سلنیوم یک ماده معدنی کمیاب است که بخش عمدهای از پروتئین موجود در بدن را نیز تشکیل میدهد. اگرچه مقدار این دارو که بدن انسان روزانه به آن نیاز دارد حتی به ۱۰۰ میلیگرم در روز نیز نمیرسد اما همین مقدار اندک فواید بسیار مهمی را به همراه دارد. این مکمل در بدن بیشتر به شکل سلنوپروتئین وجود دارد. سلنوپروتئینها همانطور که از نامشان پیداست پروتئینهایی هستند که این مکمل را در خود جای دادهاند و علاوه بر اینکه به حفظ سلامت سلولها کمک میکنند، در عملکردهایی همچون بازسازی ماهیچهها نیز دخیل هستند. برای تامین سلنیوم مورد نیاز بدن هم میتوان از مواد غذایی حاوی این ماده بهره گرفت و من قرص سلنیوم که در داروخانهها موجود است.
پیش از آنکه اهمیت مصرف این مکمل در بدنسازی را بررسی کنیم، بهتر است با عملکرد این ماده معدنی بیشتر آشنا شوید. این مکمل به دلیل داشتن خاصیت آنتی اکسیدانی یکی از مفیدترین املاح معدنی به شمار میآید که مبارزه با رادیکالهای آزاد را چشمگیرترین فایده آن میتوان دانست. استرس اکسیداتیو زمانی اتفاق میافتد که تولید رادیکالهای آزاد از مقدار آنتیاکسیدانهای موجود در بدن پیشی بگیرد. قرار گرفتن در معرض آلایندهها و سموم شیمیایی، کمبود خواب، قرار گرفتن در محیطهای استرسزا، مصرف زیاد الکل، تنباکو، قندهای تصفیه شده و…منجر به استرس اکسیداتیو خواهد شد.
ورزش با شدت زیاد نیز میتواند منجر به تولید گونههای فعال اکسیژن یا همان رادیکالهای آزاد شده و استرس اکسیداتیو به وجود آورد. سلنیوم از جمله مواد مغذی است که میتواند با رادیکالهای آزاد به مقابله پرداخته و آسیب ناشی از فعالیت آنها را خنثی نماید. از این رو برای حفظ سلامتی همه افراد علیالخصوص بدنسازان حرفهای ضروری به نظر میرسد.
نقش سلنیوم در بدنسازی را شرح دادیم. حتی اگر ورزشکار نیز نیستید، به تامین سلنیوم برای بدن خود دقت کنید زیرا این ماده حتی در تقویت رشد موهای شما نیز میتواند موثر واقع شود و از همه مهمتر سیستم ایمنی بدن را نیز بهبود میبخشد. سلنیوم در بسیاری از مواد غذایی یافت میشود بنابراین کمبود آن در کشورهای پیشرفته نادر است اما با این حال در برخی از افراد نیز وجود دارد. در مناطقی که خاک آنجا مقدار سلنیوم اندکی داشته باشد، افراد با کمبود این ماده مواجه میشوند که ممکن است به کاردیومیوپاتی منجر شود.
خستگی از جمله علائم بارز کمبود سلنیوم در بدن محسوب میشود اما هر نوع خستگی جسمی را نیز نمیتوان به کاهش سطح این ماده معدنی در بدن مرتبط دانست. آجیل برزیلی از غنیترین مواد غذایی طبیعی حاوی سلنیوم در بدن است. همچنین در گوشت قرمز، جو دوسر و برنج قهوهای نیز مقادیر مناسبی از این عنصر را خواهید یافت. در صورتی که از منابع غذایی حاوی سلنیوم به مقدار کافی استفاده نمیکنید، بهتر است از قرص سلنیوم برای جبران کمبود این ماده در بدن خود کمک بگیرید. از بهترین مکمل های حاوی سلنیوم به موارد زیر میتوان اشاره کرد:
در مکملهای ذکر شده در کنار این مکمل مواد مغذی دیگری نیز یافت میشوند.
نقش این مکمل در بدنسازی از لحاظ زیر قابل توجه است:
گفتیم که این مکمل خاصیت آنتی اکسیدانی بسیار قوی دارد و از سلولها در برابر استرس اکسیداتیو محافظت میکند. اگر از سلنیوم در قالب مکمل غذایی یا قرص استفاده کنید، استرس اکسیداتیوی که در نتیجه تمرینات سنگین ورزشی ممکن است اتفاق بیفتد، خنثی شده و در نتیجه آسیب کمتری به سلولها و اندامهای بدن وارد خواهد شد.
از دیگر خواص این مکمل در بدنسازی میتوان به نقش این عنصر در بازیابی سلامت و توان ماهیچهها اشاره کرد. کمبود این مکمل میتواند منجر به بروز خستگی شدید در ورزشکاران شود. بنابراین با تامین این ماده معدنی برای بدن میتوان از شدت خستگی پس از ورزش نیز کاست.
بزرگسالان بالای ۱۹ سال چه خانم و چه آقا روزانه به ۵۵ میکروگرم به این مکمل نیاز دارند اما حداکثر مقداری که در طی روز میتوان از این عنصر استفاده نمود، ۴۰۰ میکروگرم است. از آنجایی که ورزشکاران به دلیل انجام تمرینات سنگین ممکن است به مقدار سلنیوم بیشتری نیاز داشته باشند، بنابراین میتوانند دوز مصرفی خود را حتی تا ۴۰۰ میکروگرم نیز افزایش دهند.
این کپسول در بدنسازی از این جهت قابل توجه است که نقش آنتی اکسیدانی داشته و آسیب رادیکالهای آزاد به سلولها را خنثی میکند. این ماده معدنی همچنین میتواند در قدرت بازیابی عضلات و کاهش خستگی پس از ورزش نیز مفید واقع شود. فواید مصرف سلنیوم آنقدر زیاد است که حتی امروزه از نقش آن در بیماری کرونا نیز سخن میگویند زیرا چنانچه اشاره کردیم این عنصر در بالا بردن توان ایمنی بدن نقش دارد. به عنوان یک بدنساز یا ورزشکار حرفهای حتما به تامین سلنیوم برای بدن خود در مقادیر کافی توجه داشته باشید. در داروخانه آنلاین دکتر قاسمی ( دیجی دارو ) سلن پلاس یوروویتال و سلم پلاس آپوویتال موجود است.
با تشکر دکتر قاسمی