آزمایش تری گلیسیرید
آزمایش Triglycerides (تری گلیسیرید) برای اندازه گیری میزان تری گلیسیرید (نوعی چربی) موجود در خون مورد استفاده قرار می گیرد. اگر کالری جذب شده بیش از مقدار مورد نیاز بدن باشد، این مقدار اضافی به تری گلیسیرید تبدیل و برای استفاده بعدی، در سلول های چربی ذخیره می شود. وقتی بدن به انرژی نیاز داشته باشد، تری گلیسیرید به جریان خون آزاد شده و سوخت عضلات را تأمین می نماید.
در صورت مصرف زیاد کالری، به ویژه کالری موجود در کربوهیدرات و چربی، ممکن است سطح تری گلیسیرید در خون بالا برود. افزایش تری گلیسیرید ممکن است خطر ابتلا به حمله قلبی یا سکته مغزی را افزایش دهد. نام های دیگر آزمایش تری گلیسیرید،TG ، TRIG، پنل لیپیدی و پنل لیپوپروتئین ناشتا می باشد.
تری گلیسیرید، نوعی چربی (لیپید) است که در خون یافت می گردد. هنگام غذا خوردن، کالری هایی که بلافاصله مورد استفاده قرار نمی گیرند، در بدن به تری گلیسرید تبدیل می شوند. این ماده، در سلول های چربی ذخیره شده و سپس برای تامین انرژی بین وعده های غذایی، به کمک هورمون ها آزاد می گردد.
اگر کالری دریافتی بدن، به طور مرتب، بیشتر از میزان مورد نیاز باشد (به ویژه کالری دریافتی از غذاهای پر کربوهیدرات)، امکان دارد سطح تری گلیسرید در بدن بالا برود (هایپرتری گلیسیریدمی).
چرا آزمایش تری گلیسیرید خون انجام میشود؟
پزشک به کمک آزمایش تری گلیسیرید (Triglycerides) خطر بروز بیماری قلبی را در شما تشخیص میدهد. آزمایش تری گلیسیرید میزان کلسترول LDL در خون را میسنجد و اگر دچار التهاب لوزالمعده یا در معرض خطر اترواسکلروز باشید، در این تست مشخص میشود. زمانی که چربی داخل عروق تشکیل شود، اترواسکلروز رخ میدهد. این وضعیت خطر حمله قلبی یا سکته را افزایش میدهد.
شما باید به عنوان بخشی از معاینات بالینی هر پنج سال یک بار آزمایش پروفایل لیپید را انجام دهید. آزمایش تری گلیسیرید موارد زیر را مشخص میکند:
- کلسترول
- HDL
- LDL
- تری گلیسیرید (Triglycerides)
اگر به دلیل بالا بودن میزان تری گلیسیرید تحت درمان هستید، پزشک مرتبا آزمایش تری گلیسیرید را تجویز میکند تا روی میزان تاثیر روش درمان نظارت داشته باشد. اگر دچار پیش دیابت یا دیابت هستید، حتما باید مرتباً تری گلیسیرید را تحت کنترل داشته باشید زیرا اگر میزان قند خون تحت کنترل نباشد، تری گلیسیرید افزایش مییابد.
اگر کودک در معرض خطر ابتلا به بیماری قلبی قرار داشته باشد، باید تست تری گلیسیرید را انجام دهد. از جمله میتوان به کودکان دارای اضافه وزن یا کودکانی که سابقه خانوادگی بیماری قلبی، دیابت یا فشار خون بالا دارند اشاره کرد. کودکانی که در معرض خطر ابتلا به بیماری قلبی قرار دارند باید بین سنین ۲ تا ۱۰ سالگی آزمایش تری گلیسیرید را انجام دهند.
کودکان زیر دو سال نباید آزمایش تری گلیسیرید را انجام دهند.
چه زمانی به آزمایش تری گلیسیرید نیاز داریم؟
در موارد زیر آزمایش تری گلیسیرید میتواند تجویز شود:
- غربالگری و بررسی وضعیت چربی خون
زمانی که شما با علائم تری گلیسیرید و چربی خون بالا به پزشک مراجعه میکنید و یا پزشک قصد غربالگری و بررسی وضعیت چربی خون بیمار را داشته باشد، انجام آزمایش تری گلیسیرید ضروری خواهد بود.
- بررسی انسداد عروق و یا بروز سکته قلبی
پزشک متخصص میتواند با استفاده از تفسیر و نتیجه آزمایش تری گلیسیرید خطرات احتمالی همچون انسداد عروق و یا بروز سکته قلبی را پیش بینی کند و یا تشخیص دهد.
- بررسی التهاب لوزالمعده و یا تصلب شرایین
چنانچه فرد مشکوک به التهاب لوزالمعده و یا تصلب شرایین (اترواسکلروز) باشد با انجام آزمایش تری گلیسیرید تشخیص آن ممکن خواهد بود. اترواسکلروز در واقع همان پدیده تجمع چربی داخل جدار عروق است.
- بررسی علائم سکته قلبی
در مواردی که فرد با علائم پیش از بروز سکته قلبی به متخصص مراجعه کند انجام این تست در تشخیص بهتر کمک خواهد کرد.
- بررسی دورهایی سطح چربی خون
بصورت طبیعی هر فرد بالغ باید هر ۵ سال یکبار میزان کلسترول، LDL، HDL و تری گلیسیرید را بررسی کند.
- پایش سطح تری گلیسیرید
درصورتیکه فرد پیشتر دچار افزایش تری گلیسیرید شده باشد و تحت درمان باشد، باید بصورت دورهای با تشخیص پزشک مرتبا آزمایش فوق را تکرار کند و میزان آن را کنترل نماید.
- بررسی سطح تری گلیسیرید در افراد دیابتی
افرادی که دچار دیابت هستند و یا دچار حالت پیش دیابت شدهاند نیز باید این تست را بصورت دورهای انجام دهند.
- بررسی وضعیت سلامتی کودکانی که به بیمارهای زمینهایی مبتلا هستند.
کودکان دارای اضافه وزن، کودکان با مشکلات قلبی و عروقی و کودکانی که در خانوادههای با مشکل دیابت و فشار خون بالا متولد میشوند نیز یکی از گروههای کاندید برای انجام تست تری گلیسیرید خون هستند.
اگرپزشک در منزل برای شما آزمایش تری گلیسیرید تجویز کرده است، با کلیک بر روی دکمه زیر درخواست خود را در هومکا ثبت کنید.
شرایط آزمایش تری گلیسیرید
اگر قصد انجام آزمایش تری گلیسیرید را دارید، به نکات زیر توجه کنید:
- قبل از هر چیز باید بدانید برای انجام این تست باید ۱۰ تا ۱۲ ساعت ناشتا باشید.
- پیش از انجام تست نوشیدن آب بلامانع است.
- مدت زمان ناشتایی پیش از انجام تست تری گلیسیرید توسط متخصص تعیین خواهد شد.
- قبل از انجام تست مصرف هرگونه نوشیدنی الکلی به مدت ۷۲ ساعت کامل باید قطع شود.
- ۲۴ ساعت قبل از آزمایش ورزش سنگین نداشته باشید.
- داروهایی که فرد مصرف میکند باید پیش از انجام تست توسط پزشک مورد بررسی قرار بگیرند، چراکه برخی از داروها بر نتیجه تست تاثیر خواهند گذاشت. از جمله این داروها میتوان به قرصهای ضدبارداری اشاره کرد.
داروهایی که روی نتیجه آزمایش تری گلیسیرید تاثیر میگذارند:
- اسید اسکوربیک
- آسپاراژیناز
- بلوک کننده ی بتا
- کلستیرامین (Prevalite)
- کلوفیبریت
- کلستیپول (کلستید)
- استروژن
- فنوفیبرات (فنوگلید، Tricor)
- روغن ماهی
- جم فیبروزیل (لوپید)
- اسید نیکوتنیک
- قرص های ضد بارداری
- مهارکننده ی پروتئاز
- رتینوئید
- بعضی از داروهای ضد روانپریشی
- استاتین
تری گلیسیریدها، معمولاً به میلی گرم تری گلیسیرید (mg) در هر دسی لیتر خون (dL) اندازه گیری می شوند. برای بزرگسالان، نتایج معمولاً به صورت زیر دسته بندی می شود:
- محدوده طبیعی/ مطلوب تری گلیسیرید: کمتر از ۱۵۰ mg/dL
- محدوده نسبتا بالای تری گلیسیرید (محدوده مرزی بالا): ۱۵۰ تا ۱۹۹ mg/dL
- محدوده بالا تری گلیسیرید: ۲۰۰ تا ۴۹۹ mg/dL
- محدوده بسیار بالا تری گلیسیرید: ۵۰۰ mg/dL به بالا
بالاتر بودن سطح تری گلیسیرید از مقدار طبیعی، ممکن است شما را در معرض ابتلا به بیماری قلبی قرار دهد. برای کاهش سطح این ماده و خطر ابتلا به بیماری های مرتبط، پزشک ممکن است تغییر سبک زندگی و یا تجویز برخی داروها را توصیه نماید.
اگر نتایج آزمایشتان در محدوده مرزی بالا بود، امکان دارد پزشک این موارد را به شما توصیه کند:
- کاهش وزن
- داشتن رژیم غذایی سالم
- ورزش کردن
- کاهش مصرف الکل
- مصرف داروهای کاهنده کلسترول
اگر نتایج آزمایش شما در محدوده زیاد یا بسیار زیاد بود، پزشک ممکن است همان تغییراتی را که در بالا بیان شد، و همچنین موارد زیر را توصیه نماید:
- داشتن رژیم غذایی بسیار کم چرب
- کاهش وزن قابل توجه
- مصرف دارو یا داروهایی که برای کاهش تری گلیسیرید طراحی شده اند.
قبل از ایجاد هرگونه تغییر اساسی در رژیم غذایی یا ورزش خود، حتما با پزشک صحبت کنید.
آیا آزمایش تری گلیسیرید خطری دارد؟
انجام آزمایش خون معمولاً خطر جدی بههمراه ندارد. وارد و خارجشدن سرنگ همیشه میتواند با کمی درد همراه باشد. گاهی تست تری گلیسیرید در برخی از افراد منجر به واکنش واگال (سبکی سر، زنگ زدن گوش و حالت تهوع) میشود. سایر خطراتی که ممکن است با تست گلیسیرید در ارتباط باشند شامل این مواردند:
- خونریزی در محل خونگیری
- عفونت
- تجمع خون در زیرپوست که به آن هماتوم میگویند.
هنگامی که سوزن وارد پوست میشود، ممکن است احساس سوزش یا درد ضرباندار خفیفی را تجربه کنید. اما این حالت پس از مدت کوتاهی برطرف خواهد شد.