کدام تستهای پزشکی در منزل قابل انجام است؟
تستهای پزشکی خانگی از سریعترین و سادهترین روشها برای بررسی وضعیت سلامت هستند. از بیبیچک و تست تخمکگذاری گرفته تا تست قند خون، تست اعتیاد و غیره. با کمک این آزمایشهای خانگی میتوانید بدون مراجعه به آزمایشگاه، وضعیت بدن خود را بهراحتی بررسی کنید. انجام آزمایش پزشکی در منزل علاوه بر صرفهجویی در زمان، باعث کاهش هزینهها و استرس مراجعه به آزمایشگاه میشود.
در این مقاله، با انواع تستهای پزشکی قابل انجام در منزل آشنا شده و کاربرد هرکدام را مرور میکنیم. شما میتوانید این کیتها و ابزارهای تستهای خانگی سلامت را بهصورت آنلاین از فروشگاه دیجیدارو تهیه نمایید.
تست بارداری خانگی (بیبی چک)
بیبی چک یک کیت تست خانگی است که با استفاده از ادرار، وجود هورمون hCG (هورمون بارداری) را بررسی میکند. این هورمون پس از لقاح در بدن ترشح میشود و با تست ادرار و خون قابل شناسایی است.
تست بارداری خانگی چه انواعی دارد؟
بیبی چک از هر نوعی که باشد معمولاً دارای دو خط است:
- خط C (کنترل): نشاندهنده صحت عملکرد تست
- خط T (تست): نشاندهنده وجود هورمون بارداری
تست بیبی چک 3 مدل دارد:
- نواری: رایجترین مدل؛ نوار تست باید در ظرف ادرار فرو رود.
- مستقیم: نوک کیت زیر جریان ادرار قرار میگیرد.
- قطرهچکانی: چند قطره ادرار وارد حفره تست میشود.
چگونه در منزل تست بارداری انجام دهیم؟
نحوه استفاده از بیبیچک بسیار آسان است:
- نوار تست را در تماس با ادرار قرار دهید.
- حدود ۳ تا ۵ دقیقه منتظر بمانید (بسته به دستور هر برند).
- نتیجه را بخوانید و تفسیر کنید:
- دو خط رنگی: نتیجه مثبت و نشاندهنده بارداری
- فقط خط C رنگی: نتیجه منفی و عدم بارداری
- بدون خط کنترل: تست نامعتبر و نیاز به تکرار
بهترین زمان انجام بیبی چک
بهترین زمان تست بیبی چک حدود یک هفته پس از تأخیر پریود است.
بهتر است صبح زود با اولین ادرار روز (به دلیل غلظت بالای آن) انجام شود.
در صورت انجام در عصر، حداقل ۴ ساعت از آخرین ادرار گذشته باشد و آب زیاد ننوشیده باشید.
تست بارداری خانگی چقدر قابل اعتماد است؟
دقت تست خانگی بیبی چک در صورت استفاده صحیح تا حدود ۹۹٪ است.
رعایت زمان درست برای انجام تست بارداری خانگی، نتیجه را دقیقتر میکند.
غلظت ادرار نیز در صحت نتیجه موثر است؛ پس قبل از تست از نوشیدن آب زیاد خودداری کنید.
چه زمانی برای تست بارداری باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر پریود شما عقب افتاده ولی نتیجه تست چند بار منفی شده است.
اگر تست مثبت شد، برای تأیید بارداری بهتر است آزمایش خون بتا (hCG) انجام دهید.
آزمایش خون بتا دقت بیشتری دارد و احتمال مشکلاتی مثل بارداری خارج از رحم را نیز بررسی میکند.
تست تخمک گذاری در منزل
کیت تخمکگذاری ابزاری خانگی برای تشخیص دوره باروری در بانوان است. در این دوره، هورمون لوتئینیزه کننده (LH) بهطور ناگهانی افزایش مییابد. این تست با بررسی میزان هورمون لوتئینیزهکننده (LH) در ادرار، زمان تخمکگذاری را مشخص میکند؛ یعنی بهترین زمان برای باردار شدن.
انواع تست تخمک گذاری خانگی
کیتهای تخمکگذاری اغلب در دو مدل موجود هستند:
- نواری: رایجترین نوع، نوار تست در ظرف ادرار یا زیر جریان ادرار قرار میگیرد.
- دیجیتال: میزان LH را با نماد یا چراغ نشان میدهد و تفسیر سادهتری دارد.
تست خانگی تخمکگذاری از هر نوعی که باشد همانند بیبیچک دارای دو خط است:
خط C (کنترل): نشاندهنده صحت عملکرد تست
خط T (تست): نشاندهنده وجود هورمون بارداری
نحوه انجام تست تخمک گذاری در منزل
عملکرد کیت تست تخمکگذاری شبیه بیبیچک است.
1. ابتدا نوار را در تماس با ادرار قرار دهید.
2. 3 تا ۱۰ دقیقه منتظر بمانید.
3. نتیجه را تفسیر کنید:
خط T همرنگ یا تیرهتر از خط C یعنی تخمکگذاری در حال وقوع است.
خط T کمرنگ یا بدون خط یعنی هنوز زمان تخمکگذاری نرسیده است.
بهترین زمان انجام تست تخمک گذاری در منزل
اگر چرخه قاعدگی منظم (۲۸ روزه) دارید، تست را از روز ۱۰ یا ۱۱ سیکل شروع کنید.در چرخه نامنظم، کوتاهترین سیکل چند ماه اخیر را ملاک بگیرید و چند روز زودتر تست را آغاز کنید.
تست را صبح زود انجام ندهید؛ بهترین زمان بین ۱۱ صبح تا ۳ بعدازظهر یا ۵ تا ۱۰ شب است.
تا ۱-۲ ساعت پیش از انجام تست ادرار نکنید تا نمونه به اندازه کافی غلیظ باشد و مایعات زیاد ننوشید تا ادرار رقیق نشود.
تست قند خون در منزل
آزمایش قند خون در منزل با استفاده از دستگاه «گلوکومتر» انجام میشود. این وسیله با گرفتن یک قطره خون از نوک انگشت، سطح گلوکز خون شما را سریع نمایش میدهد.
تست قند خون با دستگاههای خانگی برای دیابتیها امری ضروری است. اندازهگیری قند خون در منزل بهویژه برای کسانی که پزشک توصیه کرده این مورد را بهطور مرتب کنترل کنند و همچنین برای افرادی که در معرض ریسک ابتلا به دیابت قرار دارند بسیار مفید است. کنترل منظم قند خون در منزل میتواند عوارض دیابت را به میزان قابلملاحظهای کاهش دهد.
انواع دستگاههای خانگی
اندازهگیری قند خون
دستگاه تست قند خون خانگی به سه دسته اصلی تقسیم میشوند:
- دستگاه ساده: رایجترین مدل که فقط عدد قند خون را نمایش میدهند و حافظه کمی دارد.
- دستگاه هوشمند: قابلیت ذخیره نتایج، اتصال به بلوتوث یا نرمافزار و نمایش روند تغییرات قند خون در طول زمان را دارد.
- دستگاه ویژه: دارای ویژگیهایی مثل نمایشگر بزرگ، نور پسزمینه یا اعلان صوتی برای افرادی که بینایی ضعیف دارند.
چگونه سطح قند خون را در منزل بررسی کنیم؟
مراحل تست قند خون خانگی به این صورت است:
- نوک انگشت را با الکل ضدعفونی کنید.
- با لانست (سوزن کوچک) یک قطره خون ایجاد کنید.
- نوار تست را در دستگاه قرار دهید یا دستگاه را آماده کنید.
- قطره خون را روی نوار قرار دهید.
دستگاه پس از چند ثانیه عدد قند خون را نمایش میدهد.
بهترین زمان انجام تست قند خون برای دیابت در خانه
به طور کلی، هر زمانی میتوان قند خون را اندازه گرفت.
اگر زیر نظر پزشک هستید، دستور پزشک را برای تست قند ملاک قرار دهید.
معمولاً توصیه میشود به:
- تست قند خون ناشتا (قبل از صبحانه) برای عدد پایه قند خون
- تست قند خون بعد از وعدههای غذایی برای بررسی افزایش قند خون
چه زمانی لازم است تست قند خون در آزمایشگاه بدهیم؟
اگر دستگاه و نوارها سالم هستند و طرز کار با آن را میدانید، تست قند خون بدون مراجعه به پزشک امکتنپذیر و نتایجش قابل اتکا است. هرچند برای تشخیص دقیقتر مثل بررسی هموگلوبین A1c، هورمونها یا غربالگری دیابت اولیه، باید به آزمایشگاه مراجعه کنید.
تست اکسیژن خون در منزل با دستگاه پالساکسیمتر
پالساکسیمتر چیست؟ پالس اوکسیمتر دستگاه اندازهگیری اکسیژن خون خانگی است. این ابزار میزان اشباع اکسیژن (SpO₂) در خون را می سنجد. این عدد نشان میدهد که ریهها و سیستم گردش خون شما چقدر خوب اکسیژن را به بافتها رساندهاند.
رایجترین نوع دستگاه اندازهگیری اکسیژن خون در منزل، پالساکسیمتر انگشتی است که کوچک، سبک و قابل حمل میباشد.
تست پالس اکسیمتر در منزل برای چه کسانی لازم است؟
- افراد با مشکلات تنفسی یا بیماریهای قلبی
- کسانی که در معرض کاهش اکسیژن خون هستند
- برای مانیتورینگ خانگی در زمان علائمی مثل تنگی نفس یا خستگی شدید
- افرادی که بیماریهایی مانند COPD، آسم یا بعد از ابتلا به COVID-19 دارند
چگونه اکسیژن خون خود را در خانه اندازهگیری کنیم؟
روش استفاده از پالس اکسیمتر برای اندازهگیری اکسیژن خون بسیار ساده و آسان است:
- دستگاه را روشن کنید.
- گیره دستگاه را روی یکی از انگشتان دست (یا گاهی انگشت پا، لاله گوش) قرار دهید. انگشت باید خشک، تمیز و ثابت باشد.
- دستگاه دو طولموج نوری (قرمز و مادونقرمز) را از انگشت عبور میدهد و با تحلیل جذب نور توسط خون اکسیژندار و بدون اکسیژن، درصد اشباع اکسیژن را محاسبه میکند.
- صبر کنید تا عدد SpO₂ و ضربان قلب (PR) ثابت شود (معمولاً ۵–۶ ثانیه تا یک دقیقه کافی است).
پس از تثبیت، نتیجه روی صفحه نمایش به صورت درصد ظاهر میشود. اگر نتیجه زیر ۹۲٪ بود یا احساس تنگی نفس داشتید، باید به پزشک مراجعه کنید.
بهترین زمان انجام تست اکسیژن خون در خانه
بهترین زمان انجام تست اکسیژن خون در منزل بدون مراجعه به پزشک وقتی است که:
- فرد در حالت استراحت کامل باشد.
- دست گرم و ثابت باشد.
- از ناخن مصنوعی یا لاک استفاده نکند.
- قبل از انجام تست از نوشیدن زیاد مایعات یا فعالیت سنگین خودداری کند.
آیا دستگاه اندازهگیری اکسیژن خون خانگی قابل
اعتماد است؟
خطای دستگاه تست اکسیژن خون خانگی معمولاً ±۲٪ است؛ یعنی عدد نمایش داده شده میتواند ۲ درصد بیشتر یا کمتر از مقدار واقعی SpO₂ باشد. عواملی مثل حرکت انگشت، ناخن لاکدار، دست سرد یا بیحرکت نبودن دست میتوانند خطای تست اکسیژن خون در خانه بدون مراجعه به پزشک را افزایش دهند.
تست فشار خون در منزل
تست فشار خون در منزل یعنی استفاده از دستگاه فشارسنج خانگی تا عدد فشار خون (فشار سیستولیک و دیاستولیک) خود را در خانه اندازهگیری کنید.
انواع دستگاه فشار خون
- دستگاه فشار خون جیوهای (Mercury Sphygmomanometer)
کلاسیکترین و دقیقترین نوع
شامل بازوبند، پمپ هوا و ستون جیوه
نیاز به آموزش دارد و با گوشی استتوسکوپ صدای نبض شنیده میشود
بیشتر در مطب و بیمارستان استفاده میشود
- دستگاه فشار خون عقربهای یا آنیروئیدی (Aneroid Sphygmomanometer)
شبیه نوع جیوهای ولی با عقربه به جای ستون جیوه
دقیق است ولی نیاز به کالیبراسیون دارد
با گوشی استتوسکوپ کار میکند
- دستگاه فشار خون دیجیتال خانگی بازویی
بازوبند دور بازو بسته میشود
دقیقتر برای استفاده خانگی
- دستگاه دیجیتال مچی
بازوبند کوچک دور مچ بسته میشود
راحتتر اما حساسیت بیشتری به وضعیت بدن دارد و دقت کمی کمتر است
چگونه فشار خون خود را در خانه اندازهگیری کنیم؟
تست فشار خون با دستگاه دیجیتال خانگی به سادگی قابل انجام است.
- بازوبند (کاف) را به اندازه مناسب دور بازویتان ببندید (معمولاً بازویی توصیه میشود).
- بنشینید، پشت تکیه داده و پاها روی زمین باشد، چند دقیقه آرام باشید.
- بازو را روی میز در سطح قلب قرار دهید و دستگاه را روشن کنید.
- دستگاه باد بازوبند را پر و سپس به آهستگی خالی میکند و عدد فشار را نمایش میدهد: عدد بالا همان فشار سیستولیک و عدد پایین، فشار دیاستولیک است.
- نتیجه معمولاً کمتر از یک دقیقه ظاهر میشود و میتوانید آن را یادداشت کنید تا روند فشار خونتان را پیگیری کنید.
تست اعتیاد در منزل
تست اعتیاد با دستگاه خانگی یا «کیت تشخیص اعتیاد»، ابزاری ساده برای ارزیابی سریع وجود یا عدم وجود متابولیتهای مواد مخدر در بدن است. متابولیتها ترکیبات حاصل از تجزیه مواد مخدر در بدن هستند. کیتهای تست اعتیاد سریع خانگی با کمک آنتیبادیهای مونوکلونال، مواد مخدر یا متابولیت آنها را در ادرار تشخیص میدهند.
انواع کیت تست اعتیاد خانگی
تفاوت کیتهای تست اعتیاد برای استفاده خانگی معمولاً در تعداد مواد مخدر قابل تشخیص، میزان حساسیت کیت و برند تولیدکننده است:
- کیتهای تکی: بررسی تنها یک ماده مخدر
- کیتهای چندکاره: ۳ کاره، ۵ کاره، ۱۰ کاره؛ چندین ماده مخدر بهصورت همزمان بررسی میشوند.
چگونه تست اعتیاد در خانه انجام دهیم؟
آزمایش اعتیاد در منزل نیازی به ناشتا بودن ندارد و میتوان هر زمان از روز انجام داد. نحوه انجام تست اعتیاد در منزل با استفاده از کیت خانگی در چند مرحله ساده قابل اجرا است:
- نمونه ادرار را جمعآوری کنید.
- نوار تست را داخل نمونه قرار دهید.
- حدود ۱۵–۲۰ ثانیه صبر کنید تا خطوط رنگی روی نوار ظاهر شوند.
- نتیجه را مشاهده کنید.
دو خط رنگی مقابل «C» و «T» یعنی نتیجه منفی و عدم اعتیاد
فقط خط مقابل «C» رنگی، یعنی نتیجه مثبت و وجود اعتیاد
اگر خط C نیاید (چه خط T باشد چه نباشد) یعنی نتیجه نامعتبر بوده و تست باید تکرار شود
خط «C» همیشه باید ظاهر شود تا نشان دهد کیت سالم و تست درست انجام شده است.
آیا آزمایش اعتیاد در منزل بدون مراجعه به پزشک قابل
اعتماد است؟
دقت کیتهای تست اعتیاد خانگی معمولاً حدود ۹۸٪ گزارش شده است، اما با این حال امکان خطا وجود دارد.
در این موقعیتها بهتر است برای تست اعتیاد به آزمایشگاه مراجعه کنید:
- اگر به نتیجه کیت شک دارید
- اگر تست مکرراً نتیجه مبهم یا غیرقابلاعتماد داد
- برای گزارش رسمی استخدام یا موارد قانونی
- زمانی که داروی مصرفی ممکن است نتیجه تست اعتیاد را تحت تأثیر قرار دهد
و در پایان
تستهای پزشکی قابل انجام در منزل علاوه بر صرفهجویی در هزینهها، سرعت بالایی دارند و شما را از مراجعه به پزشک یا آزمایشگاه و انتظار برای دریافت نتیجه بینیاز میکنند. در این مقاله تعدادی از مهمترین تستهای پزشکی در منزل برای تشخیص سریع را معرفی کردهایم. بهتر است این آزمایشهای خانگی را در خانه داشته باشید تا در مواقع ضروری بتوانید بدون اتلاف وقت اقدام نموده و وضعیت خود یا عزیزانتان را به سرعت بررسی کنید.
- فرشته خسروی
- 1404-09-30
- 33 بازدید
