرار دارند و یکی در هر طرف ستون فقرات نشسته است و در یک انسان بالغ حدود ۱۲ سانتی‌متر و وزن هر کلیه در مردان ۱۷۰-۱۲۵ گرم و در زنان ۱۵۵-۱۱۵ گرم است. کلیه راست به طور کلی کمی کوچک‌تر و پایین‌تر از چپ است تا فضا برای کبد ایجاد کند. کلیه‌ها خون را از شریان‌های کلیوی دریافت می‌کنند و سپس خون از طریق سیاهرگ‌های کلیوی خارج می‌شوند.
یک کپسول سخت و فیبری کلیه را احاطه کرده است. فراتر از آن، دو لایه چربی به عنوان محافظت کننده عمل می‌کنند. غدد فوق کلیوی در بالای کلیه‌ها قرار دارند. در داخل کلیه‌ها تعدادی لوب هرمی شکل وجود دارد. بین این قسمت‌ها نفرون‌ها جریان دارند و این‌ها ساختارهای تولید کننده ادرار هستند. هر کلیه ادرار را از طریق لوله‌ای به نام حالب دفع می‌کند که به مثانه منتهی می‌شود.
نقش و عملکرد کلیه ها
نقش کلیه ها حفظ هموستاز است. این بدان معناست که آنها سطح مایعات، تعادل الکترولیت‌ها و سایر عواملی را که محیط داخلی بدن را ثابت و راحت نگه می‌دارند را مدیریت می‌کنند. سایر وظایف کلیه عبارتند از:
- کنترل تولید گلبول قرمز
- تقویت استخوان و تولید ویتامین D
- تنظیم PH
- دفع مواد زائد و سموم از بدن
- تولید هورمون‌هایی که فشار خون را کنترل می‌کند.
پروتئین
پروتئین اصلی ترین ماده مورد نیاز بدن برای ادامه حیات است و ما نمی‌توانیم آن را حذف کنیم، چون شاید به کلیه ما آسیب می‌زند. کلیه ما به خوبی توانایی فیلتر کردن ادرار را دارد و در صورتی که شما مبتلا به نارسایی کلیه نباشید، نیازی به محدود کردن مصرف پروتئین به طور خاص ندارید.
سنگ کلیه و دفع پروتئین
سنگ کلیه که یکی از مشکلات دردناک کلیوی محسوب می‌شود می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد. بی‌تحرکی، چاقی، مصرف بیش از حد مکمل‌های کلسیم، بی آبی، عفونت‌ها، ژنتیک، مصرف برخی از داروها و کمبود مواد مغذی و مواد معدنی از عوامل ایجاد سنگ‌های کلیه هستند. دفع پروتئین از کلیه که با دلایل ایجاد آن آشنا شدید نیز می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات کلیوی باشد. هرچند که دفع پروتئین از کلیه نمی‌تواند به طور خاص نشان‌دهنده وجود سنگ کلیه باشد، اما در هر صورت مصرف زیاد پروتئین می‌تواند مشکل دفع پروتئین و در پی آن سنگ کلیه را ایجاد کند، در این صورت سنگ کلیه و دفع پروتئین در برخی از شرایط می‌توانند به هم مرتبط باشند.
علائم دفع پروتئین
- بیدار شدن هنگام شب برای ادرار کردن
- ادم اندام ها (ورم دست ها ، پاها،شکم و صورت)
- پر ادراری
- ادرار کف آلود
درمان دفع پروتئین
- رعایت رژیم غذایی
- کنترل قند خون در فرد دیابتی
- تغییر سبک زندگی مانند کاهش وزن اضافی،انجام تمرینات ورزشی و ترک سیگار
- کنترل فشار خون با داروهای ACE(مهار کننده آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین) و ARBS (مسدود کننده های گیرنده آنژیوتانسین)
درمان سنگ کلیه
سنگ کلیه معمولا با درد بسیار زیادی همراه است. این سنگ‌ها در هر صورت باید از بدن دفع شوند. چه سنگ کلیه و دفع پروتئین به هم مربوط باشند یا خیر برخی افراد چند روز درگیر دفع سنگ کلیه‌ها هستند. اما در دفع سنگ کلیه شرایط مختلفی دخیل هستند. در بیشتر مواقع برای دفع سنگ کلیه تنها مصرف مسکن‌ها و نوشیدن مقدار زیادی آب کفایت می‌کند. البته ممکن است در بعضی موارد با قرار گرفتن سنگ کلیه در دستگاه ادراری یا بروز برخی علائم، برای خارج کردن سنگ کلیه به عمل جراحی نیاز باشد. انجام سنگ‌شکنی، نفرولیتومی از روی پوست و یورتروسکوپی از انواع مختلف رفع سنگ کلیه‌ها هستند. اما در درمان سنگ کلیه عوامل زیر بسیار مؤثر هستند:
- افزایش مصرف مایعات مخصوصا زمانی که میزان سدیم موجود در رژیم غذایی بالا باشد
- ورزش کردن منظم
- رژیم غذایی سرشار از میوه‌ها و سبزی‌ها
- ماساژ کلیه‌ها با روغن کرچک و کمپرس گرم
عوارض طولانی مدت سنگ کلیه و دفع پروتئین
سنگ کلیه مشکلی است که حتما باید به سرعت برطرف شود. بهتر است بدانید چنانچه سنگ کلیه درمان نشود و در بافت کلیه قرار داشته باشد، باعث خرابی بافت کلیه شده و عواقب بسیار بدی مانند نارسایی‌های حاد کلیه به دنبال خواهد داشت. دفع پروتئین از بدن نیز همان‌طور که گفته شد نشان‌دهنده آسیب به کلیه‌ها به یکی از دلایل خاص است. چنانچه دفع پروتئین در بدن ادامه پیدا کند فرد با آسیب‌های حاد کلیوی و در مواردی با سنگ کلیه روبرو خواهد شد.
بهترین راه برای دانستن این مشکل در صورت وجود یکی از بیماری‌های زمینه‌ای که ذکر شد، حتما باید آزمایش مربوط به سنگ کلیه و دفع پروتئین در فواصل مشخص انجام شود.
- دکتر مصطفی قاسمی
- 2022-03-11
- 52 بازدید
