تغذیه سالم در ماه رمضان

تغذیه سالم در ماه رمضان

تغذیه سالم در ماه رمضان؛ رمضان فصل بندگی بنده و خالق است؛ ماهی است که درهای آسمان به روی بندگان گشوده می‌شود و تا آخرین شب این ماه بسته نخواهد شد. این ماه مبارک فرصتی است برای سفر انسان به درون خود و زدودن اخلاق‌ها و رفتارهایی که فرصت بندگی را در طول سال از فرد سلب می‌کند و مانع این می‌شود که انسان به قرب الهی و جایگاه اصلی‌اش در نظام خلقت دست پیدا کند و برای مسلمانان بسیار فرخنده و با برکت است.

به دلیل مصادف شدن این ماه عزیز با روزهای طولانی سال، اهمیت تغذیه‌ سالم و مناسب دوچندان می‌شود. تغذیه‌ی سالم در ماه مبارک رمضان از اهمیت زیادی برخوردار است و با رعایت نکته‌هایی می‌توان سلامت فرد را در این ماه تضمین کرد.

در ماه رمضان، خوردن و آشامیدن به قبل از طلوع آفتاب و بعد از غروب آفتاب محدود می‌شود و ممکن است سبب از دست رفتن آب بدن و دهیدراته شدن فرد در طول روز شود. علاوه بر این بیدار شدن برای خوردن سحری، فقدان خواب کافی و از دست دادن آب بدن می‌تواند منجر به سردرد در فرد شود.

وعده‌ی سحری

تغذیه سالم در ماه رمضان صبحانه مهم‌ترین وعده‌ی غذایی در طول روز است و در طول ماه رمضان، اهمیت آن دوچندان می‌شود. اگرچه بیدار نشدن برای صرف سحری، باعث می‌شود بیشتر بخوابید و این امر برایتان دلچسب است، اما اصلا کار درستی نیست.

نخوردن سحری، طول مدت روزه‌داری را افزایش می‌دهد و بدن تا افطار، برای تأمین مواد مورد نیاز و انرژی، به وعده‌ی غذایی قبلی نیاز دارد. با توجه به ساعات طولانی روزه‌داری، احتمال کم‌آبی بدن و احساس خستگی در طول روز بیشتر می‌شود. به‌ علاوه نخوردن سحری باعث می‌شود بعد از افطار پرخوری کنید که آن هم باعث افزایش وزن ناسالم می‌شود.

هنگام افطار 

همان‌طور که گفته شد، توصیه می‌شود حتما سحری میل کنید، چون نخوردن این وعده‌ی غذایی بسیار مهم باعث می‌شود هنگام باز کردن روزه، پرخوری کنید و این کار می‌تواند به بدنتان آسیب وارد کند.

وعده‌ی افطار باید متعادل باشد، یعنی باید غذاهای مغذی نوش جان کنید اما نه مثل یک مهمانی. پرخوری و به‌ خصوص مصرف بیش از اندازه‌ی غذاهای پرچرب می‌تواند منجر به سو‌ءِهاضمه و افزایش وزن شود.

هنگام خوردن افطار، آرام‌تر غذا بخورید و از خوردن هر لقمه‌ی آن لذت ببرید.

غذاهای سرخ‌شده، شور و غذاهایی با قند بالا

افراد روزه گاهی برای افطار خود غذای مغذی، چرب، سرخ‌شده و غذاهای شیرین آماده می‌کنند. شاید این غذاها در کوتاه مدت احساس خوبی به شما بدهد اما می‌تواند روزه گرفتن در روز بعد را برایتان سخت‌تر کند.

گذشته از افزایش وزن ناسالم، مصرف غذاهای چرب و شیرین باعث ایجاد احساس خستگی و تنبلی می‌شود. به‌ علاوه باید مقدار نمک دریافتی خود را نیز محدود کنید، به‌ خصوص در وعده‌ی سحری. مصرف زیاد نمک باعث می‌شود روز بعد بیشتر تشنه شوید.

در عوض سعی کنید ترکیبی از مواد غذایی (از تمام گروه‌های اصلی غذایی شامل میوه و سبزیجات، برنج و گوشت و همچنین جایگزین‌های آنها) را میل کنید. مصرف غذاهای با فیبر بالا در ماه رمضان نیز بسیار مطلوب است چون این غذاها دیرهضم هستند، در نتیجه مدت طولانی‌تری احساس سیری می‌کنید.

نوشیدن آب کافی

همه ما با فواید نوشیدن آب آشنا هستیم. تا جایی که می‌توانید، بین افطار تا سحر آب بنوشید. نوشیدن آب کافی خطر کم‌آب شدن بدن در طول روزه‌داری را کاهش می‌دهد. سعی کنید حتما روزی (بین افطار و سحر) ۸ لیوان مایعات مصرف کنید. مایعات شامل انواع آب‌میوه، شیر، شربت و سوپ هم می‌شود اما آب بهترین انتخاب است. در حالت ایده‌آل باید مصرف نوشیدنی‌های کافئین‌دار مثل قهوه، چای و نوشابه‌ را کاهش بدهید. این نوشیدنی‌ها ادرارآور هستند و باعث کاهش آب بدن می‌شود.

رژیم غذایی خوب و متعادل، کلید روزه‌داری سالم در ماه رمضان است. در ادامه غذاهایی را به شما پیشنهاد می‌کنیم که بهتر است بین افطار تا سحر نوش جان کنید تا در این ماه، دچار مشکلات گوارشی نشوید.

در وعده‌های غذایی ماه رمضان، اغلب خانواده‌ها کنار هم جمع می‌شوند و دور هم افطار می‌کنند. همچنین باز کردن روزه یا شروع آن در وعده‌ی سحری با خوردن غذای خوشمزه‌ی مورد علاقه بسیار لذت‌بخش است. زمانی که در طول ماه رمضان تصمیم می‌گیرید چه چیزی بخورید، به یاد داشته باشید که افطار و سحر به نگه‌داشتن روزه در روز بعد کمک زیادی می‌کند. پس انتخاب غذای مناسب، اهمیت بسیاری دارد.

غذاهایی که در وعده سحری باید خورد

میوه‌ و سبزیجات

تغذیه سالم در ماه رمضان میوه‌ها و سبزیجات فیبر بالایی دارند و به همین دلیل خوردن آنها در طول ماه رمضان توصیه می‌شود. میوه و سبزی باعث ایجاد احساس سیری می‌شود و از یبوست جلوگیری می‌کند. این مواد همچنین حاوی ویتامین، مواد معدنی و مواد شیمیایی گیاهی هستند که برای سلامتی انسان بسیار مفید است.

گوشت و جایگزین‌های آن

مرغ بدون پوست، ماهی و محصولات لبنی کم‌چرب به‌ رغم محدود کردن میزان چربی دریافتی بدن، منابع غنی پروتئین هستند. به‌ علاوه این مواد به مرمت و ساخت بافت‌های بدن و همچنین بهبود وضعیت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند. مصرف فراورده‌های لبنی پر از کلسیم نیز باعث حفظ استحکام استخوان‌ها می‌شود. کسانی که دچار مشکل عدم تحمل لاکتوز هستند، می‌توانند شیر فاقد لاکتور یا شیر سویای غنی‌شده از کلسیم را انتخاب کنند.

برنج و جایگزین‌‌های آن

غذاهایی با کربوهیدرات و فیبر بالا، مثل برنج قهوه‌ای و نان سبوس‌دار دیرهضم هستند و به حفظ انرژی بدن در طول روز به‌مدت طولانی‌تر کمک می‌ کنند.

غذاهای افطار

این وعده‌ی غذایی زمانی است که بدن مجدداً انرژی مورد نیاز خود را ذخیره می‌کند، بنابراین باید غذاهایی از همه‌ی گروه‌های تغذیه‌ای مصرف شود. میوه‌ها و سبزیجات، برنج و گوشت و جایگزین‌های آن‌ها و مواد لبنی باید در این وعده غذایی مصرف شوند.

میوه‌ها و سبزیجات 

کارشناسان تغذیه توصیه می‌کنند که در طول روز حتما ۲ واحد سبزی و ۲ واحد میوه مصرف شود. در هر وعده‌ی غذایی در ماه رمضان یک واحد سبزی و یک واحد میوه قرار دهید.

برنج و جایگزین‌های آن 

نان کامل، برنج قهوه‌ای و نودل ترکیباتی کربوهیدراتی هستند که انرژی، فیبر و مواد معدنی مورد نیاز بدن را تامین می‌کنند. در مقایسه با مواد غذایی قندی و دسرها که به سرعت می‌سوزند، منجر به ثبات سطح انرژی بدن می‌شوند.

گوشت و جایگزین‌های آن 

مواد غذایی غنی از پروتئین مانند گوشت کم چرب، مرغ بدون پوست، ماهی، تخم مرغ، حبوبات و لبنیات کم چرب حتماً باید در وعده‌ی افطار گنجانده شوند.

برای اینکه غذاهای سالمی تهیه کنید، مصرف روغن را محدود کرده و به جای سرخ کردن غذاها، از روش‌های بخارپز کردن، کبابی کردن، آب پز کردن برای پخت و پز استفاده کنید. روغنی را برای پخت و پز انتخاب کنید که غنی از چربی‌های غیر اشباع باشد، روغن کانولا و روغن دانه سویا انتخاب مناسبی هستند.

از ماه رمضان به عنوان فرصتی برای داشتن عادت‌های تغذیه‌ای سالم استفاده کنید. با رعایت نکات تغذیه‌ای تا پایان ماه، احساس سلامت بیش‌تری خواهید داشت.

چند نکته مهم:

• هنگام افطار از آغاز كردن تغذیه با آب سرد،نوشابه و مانند اینها جدا خودداری كنید.به جای آب سرد كمی آب گرم یا چای میل كنید.
• افطار را با خوردن خرما،كشمش،عسل و به‌‌طور كلی با یك قند طبیعی آغاز كنید.به این ترتیب اشتها كنترل می‌شود و زیاده‌خوری كم‌تر پیش می‌آید.
•  خوردن چای شیرین كم‌رنگ،شیر گرم،فرنی و حلیم كم ‌روغن در آغاز افطار مناسب است.
• خوردن نان و پنیر و سبزی (ضدعفونی شده) یا نان و پنیر و مغز گردو توصیه می‌شود.
• سبزی را در افطار میل كنید.چرا كه خوردن سبزی در سحری ممكن است منجر به تشنگی در طول روز بشود.
• از آشامیدن آب فراوان در وسط غذا خودداری كنید.آب در وسط غذا سبب رقیق شدن شیره گوارشی و اختلال در هضم می‌شود.
• در زمان بین افطار تا سحر،البته با رعایت فاصله با غذا،آب كافی بیاشامید.
• حتما برای صرف سحری،كمی زودتر از خواب برخیزید تا هم ضمن استفاده از بركات معنوی ساعات سحر و مناجات با خدا،بدون عجله و با آرامش خاطر سحری بخورید.حتی اگر میل به خوردن غذا در سحر ندارید،آب،چای،شیر و مانند اینها را فراموش نكنید.
•  در طول زمان امساك (روزه) از رفتن به حمام داغ،خون دادن و كارهایی كه موجب ضعف و بی‌حالی می‌شود خودداری كنید.
• اگر در ماه رمضان دچار یبوست می‌شوید علاوه بر میوه از خورش‌های ملین مثل خورش آلو و خورش‌های سبزی‌دار بیشتر استفاده كنید.
• حتما در غذای افطار و به خصوص سحر میوه میل كنید.علاوه بر میوه‌جات فصل،از خیسانده برگه آلو،زردآلو،انجیر و مانند اینها هم می‌توان به عنوان میوه استفاده كرد.گوجه فرنگی هم می‌تواند نقش میوه را داشته باشد.
• معده خالی در هنگام افطار تحمل غذای سنگین را ندارد،لذا خوردن غذاهای سهل‌الهضم و تقریبا نرم برای افطار مناسب‌تر است.