دارو برای سرگیجه؛ اختلال سرگیجه یکی از شایع‌ترین شکایات پزشکی است. در بسیاری از موارد علت سرگیجه دقیقا مشخص نیست. اما در حالت کلی سرگیجه، احساس حرکت کردن هنگامی است که واقعاً در حال حرکت نیستید. در اختلال سرگیجه ممکن است این احساس به فرد دست دهد که اجسام دور و بر وی در حال حرکت هستند، در حالی که واقعاً حرکت نمی کنند.

سرگیجه می تواند شبیه به بیماری حرکت باشد. افرادی که سرگیجه را تجربه می کنند، عموماً حس گیجی دارند یا احساس می‌کنند اتاق در حال چرخش است. اما اختلال سرگیجه همان سبکی سر نیست.

علل اختلال سرگیجه 

مسائل مختلفی می‌تواند باعث سرگیجه ناگهانی شود و برخی از آن‌ها جدی‌تر است. به همین دلیل، هرکسی که شروع هر یک از اختلالات زیرا را به صورت ناگهانی تجربه کند؛ باید به پزشک مراجعه کند.

در صورت بروز سرگیجه ناگهانی ممکن است سریعا به مراقبت‌های پزشکی نیاز پیدا کنید. به عنوان مثال برخی از مشکلات همراه با سرگیجه ناگهانی علائم سکته مغزی است. برخی از این عوامل عبارتند از :

سکته مغزی (TIA)

حمله ایسکمی گذرا (TIA) که غالباً سکته مغزی نامیده می‌شود، مانند سکته مغزی است، اما علائم معمولاً فقط چند دقیقه طول می‌کشد. وقتی این اتفاق می‌افتد که به طور موقت جریان خون در بخشی از مغز وجود دارد.

برخلاف سکته مغزی، TIA معمولاً آسیب پایدار نمی‌زند. اما می‌تواند نشانه‌ای از بروز سکته جدی‌تر باشد. اگرچه این اتفاق نادر است، TIA می‌تواند دلیل سرگیجه ناگهانی باشد.گاهی اوقات، بروز سرگیجه ناگهانی تنها علامت TIA است. در مواقع دیگر، ممکن است علائم دیگری نیز وجود داشته باشد.

اختلال هراس

فرد مبتلا به اختلال هراس، در دوره‌های ناگهانی و مکرر ترس شدیدی را تجربه می‌کند. این حملات پانیک نامیده می‌شوند و می‌توانند برای چند دقیقه ادامه داشته باشند. از علائم این نوع از حملات می‌توان به بروز سرگیجه شدید و ناگهانی به همراه تپش قلب، عرق سرد و احساس فشار و سنگینی در سر اشاره کرد.

بیماری منییر

این وضعیت پیشرونده در گوش داخلی می‌تواند باعث کاهش شنوایی و سرگیجه شود. علت اصلی بیماری منییر(menieres disease)هنوز مشخص نیست، اما این علائم به دلیل اتساع مایعات در بخشی از گوش داخلی به نام حلزون رخ می‌دهد. یکی از علائم این بیماری سرگیجه ناگهانی است.

نوریت دهلیزی یا نورونیت

این وضعیت زمانی اتفاق می‌افتد که عصبی در گوش داخلی به نام عصب دهلیزی ملتهب شود. این اختلال معمولا به علت عفونت ویروسی رخ می‌دهد. اختلال در عصب دهلیزی می‌تواند مسبب سرگیجه‌های ناگهانی شود.

مشکلات گوش داخلی

مشکلات گوش داخلی می‌تواند تعادل بدن را تحت تأثیر قرار دهد و این مسائل دلیل اصلی سرگیجه ناگهانی است. شرایطی که در گوش داخلی می‌تواند سرگیجه ناگهانی ایجاد کند شامل موارد زیر است:

• سرگیجه وضعیتی حمله ای خوش خیم (BPPV )؛ یک بیماری شایع است که باعث بروز دوره‌های مکرر سرگیجه می‌شود.
• لابیرنتیت (labyrinthitis)؛ باعث التهاب حلزون یا ساختارهای گوش داخلی می‌شود.

فشار خون پایین

سرگیجه ناگهانی می‌تواند ناشی از فشار خون پایین باشد. ممکن است فردی دچار افت فشار خون وضعیتی یا افت فشار خون به علت کاهش قند خون شود. در این حالت ممکن است افراد دچار سرگیجه ناگهانی و کوتاه به همراه سیاهی رفتن چشم شوند.

دلایل بسیاری برای این مسئله وجود دارد، از جمله:

• عوارض جانبی داروها
• گرمازدگی
• کمبود آب بدن
• استرس، اضطراب، عصبانیت و ترس
• نارسایی کمبود آهن
• دریازدگی
• عفونت گوش
• میگرن
• قند خون پایین، در افراد دیابتی
• سرگیجه سرویکوژنیک، سرگیجه ناگهانی همراه با درد گردن

تشخیص بیماری مرتبط با سرگیجه

تشخیص بیماری مرتبط با سرگیجه تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد که برخی از مهمترین این عوامل عبارتند از :

•  آیا سرگیجه واقعی دارید؟
• دلیل سرگیجه، محیطی است یا مرکزی؟
• آیا عوارض خطرناکی برای سرگیجه وجود دارند؟

هر چند علائم بسیار مشابه هم است. اما پزشکان می توانند با پرسیدن یک سؤال ساده سرگیجه را از احساس سبکی در سر تفکیک کنند. آن سوال این است که “آیا دنیا دور سرتان می‌چرخد یا شما سرتان سبک است؟” اگر به نظر شما دنیا دور سرتان می‌چرخد، شما سرگیجه واقعی دارید. اما اگر سرتان سبک شده باشد، این احساس فقط حالت گیجی است.

• دارو درمانی در سرگیجه و اختلالات تعادلی می تواند با توجه به علایم سرگیجه متفاوت باشد.

• در زمان تجویز دارو باید نوع سرگیجه بیمار مشخص باشد.

زمانی که سیستم وستیبولار دچار اختلال شده و بیمار احساس سرگیجه می‌کند پزشک باید یک روش جهت کنترل آن انتخاب کند.

گزینه های قدیمی در مواجهه با این بیماران بسته به علت علائم شامل مشاهده، درمان‌های جسمی و مدیریت دارویی بود.

امروزه درمان های دارویی و نیز جراحی‌ برای سرگیجه با منشا وستیبولار گاه در برخی موارد مفید هستند البته برای انجام چنین مواردی باید بیماران را با دقت انتخاب نمود.

درمان های دارویی که معمولا برای اختلالات وستیبولار محیطی استفاده می‌شوند، غیر اختصاصی هستند.

در اغلب موارد دارو فقط برای تسکین علائم(مانند سرگیجه) استفاده می‌شود و نه برای درمان علت آن.

درمان بیماری مرتبط با سرگیجه

درمان بیماری‌های مرتبط با سرگیجه به علت پدید آمدن آن بستگی دارد. داروهای مسدود کننده گوش داخلی (VBAها) معروف ترین داروهایی هستند که استفاده می شود. عوامل مسدود کننده گوش داخلی عبارتند از :

• آنتی هیستامین ها  (پرومتازین، بتاهیستین)
• بنزودیازپین ها  (دیازپام، لورازپام)
• ضد تهوع ها  (پروکلروپرازین، متوکلوپرامید)

در بسیاری از مواقع درمان علل خاص سرگیجه شامل موارد زیر است:

• حمله حاد سرگیجه
  استراحت، استفاده از داروهای VBA و داروهای ضد میکروبی
• BPPV
  تلاش برای تغییر موقعیت Epley، حرکتی خاص که کریستال های کلسیم را نرم می کند و آنها را از کانال گوش پاک می کند
• وستیبولوپاتی حاد محیطی
  استراحت، استفاده از داروهای VBA
• بیماری Meniere
  استراحت، داروهای ضد تهوع، داروهای ادرارآور و VBA