لرزش

لرزش دست؛ دست‌های ما به طور طبیعی در تمام اوقات بیداری، یک لرزش بسیار خفیف و نامحسوس را تجربه می‌کنند. علت این لرزشِ بسیار خفیف این است که دست‌های ما دائما در حال انقباض و استراحت هستند.  لرزش تنها زمانی به مشکل تبدیل می‌شود که نوشتن، به دست گرفتن استکان چای یا استفاده از قاشق و چنگال، به موضوعی چالشی  تبدیل شود. مردم با مشاهده‌ی لرزش دست‌شان، فورا نگران می‌شوند که مبادا بیماری پارکینسون به سراغ آنها آمده باشد، اما معمولا این عارضه به عوامل دیگری بستگی دارد.

بسیاری از افراد دستهای لرزان را با بیماری پارکینسون مرتبط می دانند. اما طبق تحقیقات دانشمندان، بیشترین علت لرزش دست لرزش اساسی است.

لرزش اساسی معمولاً بزرگسالان را درگیر می کند ، اما به خوبی قابل درک نیست. تصور می شود که به دلیل اختلال در عملکرد طبیعی در قسمت هایی از سیستم عصبی مرکزی ، مانند مخچه ایجاد می شود. این نوع لرزش برای برخی در خانواده ها ایجاد می شود و گاهی جنبه ارثی دارد.

محققان کاملاً مطمئن نیستند که چه چیزی باعث وقفه عصبی می شود و این که چطور می توان آن را متوقف کرد. آنها همچنین در مورد اینکه آیا این یک فرآیند مخرب  است یا خیر در حال تحقیق هستند

افرادی که دارای لرزش اساسی هستند لرزش های مکرری را تجربه می کنند که هنگام حرکت بدتر می شوند. این لرزش قابل کنترل نیست و اغلب در دست ها ، بازوها ، سر و تارهای صوتی اتفاق می افتد.

بیش از 20 نوع لرزش وجود دارد ، اما بیشتر آنها در دو دسته قرار می گیرند:

لرزش در حال استراحت: این حالت در هنگام شل شدن عضلات رخ می دهد ، مانند زمانی که دست ها در دامان استراحت می کنند.

لرزش های عملی: اکثر لرزه‌ها لرزهای عملی هستند. آنها هنگام انقباض عضلات اتفاق می افتند.

علت لرزش دست‌ها

• لرزش اساسی
• بیماری پارکینسون
• بیماری اِم‌اِس (MS)
• ترک مشروبات الکلی
• لرزش دست همیشه نشانه‌ی یک بیماری نیست.

لرزش اساسی:

شایع‌ترین نوع لرزش، لرزش اساسی (Essential Tremor) است که متخصصان آن را با نام مخفف ET نیز به کار می‌برند. ‌این بیماری، شایع‌ترین بیماری سیستم عصبی است که معمولا با لرزش دست‌ها آغاز می‌شود، اما می‌تواند نواحی دیگر بدن از قبیل بازو، سر، صدا یا دیگر نقاط را هم به لرزش مبتلا کند. ‌

لرزش اساسی زمانی دست‌ها ‌را گرفتار می‌کند که آنها هنوز در حال حرکت هستند و به همین دلیل با انواع دیگر لرزش‌ها متفاوت است. معمولا شکل‌های دیگر لرزش زمانی رخ می‌دهند که آن عضو مبتلا شده از بدن، ثابت و بی‌حرکت است.

لرزش می‌تواند از بروز یک تغییر در ژن‌ها ناشی شود (پزشک شما شاید این تغییر را «جهش» بنامد). این تغییر به آن معنا است که اگر یکی از والدین شما لرزش داشته باشند، احتمال ابتلای شما نیز به این بیماری بیشتر می‌شود.

سموم موجود در محیط زیست نیز می‌توانند سبب بروز این بیماری شوند، اما برای درک بهتر رابطه‌ی سموم با این بیماری، به تحقیقات بیشتری نیاز است.

سن عامل دیگر خطر است. اگرچه ET می‌تواند در هر سنی رخ دهد، اما ابتلا به آن در سنین بالای ۴۰ سال بیشتر است. با بالا رفتن سن، احتمال ابتلا به این بیماری بیشتر می‌شود.

ET تهدیدی برای زندگی ما نیست، اما به مرور زمان می‌تواند تشدید شود. استرس، خستگی شدید و مصرف بیش از حد کافئین می‌تواند باعث بدتر شدن این بیماری شود. ممکن است در مرحله‌ای از این بیماری، خوردن، نوشیدن، نوشتن و تمام فعالیت‌های روزانه‌ی دیگری که با دست‌هایمان انجام می‌دهیم به یک چالش بزرگ تبدیل شوند.

درمان این وضعیت می‌تواند سخت باشد. داروهایی برای درمان این عارضه وجود دارند، اما هیچ یک از آنها اثر مداوم ندارند. جراحی نیز یک گزینه است، در این روش که به آن «تحریک عمقی مغز» می‌گویند، پزشکان وسیله‌ای را در مغز قرار می‌دهند که به کنترل لرزش کمک می‌کند. اگر از لرزش دستتان نگرانی دارید، درباره‌ی این گزینه و آشنایی بیشتر با آن، با پزشک خود مشورت کنید.

بیماری پارکینسون:

لرز‌ش، نشانه‌ی اولیه‌ی بیماری پارکینسون است که ۱۰ میلیون نفر در سراسر جهان به آن مبتلا هستند. مبتلایان به این بیماری، لزوما دچار لرزش نمی‌شوند، اما اغلب افراد در مراحل اولیه‌ی این بیماری، لرزش جزئی دست‌ها، پاها یا حتی یک انگشت دستشان را تجربه می‌کنند.

اغلب اوقات، لرزش فقط یک طرف بدن را درگیر می‌کند. این حالت معمولا زمانی رخ می‌دهد که عضلات در حال استراحت هستند. به همین دلیل به آن لرزش استراحت (Resting Tremor) می‌گویند.

زمانی که حرکت می‌کنید، لرزش متوقف می‌شود. حتی خم کردن جزئی انگشتانتان هم می‌تواند به توقف لرزش کمک کند. در مورد انواع دیگر لرزش، استرس یا هیجان می‌تواند لرزش را بدتر کند.

به مرور زمان متوجه خواهید شد که لرزش ممکن است از یک سمت بدن به سمت دیگر گسترش یابد.

بیماری اِم‌اِس (MS):

این بیماری که سیستم ایمنی، مغز، اعصاب و نخاع را هدف قرار می‌دهد، می‌تواند سبب لرزش دست‌ها هم بشود. احتمالِ لرزش نواحی دست یا پا زیاد است. اِم‌اِس می‌تواند سبب بروز انواع لرزش‌ها شود. رایج‌ترین آنها مانند «لرزش اساسی»، زمانی اتفاق می‌افتد که شما در حال حرکت هستید.

ترک مشروبات الکلی:

لرزش یکی از نخستین نشانه‌های ترک مشروبات الکلی است. اگر اعتیاد شما به مشروبات الکلی بیش از حد نبوده باشد، لرزش‌ها فقط چند روز طول می‌کشند. اگر زیاد اهل نوشیدن بوده‌اید یا مدت زمان زیادی به این کار عادت داشته‌اید، لرزش دست را به مدت یک سال یا حتی بیشتر تجربه خواهید کرد.

لرزش دست همیشه نشانه‌ی یک بیماری نیست:

دست‌های مرتعش و لرزان همیشه به معنای بیمار بودن شما نیست. گاهی‌ اوقات لرزش، واکنش بدنتان نسبت به چیزی است.

داروها: رایج‌ترین آنها، داروهایی هستند که از انتشار یک ماده‌ی شیمیایی در مغز به نام دوپامین جلوگیری می‌کنند. این ماده‌ی شیمیایی اطلاعات را از یک قسمت مغز به قسمت دیگر منتقل می‌کند. این داروها برای متعادل نگه داشتن خُلق‌وخو تجویز می‌شوند. با توقف مصرف این داروها، لرزش‌های شما از بین خواهند رفت.

کمبود ویتامین B12: سیستم عصبی ما بدون ویتامین B12 آن طور که باید، کار نخواهد کرد. شما می‌توانید این ویتامین را در گوشت، ماهی، مرغ، تخم‌ مرغ، شیر و فرآورده‌هایی که از آن به دست می‌آیند پیدا کنید. اگر دریافت ویتامین B12 شما آن قدر کم است که دچار لرزش دست می‌شوید، پزشک آمپول B12 را برای شما تجویز خواهد کرد.

استرس: از اضطراب‌های مالی و شغلی گرفته تا سلامتی و روابط عاطفی، استرس لرزش را بدتر می‌کند. خشم و گرسنگی شدید یا کمبود خواب، همگی می‌توانند سبب لرزش دست شوند. این گونه لرزش به عنوان لرزش فیزیولوژیک شناخته شده است.

افت قند خون: این وضعیت در پزشکی هیپوگلیسمی نام دارد. اُفت قند خون باعث می‌شود بدن به طور طبیعی به این وضعیت واکنش نشان دهد و به لرزه بیفتد.

پرکاری غده‌ی تیروئید: این غده در گردن، درست بالای استخوان ترقوه قرار دارد. وقتی تیروئید بیش از مقدار طبیعی، هورمون ترشح کند، سرعت کارکرد کل بدن افزایش می‌یابد. ممکن است در اثر بیماری غده‌ی تیروئید با خوابیدن مشکل پیدا کنید، ضربان قلبتان تند شود و دستتان به لرزه بیفتد.

آسیب عصبی: جراحت، بیماری یا مشکل در سیستم عصبی مرکزی، می‌توانند سبب بروز لرزش شوند. این وضعیت در پزشکی نوروپاتی محیطی نام دارد و می‌تواند دست‌ها و پاها را درگیر کند.

طبیعی بودن لرزش دست ها:

داشتن لرزش کم بسیار طبیعی است ، برای مثال اگر دست و یا بازوهایتان را در مقابل خود نگه دارید، ممکن است کاملا بی حرکت باشند اما گاهی اوقات لرزش ها قابل توجه می شوند و این اتفاق اغلب رخ می دهد:

• با افزایش سن
• زمانی که مضطرب، خسته، مضطرب و عصبانی هستید.
•  نوشیدن کافئین (برای مثال، در چای، قهوه یا کولا) یا سیگار کشیدن
• اگر هوا خیلی گرم و یا سرد باشد
• برخی داروها و شرایط نیز می توانند موجب لرزش شوند.

درمان لرزش دست ها

گزینه‌های درمان با توجه به علت بروز لرزش دست شما تعیین می‌شود، گرچه هیچ درمان قطعی برای بیشتر لرزش‌ها وجود ندارد، اما اگر لرزش دست شما ناشی از وجود یک بیماری زمینه‌ای باشد درمان آن ممکن است لرزش را کاهش دهد یا از بین ببرد.

هنگامی ک کافئین، الکل یا سایر محرک‌ها روی لرزش تاثیر می‌گذارند حتما حذف آن‌ها را از رژیم خود در نظر بگیرید. اگر لرزش از عوارض جانبی دارو است با پزشک خود در مورد گزینه‌های جایگزین یا تغییر دوز مصرفی دارو صحبت کنید.

اگر لرزش دستان شما ناشی از لرزش اساسی است که هیچ درمانی برای آن وجود ندارد. این مشکل که اغلب در نوجوانی یا در دهه ۴۰ آغاز می‌شود با افزایش سن تشدید می‌شود.

درمان‌ها ممکن است برخی از علائم را تسکین دهند. انواع درمانی که استفاده می‌شود به شدت لرزش و عوارض جانبی احتمالی هر گزینه درمانی بستگی دارد، بنابراین خود فرد به همراه پزشک می‌تواند گزینه‌های درمانی بهتر با توجه به شرایط خود را پیش بگیرد.

گزینه‌های درمان لرزش:

بیشتر انواع لرزش قابل درمان نیستند و لرزش خفیف به طور معمول به درمان نیاز ندارد. اگر این لرزش بر کیفیت زندگی روزمره شما تاثیر می‌گذارد بسیاری از گزینه‌های درمانی در دسترس هستند.

درمان‌های ضروری لرزش

برای لرزش اساسی پزشک احتمال می‌رود مسدود کننده‌های بتا مانند: پروپرانولول، متوپرولول یا نادولول را برای شما تجویز کند، همچنین احتمال می‌رود دارو‌های ضد تشنج مانند پریمیدون برای شما تجویز شود.

درمان‌های بیماری پارکینسون

پزشکان اغلب برای مدیریت موارد پیشرفته دارو‌های خاص بیماری مانند لوودوپا و کاربی دوپا تجویز می‌کنند.

درمان‌های ام اس

مسدود کننده‌های بتا، دارو‌های ضد اضطراب و ضد تشنج از جمله گزینه‌های درمانی برای افراد مبتلا به لرزش مرتبط با ام اس است.

لرزش بدون علت مشخص

اگر پزشکان نتوانند علت بروز لرزش را تشخیص دهند احتمال می‌رود دارو‌های آرامبخش برای فرد تجویز کنند. برخی ممکن است تزریق سم بوتولینوم یا بوتاکس را تجویز کنند اگرچه این موارد منجر به ضعف انگشتان می‌شود.

درمان‌های جایگزین

اگر فردی به دارو پاسخ ندهد یا لرزش شدیدی داشته باشد که به طور قابل توجهی بر زندگی وی تاثیر بگذارد پزشک ممکن است مداخلات مانند تحریک عمقی مغز (DBS) را توصیه کند.

تحریک عمقی مغز باید توسط یک پزشک انجام شود تا یک مولد کوچک را زیر پوست در قسمت بالای قفسه سینه قرار دهد. این سیگنال‌های الکتریکی را به الکترود‌های کاشته شده در تالاموس بخشی از مغز که برخی حرکات غیر ارادی را هماهنگ و کنترل می‌کند، می‌فرستد. پزشکان از این روش برای درمان لرزش مرتبط با بیماری پارکینسون، لرزش اساسی یا دیستونی استفاده می‌کنند.

احتمال می‌رود با افزایش سن لرزش دست‌ها تشدید شوند البته دارو‌های خاص، موادی مانند کافئین و اضطراب نیز می‌توانند باعث بروز لرزش شوند. اگر لرزش ادامه یافت یا بدتر شد به نحوی که مانع انجام فعالیت‌های روزمره فرد شود باید به پزشک مراجعه کند.