دارو برای افزایش قد
برای افزایش قد چه بخوریم؟
دارو برای افزایش قد؛ از چاقی و لاغری که بگذریم، بحث افزایش قد به یکی از مهم ترین دغدغه های جوانان و خانواده ها در سال های اخیر تبدیل شده است و وقتی صحبت از راه های افزایش قد می شود، راه های مختلفی پیش پایمان قرار می گیرد، از داروهای جورواجور گرفته تا هورمون درمانی، استفاده از مکمل های تغذیه ای و حتی جراحی. بعضی از این روش ها نه تنها نمی توانند قد افراد را افزایش دهند بلکه در بعضی موارد سلامت مصرف کننده را نیز به خطر می اندازند و هزار و یک دردسر برایش ایجاد می کنند. یعنی نمی شود برای افزایش قد به خصوص بلند قد شدن بچه ها هیچ کاری کرد؟ مسلما نه، هر چند قد هر فرد به شدت تحت تاثیر وراثت قرار دارد اما تاثیر عواملی نظیر ویتامین ها و مواد معدنی بر افزایش رشد قدی به اثبات رسیده است و امتحانش نه تنها ضرر ندارد، بلکه چندین و چند فایده هم خواهد داشت.
ژنتیک، نقش مهمی در افزایش قد دارد
قد معیار خوبی برای ارزیابی رشد و سلامت کودک است و امروزه کوتاهی قد به یکی از علل شایع مراجعه به متخصصان غدد و اطفال تبدیل شده است. جالب است بدانید قد هر فرد نه فقط روی سلامت روانی-اجتماعی وی بلکه روی رفاه اجتماعی اش در دوره بزرگسالی نیز تاثیر گذار خواهد بود. به زعم بسیاری از پزشکان و متخصصان، این ویژگی های ژنتیکی هر کودک است که رشد قدی وی را در آینده رقم میزند.
جالب است بدانید رشد قدی از دوران جنینی آغاز می شود و تا زمان بلوغ ادامه دارد. با فرا رسیدن دوران بلوغ صفحات استخوانی به تدریج بسته شده و رشد قدی نیز متوقف می شود. به طور متوسط در زمان بلوغ حدود 30 تا 35 سانتی متر به قد پسرها و حدود 20 تا 25 سانتی متر به قد دختر ها اضافه می شود. تاثیر عوامل ژنتیکی بر رشد قدی آنقدر زیاد است که بعضی ها متوسط رشد قدی کودک را بر اساس قد والدینش تخمین می زنند. در واقع فرمول ساده ای برای این کار وجود دارد. اگر فرزندتان پسر است، میانگین قد خود و همسرتان را با عدد 6.5 جمع بزنید و اگر فرزندتان دختر است، میانگین قد خود و همسرتان را از عدد 6.5 کم کنید تا ببینید فرزندتان چقدر قد خواهد کشید.
هر چند ژنتیک عامل مهمی در رشد قدی است اما مطالعات متعدد نشان می دهد که تنها بازیگر این میدان نبوده و عوامل دیگری نیز می توانند بر رشد قدی فرد موثر باشند. بر اساس یکی از این مطالعات، بعضی از هورمون ها می توانند رشد 26 استخوان و بخش غضروفی 62 استخوان دیگر را تحریک کنند، بنابراین تحریک غده هیپوفیز که در تولید این هورمون ها نقش دارد می تواند بر افزایش قد تاثیر داشته باشد. از طرف دیگر عوامل تغذیه ای بخصوص ریز مغذی ها نیز می توانند شما را بلندقد تر از آن چیزی کنند که ژنتیک برایتان رقم زده است.
ریز مغذی های موثر در افزایش قد
کلسیم
همان طور که ساختن یک آپارتمان یا برج، بدون تیرآهن، ممکن نیست، استخوان ها نیز بدون وجود کلسیم رشد نمی کنند. بنابراین مصرف روزانه کلسیم برای رشد قدی کودکان موثر است. این ماده معدنی مهم در شیر، ماست، کشک، گردو، بادام، تخمه آفتابگردان، کلم، کنجد و … وجود دارد. با این حال لبنیات مهم ترین منبع کلسیم محسوب می شود، به شرطی که از نوع کم چربش باشد زیرا هر چه میزان چربی کمتر باشد، جذب کلسیم بیشتر خواهد شد. از طرف دیگر مصرف بیش از حد لبنیات در طول روز با استفاده سر خود از مکمل کلسیم باعث بلند قد شدن کودک نمی شود، بلکه باعث بسته شدن زودرس صفحات استخوانی شده و عارضه چاقی را که یکی از عوامل کوتاه قدی است بدنبال دارد.
روی
روی یکی دیگر از این مغذی های مهمی است که در غده هیپوفیز و در گرانول های مترشحه هورمون رشد وجود دارد و کمبود آن نه فقط سیستم عصبی مرکزی و ایمنی را تحت تاثیر قرار می دهد بلکه سیستم عضلانی-اسکلتی را مختل کرده و باعث کاهش رشد و کوتاه قدی می شود. نتیجه مطالعه ای که در سال 1390 در ایران انجام شد حاکی از آن است که سطح سرمی روی در مناطقی از کشور که کمبود این عنصر معدنی در آن شایع نیست، با میزان رشد قدی کودکان زیر 15 سال ارتباط دارد.
بسیاری از والدین امروزی با مراجعه به مطب متخصصان اطفال، تغذیه و غدد، برای افزایش قد فرزندشان، تقاضای مکمل روی می کنند و حواسشان به افزایش دادن این عنصر در رژیم غذایی کودک نیست در حالی که این ریز مغذی در ماهی ها و غذاهای دریایی، جوانه ها، عدس، لبنیات، نخود فرنگی، گوشت قرمز، غلات کامل و … به وفور یافت می شود.
ویتامین D
ویتامین D یکی از مهم ترین ویتامین های مورد نیاز بدن است که جذب و استفاده سلول های بدن از کلسیم به شدت به آن وابسته است. ماهی آزاد یا تن، جگر، پنیر، تخم مرغ و … از منابع خوب این ویتامنی محسوب می شوند. اما نور آفتاب حرف اول را در تامین ویتامین D مورد نیاز بدن می زند.
منیزیم
کلسیم، برای فعالیت، به ویتامین D نیاز دارد و عملکرد ویتامین D هم در نبود منیزیم، مختل می شود. منیزیم، یکی از اجزای اصلی استخوان سازی است. آرد کامل گندم، برنج سبوس دار، تخمه آفتابگردان، مغز دانه ها و … از منابع مهم منیزیم هستند. متاسفانه مصرف بالای نمک و سدیم که در رژیم غذایی کودکان امروزی بسیار شایع است باعث دفع منیزیم از بدن می گردد.
ویتامین A
این ویتامین نه فقط در فرایند بینایی و عملکرد صحیح سیستم ایمنی بلکه در رشد و ترمیم استخوان ها نیز دخالت دارد. البته مصرف مکمل این ویتامین بدون دستور پزشک نه فقط کمکی به رفع کوتاهی قد نمی کند بلکه ممکن است باعث مسمومیت کودک شود.
این نکته مهم را نیز به خاطر داشته باشید که بهترین سن برای مراجعه به متخصصان تغذیه برای افزایش قد حوالی 8 سالگی در دختران و حوالی 12 سالگی در پسران است.
افزایش قد در بزرگسالی
یک رژیم غذایی متعادل داشته باشید
در طول سالهای رشد، شما باید همه موادمغذی موردنیاز بدنتان را مصرف کنید. رژیم غذایی شما باید شامل موارد زیر باشد:
- میوه های تازه
- سبزیجات تازه
- غلات کامل و سبوس دار
- پروتئین ها
- لبنیات
شما باید خوردن غذاهای زیر را کمتر کرده ویا از مصرف آنها پرهیز کنید:
- قند
- چربی های ترانس
- چربی های اشباع شده
اگر داشتن بیماری یا سن بالا باعث شده تا قدتان تحت تاثیر تراکم استخوان کوتاه شود، مصرف کلسیم را افزایش دهید. غالبا توصیه می شود که زنان بالای 50 سال و مردان بالای 70 سال باید 1200 میلی گرم کلسیم را هر روز مصرف کنند.
ویتامین دی نیز برای سلامت استخوان مفید است. از منابع ویتامین دی می توان به ماهی تن، شیر غنی شده و زرده تخم مرغ اشاره کرد. اگر شما ویتامین دی را به مقدار کافی از رژیم غذایی جذب نمی کنید، با پزشک در مورد مصرف مکملی که بتواند نیاز بدنتان را برآورده سازد، صحبت کنید.
از مکمل ها با احتیاط استفاده کنید
در بعضی موارد ممکن است مصرف مکمل ها برای رشد و افزایش قد کودکان و مقابله با کوتاه قد شدن سالمندان متناسب باشد.
به عنوان مثال اگر شما بیماری دارید که بر تولید هورمون رشد (HGH) تاثیر گذاشته، پزشک می تواند مکمل حاوی HGH را برای شما تجویز کند.
به علاوه سالمندان ممکن است بخواهند ویتامین دی یا مکمل های کلسیم را برای کاهش خطر استئوپورز (پوکی استخوان) مصرف کنند.
خواب کافی و مناسب داشته باشید
گاهی اوقات کم خوابی هیچ اثری بر رشد و افزایش قد در بلندمدت ندارد. اما اگر در طول نوجوانی، ساعات خوابتان کمتر از حد توصیه شده باشد، این ممکن است منجر به بروز مشکلات و برخی عوارض شود. این امر به این دلیل است که بدن درطول خواب، HGH را آزاد می کند. تولید این هورمون و دیگر هورمون ها زمانی که شما خواب کافی نداشته باشید، می تواند کاهش یابد.
تحرک داشته باشید
ورزش منظم فواید و مزیت های فراوانی دارد. ورزش منظم، عضلات و استخوان ها را مقاومتر کرده و به حفظ وزن و سلامت بدن کمک می کند و تولید HGH را تقویت می کند.
کودکان در مدرسه باید حداقل یک ساعت در روز ورزش کنند.
ورزش در بزرگسالی نیز فواید بسیاری دارد. ورزش علاوه بر اینکه سلامت بدن را حفظ می کند، می تواند به کاهش خطر استئوپورز (پوکی استخوان) کمک کند.
خوب نشستن را تمرین کنید
بد نشستن ممکن است قدتان را کوتاهتر از آنچه هست نشان دهد. بنابراین قوز کردن یا خمیده شدن می تواند بر قدتان تاثیر بگذارد.
از یوگا برای افزایش قدتان استفاده کنید
اگر ورزش های مربوط به طرز نشستن، نیازتان را برآورده نمی کند، سعی کنید یوگا را انجام دهید. یوگا که تمرینی برای کل بدن است، می تواند عضلات را تقویت و مقاوم کند، بدنتان را در یک راستا و ردیف قرار دهد و به طرز نشستن شما کمک کند. این ورزش به شما در بلندتر شدن قد کمک خواهد کرد.
کلام آخر:
در اکثر موارد، رشد قد شما تا زمانی که به بلوغ رسیده و این دوره را طی کرده اید، به حداکثر خود رسیده است. اگرچه کارهایی وجود دارند که شما می توانید برای حفظ قدتان در طول دوره بزرگسالی انجام دهید.
- دکتر مصطفی قاسمی
- 2022-01-24
- 69 بازدید