آسپرین _Aspirin

آسپرین یا استیل سالیسیلیک اسید جزء اولین داروهای شیمیایی ساخت بشر است و کاربردهای مختلفی دارد. بیش از یک قرن به عنوان مسکن و تب بر استفاده شده است.

ولی امروزه مصرف اصلی آسپرین به عنوان جلوگیری از لخته شدن خون در رگها می باشد.

آسپرین یک  (salicylate)و داروی ضدالتهاب غیر استروئیدی است و از آن برای کاهش تب و تسکین دردهای خفیف و متوسط استفاده می‌شود؛ مواردی مثل دردهای عضلانی، دندان‌درد و سردرد. یکی دیگر از موارد مصرف آسپرین کاهش ورم و تسکین دردهای آرتروزی است.

نحوه عملکرد داروی آسپرین

عملکرد آسپرین به شکل انسداد یک ماده‌ی طبیعی در بدن است که که درد و تورم را کاهش می‌دهد. پزشک شما ممکن است این دارو را برای جلوگیری از لخته شدن خون تجویز کند که منجر به کاهش خطر سکته‌ی مغزی و حمله‌ی قلبی می‌شود. این دارو ممکن است به‌عنوان یک داروی ضد انعقاد یا رقیق‌کننده‌ی خون برای کسانی تجویز شود که به‌تازگی یکی از جراحی‌های گرفتگی عروق را، مثل بای‌پس قلب (عمل قلب باز) اندآرترکتومی کاروتید (رفع انسداد عروق کاروتید) و آنژیوی عروق کرونر، پشت سر گذاشته‌اند، زیرا آسپرین مانع چسبیدن پلاکت‌های خون به‌هم می‌شود و از این طریق جلوی لخته شدن خون را می‌‌گیرد.

موارد استفاده آسپرین

همانطور ک در بالا نیز اشاره کردیم  آسپرین کاربرد‌های زیادی از جمله تسکین درد و تورم، کنترل بیماری‌های مختلف و کاهش خطر حوادث قلبی عروقی در افراد با خطر بالا دارد.حال می خواهیم کاربرد های آن را به طور جزئی تری مورد بررسی قرار دهیم.

 درد و تورم:

آسپیرین می‌تواند درد خفیف تا متوسط، تورم یا هر دو را در ارتباط با بسیاری از مشکلات سلامتی از جمله:

• سردرد
• سرماخوردگی یا آنفولانزا
• پیچ خوردگی و کشیدگی
• گرفتگی‌های قاعدگی
• شرایط طولانی مدت، مانند آرتروز و میگرن

برای درد شدید، پزشک ممکن است استفاده از آسپیرین را در کنار داروی دیگری مانند مسکن درد توصیه کند.

جلوگیری از حوادث قلبی عروقی:

استفاده روزانه از آسپرین با دوز کم می‌تواند خطر وقایع قلبی عروقی را در برخی افراد کاهش دهد  برای همین برای این افراد ایمن نیست. سازمان غذا و دارو (FDA) استفاده از آسپرین را فقط با نظارت پزشک توصیه می‌کند.

برای افرادی که در معرض خطر حوادث قلبی عروقی هستند، آسپرین با دوز کم می‌تواند با جلوگیری از تشکیل لخته خون، خطر را کاهش دهد. یک پزشک ممکن است روزانه دوز پایین آسپرین را برای افرادی با شرایط زیر تجویز کند:

• بیماری قلبی و عروقی داشته باشند.
• شواهدی از جریان خون ضعیف در مغز داشته باشند.
• کلسترول خون بالا داشته باشند.
• فشار خون بالا داشته باشند.
• دیابت داشته باشند.

با این‌ حال، برای افرادی که این مشکلات را ندارند، خطرات استفاده طولانی‌مدت از آسپیرین می‌تواند از مزایای آن بیش‌تر باشد. توصیه‌های سال ۲۰۱۶ کارگروه خدمات پیشگیری ایالات متحده می‌گوید که بزرگسالان ۵۰ تا ۵۹ سال ممکن است روزانه از آسپیرین استفاده کنند تا از سرطان روده بزرگ و همچنین بیماری‌های قلبی عروقی جلوگیری کنند.

با این‌حال، این راهنمایی فقط برای بزرگسالان در محدوده سنی اعمال می‌شود:

حداقل ۱۰ درصد ده‌ساله در معرض خطر بیماری‌های قلبی عروقی هستند.

خطر خونریزی زیادی ندارند.

امید به زندگی حداقل ۱۰ سال داشته باشد.

حداقل ۱۰ سال مایل به مصرف دوز کم روزانه هستند.

درمان حوادث کرونر:

پزشکان ممکن است بلافاصله پس از حمله قلبی، سکته مغزی یا یک واقعه قلبی عروقی دیگر از آسپیرین استفاده کنند تا از تشکیل لخته بیش‌تر و مرگ بافت قلب جلوگیری کند. آسپیرین همچنین می‌تواند بخشی از یک برنامه درمانی برای افرادی باشد که اخیراً این موارد را داشته‌اند:

• جراحی عروق، از جمله آنژیوپلاستی یا بای‌پس عروق کرونر جراحی
• حمله ایسکمیک کوچک یا سکته مغزی
• سکته مغزی ایسکمیک که توسط لخته خون ایجاد می‌شود.

موارد استفاده دیگر:

آسپرین همچنین می‌تواند به درمان درد و تورم مرتبط با شرایط مزمن سلامتی زیر کمک کند:

• بیماری‌های روماتیسمی، از جمله آرتریت روماتوئید، آرتروز و سایر بیماری‌های التهابی مفصل،
• لوپوس اریتماتوی سیستمیک،
• التهاب در اطراف قلب، معروف به پریکاردیت،

پزشکان ممکن است آسپرین با دوز کم را به این افراد توصیه کنند:

• بیمارانی با آسیب شبکیه( رتینوپاتی )، با بیش از ده سال دیابت دارند،
• دارو‌های ضد فشارخون مصرف می‌کنند،
• با خطر سرطان روده بزرگ.

 نحوه مصرف آسپرین

آسپرینی که برای بیماران تجویز می‌شود معمولا به صورت قرص‌های پیوسته‌ رهایش به افراد ارائه می‌شوند. آسپرین‌‌های غیرتجویزی به صورت قرص‌های عادی، قرص‌های با رهایش تاخیری (برای این که آزاد شدن دارو در روده اتفاق بیافتد و از آسیب به معده جلوگیری شود)، قرص‌های جویدنی، پودر، آدامس و شیاف طبی به افراد فروخته می‌شوند.

• آسپرین تجویزی معمولا باید دو یا چند بار در روز استفاده شود. آسپرین بدون نسخه معمولا یک بار در روز مصرف می‌شود تا خطر حمله قلبی یا سکته را کاهش دهد.
• برای کاهش تب یا درد از آسپرین بدون نسخه در فواصل ۴ تا ۶ ساعته استفاده می‌شود.
• به افراد توصیه می‌شود دستورات نوشته شده روی بسته‌بندی یا نسخه را به دقت دنبال کنند. از پزشک یا داروساز خود بخواهید تا هر بخشی را که متوجه نمی‌شوید برای شما شرح دهند.
• آسپرین باید به همان شکلی مصرف شود که دستور آن به افراد ارائه شده است.
• افراد باید از مصرف اضافی یا کم آسپرین یا بیش از حد پیشنهاد شده بر روی بسته بندی یا تجویز پزشک خودداری کنند.
• افراد باید قرص‌های آسپرین پیوسته رهایش را با یک لیوان آب، به طور کامل ببلعند.
• افراد نباید این قرص‌ها را بشکنند، خرد کنند یا بجوند. قرص‌های با رهایش تاخیری نیز باید با یک لیوان آب کامل مصرف شوند.
• اگر از آسپرین بدون برنامه‌ای منظم و فقط در زمان نیاز استفاده می‌کنید، توجه داشته باشید که اگر داروهای مسکن را با ظهور اولین علائم درد مصرف کنید اثربخشی بیش‌تری دارند و اگر صبر کنید تا علائم شدیدتر شوند، ممکن است اثربخشی دارو کم‌تر شود.
• اگر با وجود مصرف دارو، درد بیش از ۱۰ روز و تب بیش از ۳ روز ادامه یافت و قطع نشد، حتماً با پزشک مشورت کنید، چون ممکن است وضعیت جدی‌تری داشته باشید. اگر بعد از مصرف دارو علائم بیماری تشدید شد و علائم غیرمعمول دیگری مثل سرخی و تورم ناحیه‌ی دردناک و مشکلات شنوایی یا وزوز گوش مشاهده شد، با دکترتان تماس بگیرید.

عوارض جانبی آسپرین

آسپرین می‌تواند آثار جانبی‌ به همراه داشته باشد. اگر هر کدام از این علائم حاد بود یا بعد از مدت کوتاهی از بین نرفت، موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید:

عوارض (درصد نامشخص):
قلبی عروقی: آریتمی قلبی، ادم، افت فشارخون، تاکی کاردی
سیستم اعصاب مرکزی: آژیتاسیون، ادم مغزی، اغما، گیجی، سرگیجه، خستگی، سردرد، هایپرترمی، بی خوابی، لتارژی، عصبانیت، سندرم ری
پوستی: راش پوستی، کهیر
غدد درون ریز و متابولیسم: اسیدوز، کم آبی بدن، افزایش قندخون، افزایش پتاسیم خون، افزایش سدیم خون (فرم بافری)، افت قندخون
گوارشی: زخم گوارشی، زخم دوازدهه، سوء هاضمه، درد اپی گاستر (سر دل)، گاستریت، فرسایش دستگاه گوارش، سوزش سر دل، تهوع، درد معده، استفراغ
ادراری تناسلی: خونریزی پس از زایمان، طولانی شدن بارداری، طولانی شدن پروسه زایمان، پروتئین در ادرار، مرده به دنیا آمدن جنین
هماتولوژی و انکولوژی: آنمی، اختلال انعقادی خون، انعقاد داخل عروقی منتشر، آنمی همولیتیک، خونریزی، آنمی فقر آهن، افزایش زمان پروترومبین (PT)، ترومبوسیتوپنی
کبدی: هپاتیت (برگشت پذیر)، سمیت کبدی، افزایش ترانس آمیناز سرم
ازدیاد حساسیت: آنافیلاکسی، آنژیو ادم
عصبی، عضلانی و اسکلتی: تخریب استخوان استابولار، رابدومیولیز، ضعف
گوشی: کاهش شنوایی، وزوز گوش
کلیوی: افزایش BUN، افزایش کراتینین سرم، نفریت بینابینی، نارسایی کلیه (از جمله مواردی که به علت رابدومیولیز ایجاد می شوند)، بی کفایتی کلیه، نکروز پاپیلری کلیه
تنفسی: آسم، برونکواسپاسم، تنگی نفس، هایپرونتیلاسیون (تنفس زیاد و سریع)، ادم حنجره، ادم غیرقلبی ریه، آلکالوز تنفسی، افزایش سرعت تنفس
متفرقه: کاهش وزن هنگام تولد

موارد احتیاط مصرف آسپرین

اگر به آسپرین یا به سایر سالسیلات‌های دیگر مثل کولین ساسیلات یا به هر مسکن یا تب‌بُر دیگر یا سایر داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ناپروکسن و ایبوپروفن یا به طور کلی به هر داروی دیگری حساسیت دارید، قبل از مصرف آسپرین این مسئله را با پزشک داروخانه یا پزشکتان در میان بگذارید. داروی آسپرین ممکن است شامل ترکیبات غیرفعالی باشد که موجب بروز حساسیت یا مشکلات دیگر شود. در شرایط خاص پزشکی نباید از این دارو استفاده کرد. اگر از اختلال‌های خون‌ریزی یا لخته‌شدن خون، مثل هموفیلی، کمبود ویتامین K و پایین بودن پلاکت خون، رنج می‌برید یا هرکدام از هرکدام از بیماری‌های زیر را دارید حتماً پیش از مصرف آسپرین با پزشکتان مشورت کنید:

•  بیماری‌های کلیوی
• بیماری‌های کبد
• دیابت یا مشکلات معده مانند زخم معده، سوزش معده یا درد معده
• آسم حساس به آسپرین (سابقه‌ی بروز مشکلات تنفسی با آبریزش یا گرفتگی بینی بعد از مصرف آسپرین یا سایر داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی)
• نقرس
• حجم در مجرای بینی (پلیپ)
• کمبود برخی آنزیم‌ها (کمبود پیرووات کیناز یا آنزیم گلوکز ۶-فسفات دهیدروژناز)

همزمانی مصرف روزانه‌ی الکل و دخانیات با این دارو ممکن است احتمال خون‌ر‌‌یزی معده را افزایش دهد. قبل از جراحی، حتماً به دکتر یا دندان‌پزشکتان اطلاع دهید که از آسپرین استفاده می‌کنید.

کودکان و نوجوانان زیر ۱۸ سالی که مبتلا به آنفولانزا، آبله‌مرغان یا هر بیماری تشخیص‌داده‌نشده‌ی دیگری هستند یا به‌تازگی واکسن زده‌اند نباید از آسپرین استفاده کنند. در این موارد، استفاده از آسپرین موجب افزایش خطر ابتلا به سندروم ری (نشانگان ری) می‌شود که بیماری جدی اما نادری است. استفراغ یا تهوع ممتد و شدید می‌توانند نشانه‌های اولیه‌ی این سندروم باشند. در این موراد حتماً به پزشک مراجعه کنید. سالمندان در مقابل عوارض جانبی دارو، خصوصاً خون‌ریزی معده و روده، حساس‌ترند.

برای درمان تب یا درد در زمان حاملگی، استفاده از آسپرین توصیه نمی‌شود، چون ممکن است به جنین صدمه بزند یا منجر به بروز مشکلاتی در زمان زایمان شود. در برخی موارد خاص، مصرف دوز خیلی کمی از آسپرین (۴۰-۱۵۰ میلی‌گرم در روز) در زمان حاملگی بی‌خطر است، اما از این دارو در زمان بارداری فقط باید با تجویز پزشک استفاده کرد. در زمان شیردهی هم استفاده از این دارو مشروط به تجویز پزشک است و استفاده از دوز کمی از این دارو برای جلوگیری از حمله‌ی قلبی یا سکته‌ی مغزی با تجویز پزشک مجاز است.

تداخلات دارویی آسپرین

مشخصات کلی تداخلات:

• نفروپاتی ناشی از مسکن‌ها
• ضد پلاکت
•   اتصال به کاتیون‌های چند ظرفیتی
• کاهش پرفیوژن یا عملکرد کلیوی
• افزایش خطر خونریزی یا آسیب به مخاط دستگاه گوارش
• اسیدوز متابولیک

کاهش اثرات داروها توسط آسپرین:
مهارکننده‌های آنزیم تبدیل‌کننده آنژیوتانسین، بنزبرومارون، کاریسوپرودول، دکس کتوپروفن، هیالورونیداز، لزینوراد، دیورتیک های لوپ، ماسیمورلین، مولتی ویتامین‌ها/ فلوراید (حاوی ویتامین‌های آ، دی و ای)، مولتی ویتامین/ مینرال (حاوی ویتامین‌های آ، ای، فاقد آهن)، مولتی ویتامین/ مینرال (حاوی ویتامین‌های آ، دی، ای، کا، فولات، آهن)، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (غیرانتخابی)، پروبنسید، سینکالید، اسپیرونولاکتون، سولفین پیرازون، تیکاگرلور، تیلودرونات

کاهش سطح آسپرین توسط داروها:
الکل (اتیل)، کورتیکواستروئید ها (سیستمیک)، دکس ایبوپروفن، دکس کتوپروفن، فلوکتافنین، کتورولاک (نازال، سیستمیک)، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (غیرانتخابی)، سوکروفریک اکسی هیدروکسید

افزایش اثرات داروها توسط آسپرین:
داروهای دارای خاصیت ضد پلاکت، داروهای کاهنده قند خون، آجمالین، آلندرونات، مهارکننده‌های آنزیم تبدیل‌کننده آنژیوتانسین، داروهای ضد انعقاد، آپیکسابان، بمیپارین، مهارکننده‌های آنزیم کربنیک انهیدراز، کاریسوپرودول، سفالوتین، کلاژناز (سیستمیک)، کورتیکواستروئید ها (سیستمیک)، دابیگاتران اتکسیلات، دئوکسی کولیک اسید، دکس ایبوپروفن، دکس کتوپروفن، ادوکسابان، انوکساپارین، سدیم تیومالات طلا، هپارین، ایبریتومومب تیوکستان، متوترکسات، نیکوراندیل، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (انتخابی COX-2)، اوبینوتوزومب، اوماستاکسین، پرالاترکسات، ریواروکسابان، سالیسیلات ها، تالنیفلومات، تیوپنتال، داروهای ترومبولیتیک، تیکاگرلور، اوروکیناز، فرآورده‌های والپروات، واکسن‌های حاوی ویروس آبله‌مرغان، آنتاگونیست های ویتامین کا

افزایش اثرات آسپرین توسط داروها:
آکالابروتینیب، داروهای دارای خاصیت ضد پلاکت، الکل (اتیل)، آمونیوم کلراید، بلاک کننده‌های کانال کلسیمی (غیردی‌هیدروپیریدینی)، داساتینیب، امولسیون روغنی (با پایه روغن ماهی)، فلبیناک، فلوکتافنین، جینکوبیلوبا، گلوکزآمین، گیاهان (با خاصیت ضد انعقاد/ ضد پلاکت)، ایبروتینیب، واکسن ویروس آنفولانزا (زنده/ ضعیف شدن)، اینوترسن، کتورولاک (نازال، سیستمیک)، لیماپروست، دیورتیک های لوپ، مولتی ویتامین/ فلوراید (حاوی ویتامین‌های آ، دی و ای)، مولتی ویتامین/ مینرال (حاوی ویتامین‌های آ، دی، ای، کا، فولات و آهن)، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (غیرانتخابی)، اسیدهای چرب امگا ۳، پنتوسان پلی سولفات سدیم، پنتوکسی فیلین، پتاسیم فسفات، آنالوگ‌های پروستاسیکلین، مهارکننده‌های انتخابی باز جذب سروتونین، مهارکننده‌های باز جذب سروتونین/ نوراپی نفرین، تیپراناویر، داروهای ضدافسردگی سه حلقه‌ای (آمین نوع سوم)، ویتامین ای (سیستمیک)، زانوبروتینیب

تداخل با غذا:
مصرف همراه با غذا ممکن است سرعت جذب را کاهش دهد ولی بر مقدار جذب موثر نیست.
مصرف نوشیدنی الکلی، آلو، کشمش، چای و خیار شور می‌تواند منجر به تجمع سالیسیلات شود.
میوه‌های تازه محتوی ویتامین سی می‌توانند باعث خروج دارو از محل اتصال خود در گیرنده ی مد نظر در بدن شوند که نتیجه ی آن افزایش ترشح ادراری آسپرین می‌باشد.
پودر کاری، فلفل قرمز و شیرین‌بیان می‌توانند باعث تجمع سالیسیلات شوند. در هر ۱۰۰ گرم از این غذاها ۶ میلی گرم سالیسیلات وجود دارد. یک رژیم غذایی عادی یک فرد در آمریکا حاوی 10-200 میلی گرم سالیسیلات در روز است.
راه‌کار: به منظور کاهش ناراحتی های گوارشی با غذا یا مقدار زیادی آب یا شیر مصرف شود. مصرف پودر کاری، فلفل قرمز و شیرین‌بیان محدود شود.