دافلون 500 میلی گرم که از تجاری شدن آن، بیش از 25 سال می گذرد، دارویی متشکل از بیوفلاونوییدهای دیوسمین و هسپریدین است.
این فرآورده ی ارزشمند، در افزایش خاصیت ارتجاعی وریدها و افزایش مقاومت عروق خونی کوچک موثر است. عمده مصرف این دارو در درمان اختلالات گردش خون وریدی (وریدهای واریسی، ورم پا، درد و پای بی قرار) و کاهش علائم هموروئید حاد می باشد.
دیوسمین که جز غالب این قرص است و 90 درصد ماده ی موثره در قرص (450 میلی گرم) را تشکیل می دهد، یک فلاون گلیکوزیله است که به طور متداول در مرکبات یافت می شود. 10 درصد باقیمانده اجزای سازنده ی هر قرص نیز، به ترکیب زیست فعال هسپریدین تعلق دارد که به وفور در پوست مرکبات شیرین یافت می شود.
قرص دافلون به صورت بسته بندی 30 عددی دارای مجوز اداره کل امور فرآورده های طبیعی، سنتی و مکمل سازمان غذا و دارو، با پروانه ی ساخت شرکت روژین دارو و تحت لیسانس شرکت سرویه فرانسه، در شرکت داروسازی امین تولید میگردد.
دافلون با بهبود جریان خون و افزایش مقاومت عروقی، از پارگی مویرگ ها جلوگیری می کند. همچنین به عنوان یک آنتیاکسیدان طبیعی به بهبود عملکرد وریدها کمک می کند. این دارو با کاهش درد و رفع احساس سنگینی پا، به بیمار در از سرگیری فعالیت های روزانه، کمک می کند. این دارو، علاوه بر کاهش درد و احساس ناراحتی، در پیشگیری از گسترش واریس و ظهور عوارض ناشی از آن موثر است. این دارو با حفاظت از سلامت دریچههای لانه کبوتری که اختلال عملکرد آنها نقش مهمی در بروز واریس دارد، از پیشرفت این اختلال جلوگیری به عمل میآورد. همچنین با اثرات ضدالتهابی خود، تورم را کاهش میدهد.
نتایج مطالعات بالینی بر روی افراد مبتلا به هموروئید حاکی از آن است که مصرف قرص دافلون در کاهش علائم بیماران اثر قابل توجهی داشته است. دافلون با تقویت دیواره وریدها و کاهش التهاب، به کاهش درد، خونریزی، خارش و ترشح از مقعد در بیماران مبتلا به بواسیر کمک می کند و نیاز این افراد به هموروئیدکتومی را کاهش می دهد.
البته در صورت نیاز به جراحی، دافلون در کاهش خطر خونریزی ثانویه بعد از عمل هموروئیدکتومی نیز موثر است. بر طبق داده های حاصل از این پژوهش ها، دافلون به عنوان یک درمان اولیه برای کاهش علائم هموروئید، به ویژه قبل از جراحی، مطرح است.
علیرغم اثرات مثبت این فرآورده، توصیه می شود، در مواردی که پزشک و یا داروساز، استفاده از این دارو را برای شما مناسب می داند، از آن استفاده نمایید. در این حالت تعیین دوز مصرفی و طول دوره درمان، مطابق با نظر ایشان است.
مطالعاتی به اثرات احتمالی این دارو در بیماری کرونا اشاره دارد. چرا که در پی ابتلا به این بیماری، خطر انعقاد خون در ریه و ایجاد میکروترومبوز (لخته های خونی کوچک) افزایش می یابد. این افزایش ریسک انعقادی و احتمال ایجاد لخته که عمدتا در بیماران مبتلا به نوع شدید کووید 19مشاهده می شود، در افزایش میزان مرگ و میر دخیل است. در این میان، داروهایی نظیر دافلون به دلیل ایمنی، پیشینه ی مصرف و توانایی جلوگیری از ایجاد لخته های خونی در عروق کوچک، مورد توجه برخی محققان قرار گرفته است.
نتایج یک مطالعه ی بالینی بر روی 100 بیمار مبتلا به کرونا در کشور مصر، حاکی از این است که تجویز دافلون 500 میلی گرم به همراه هپارین با وزن مولکولی پایین (LMWH)، اثرات معناداری در جلوگیری از بروز آمبولی ریه و ترومبوز وریدی و در نهایت کاهش میزان و مرگ داشته است. نکته ای که در مقاله ی منتج از این کارآزمایی به آن اشاره شده است، ضرورت تجویز همزمان مخلوط هسپریدین و دیوسمین با هپارین، برای محافظت در برابر ترومبوآمبولی وریدی است. بنابراین، تجویز همزمان LMWH و دافلون 500 میلی گرم می تواند به طور قابل توجهی از تشکیل لخته جلوگیری کرده و از پیشرفت بیماری جلوگیری کند.
علاوه بر اثرات احتمالی دافلون در جلوگیری از ترومبوز در بیماران بستری، هسپریدین موجود در آن، نظرات بسیاری را به خود جلب کرده است. البته ذکر این نکته ضروری است که هسپریدین تنها 10 درصد دافلون را شامل می شود، در نتیجه نمی توان با قطعیت اثرات مفید این فلاونویید ارزشمند را به قرص دافلون نسبت داد.
هسپریدین در پیشگیری از بیماری زایی ویروس کرونا از طریق ممانعت از اتصال ویروس به گیرنده های (ACE-2) موثر است. به علاوه، هسپریدین ممکن است از طریق بهبود ایمنی سلولی و همچنین کنترل طوفان سایتوکاینی (به دلیل اثرات ضد التهابی)، در پیشگیری و کمک به درمان عفونت SARS-CoV-2 موثر باشد.
پیش از این در مطالعات آزمایشگاهی، فعالیت ضد ویروسی هسپریدین و آگلیکون آن (هسپرتین) در برابر ویروس آنفولانزا و برخی از ویروسهای هرپس گزارش شده است. همچنین در سال 2006، به فعالیت ضد ویروس هسپرتین در برابر SARS – CoV اشاره شده است.
با توجه به اثرات ضد ویروسی هسپریدین در برابر برخی از ویروس های تنفسی، مطالعات داکینگ مولکولی به منظور پیش بینی چگونگی کنش پروتئین گیرنده با این ترکیب فعال زیستی صورت گرفته است. نتایج، حاکی از این است که هسپریدین بیشترین تمایل را برای اتصال به گیرندههای پروتئینی درگیر در عفونت SARS-CoV-2 و در نتیجه مهار آن ها و جلوگیری از تکثیر ویروس دارد. تمایل بالای هسپریدین در اتصال به اسپایک پروتئین ویروس (RBD-S) و یا گیرنده های (ACE-2)، در ممانعت از ورود ویروس به داخل سلول و جلوگیری از بیماری زایی موثر است. همچنین آنالیز داده های حاصل از مطالعات مولکولی به اثرات هسپریدین در مهار آنزیم پروتئاز ویروس کرونا و ممانعت از تکثیر ویروس اشاره دارند.
اما در ارتباط با اثرات احتمالی دافلون در بیماری کرونا می توان چنین نتیجه گرفت که مطالعات انجام گرفته بر روی دافلون به نقش احتمالی آن در جلوگیری از ایجاد لخته های خونی مرتبط با بیماری کرونا اشاره دارند. اثرات این فرآورده در پیشگیری از ورود ویروس کرونا به داخل سلول میزبان، ممانعت از تکثیر ویروس و مهار التهاب، به ترکیب هسپریدین که تنها 10 درصد دافلون را تشکیل می دهد، باز می گردد و از این رو نتایج مطالعات بر روی هسپریدین را نمی توان با قطعیت به فرآورده ی دافلون تعمیم داد.
ضمنا کلیه ی مطالعات انجام گرفته بر روی هسپریدین در محیط نرم افزاری و آزمایشگاهی انجام شده است و برای تایید اثرگذاری این ترکیب در پیشگیری و کمک به درمان عفونت SARS-CoV-2 نیاز به مطالعات بالینی وجود دارد. البته به دلیل اثرات مثبت مشاهده شده، هسپریدین، می تواند به عنوان کاندیدی مناسب در جهت پژوهش های تکمیلی پیرامون بیماری کووید-19 مطرح باشد.