آزمایش T3چیست؟

آزمایش T3؛ تیروئید هورمون‌هایی تولید می‌کند که نحوه استفاده بدن از انرژی و حساسیت بدن به هورمون‌های دیگر را کنترل می‌کند.پس هر گونه اختلال در عملکرد غده تیروئید باعث می شود که بیماری هایی در بدن رخ دهد.

تیروئید هورمونی به نام تری یدوتیرونین تولید می‌کند که به T3 معروف است. همچنین هورمونی به نام تیروکسین تولید می‌کند که به T4 معروف است. این هورمون‌ها در کنار هم دمای بدن، متابولیسم و ​​ضربان قلب را تنظیم می‌کنند.

هنگامی که تیروئید شما به درستی کار نمی‌کند، می‌تواند بر کل بدن شما تأثیر بگذارد. اگر بدن شما بیش از حد هورمون تیروئید تولید می‌کند، می‌توانید به بیماری پرکاری تیروئید مبتلا شوید. اگر بدن شما هورمون تیروئید بسیار کمی تولید کند، به آن کم کاری تیروئید می‌گویند‌. هر دو بیماری جدی هستند و باید تحت مراقبت پزشک قرار گیرند. برای اطمینان از سلامت تیروئید خود می‌توانید آزمایش تیروئید را انجام دهید. آزمایش تیروئید در واقع یک پنل از تست‌هایی است که عملکرد تیروئید را اندازه‌گیری می‌کند.

هورمون T3 تیروئید

هورمون اصلی که تیروئید تولید می کند، تیروکسین (T4) نام دارد.پس از آن سلول های بدن T4 را به T3 تبدیل می کنند. هورمون تری یدوتیرونین به همراه تیروکسین مسئول بسیاری از عملکردهای بدن از جمله ضربان قلب، دمای بدن و متابولیسم بوده و بر وزن بدن تأثیر می گذارد.

انواع هورمون تری یدوتیرونین

دو نوع هورمون تری یدوتیرونین در خون وجود دارد:

1- تری یدوتیرونین محدود

این فرم از هورمون T3 فراوان ترین نوع است.

​​هورمون تری یدوتیرونین محدود، به پروتئین هایی که به گردش هورمون در بدن کمک می کنند، متصل است.

2- تری یدوتیرونین آزاد

این نوع از هورمون T3 به ​​پروتئین ها وصل نبوده و در بدن آزادانه حرکت می کند.

مقدار آن از T3 محدود کمتر بوده اما شکل فعالی از این هورمون است.

 آزمایش T3

 آزمایش T3 می تواند به صورت FT3 یا T3 توتال (متصل و غیر متصل) برای اندازه گیری مقادیر این هورمون در خون استفاده شود. بیشتر هورمون تولید شده توسط تیروئید T4 است. این هورمون نسبتاً غیرفعال است ، اما در کبد و سایر بافت ها به T3 بسیار فعال تر تبدیل می شود.

سطح T3 توسط سیستم باز خورد که بدن برای حفظ مقادیر پایدار هورمون های تیروئید در خون استفاده می کند تنظیم می شود. T4 و TSH به همراه هورمون تنظیم کننده تیروتروپین هورمون تنظیم کننده (TRH) که از هیپوتالاموس حاصل می شود نیز بخشی از سیستم بازخورد هستند.

هنگامی که سطح خونی هورمون های تیروئید کاهش می یابد ، غده هیپوفیز در پاسخ به تحریک TRH، TSH را تولید و آزاد می کند. TSH سپس غده تیروئید را تحریک می کند تا T4 و T3 بیشتری تولید کند و یا آزاد کند. هنگامی که سطح هورمون تیروئید در خون افزایش می یابد ، غده هیپوفیز TSH کمتری تولید می کند و تیروئید T4 و T3 کمتری تولید می کند.

هنگامی که هر سه عضو (هیپوتالاموس ، هیپوفیز و تیروئید) به طور عادی کار می کنند ، تولید تیروئید برای حفظ سطح نسبتاً پایدار هورمون های تیروئید در خون تنظیم می شود. اگر غده تیروئید مقادیر بیش از حد T4 و T3 ایجاد کند ، ممکن است در فرد مبتلا علائم مرتبط با تیروئید بیش فعال (پرکاری تیروئید) مانند عصبی بودن ، لرزش دست ها ، کاهش وزن ، بی خوابی و پف اطراف چشم های خشک ، تحریک شده و در بعضی موارد چشم های بیرون زده وجود داشته باشد. بیماری گریوز شایع ترین علت پرکاری تیروئید است. (جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد بیماری گریوز می توانید به مقاله آزمایش پانل تیروئید مراجعه فرمایید.)

اگر غده تیروئید مقدار کافی T4 و T3 تولید نکند ، ممکن است فرد علائم و نشانه هایی در ارتباط با تیروئید غیر فعال (کم کاری تیروئید) و متابولیسم کند مانند افزایش وزن ، خشکی پوست ، خستگی و یبوست داشته باشد. تیروئیدیت هاشیموتو شایع ترین علت کم کاری تیروئید در کشور ایران است (برای کسب اطلاعات بیشتر به مقاله مربوط به تیروئیدیت هاشیموتو در آزمایش پانل تیروئید در بالا کلیک کنید.)

پرکاری تیروئید و کم کاری تیروئید هم می توانند در اثر تیروئیدیت ، سرطان تیروئید و تولید بیش از حد یا کمبود TSH ایجاد شوند. اثر این شرایط در تولید هورمون تیروئید با اندازه گیری T3 آزاد یا بعضی اوقات T3 توتال قابل شناسایی و کنترل است.

چه زمانی این آزمایش درخواست می‌ شود؟

اگر پزشک متخصص مشکوک به مشکلات عملکرد تیروئید شما باشد تست T3را تجویز می کند. مشکلات احتمالی تیروئید عبارت اند از:

•  پرکاری تیروئید (هایپرتیروئیدیسم):  وقتی تیروئید بیش از حد هورمون تیروئید تولید می‌کند.
•  کم کاری هیپوفیز:  اگر غده هیپوفیز مقدار طبیعی هورمون تولید نکند.
•  کم کاری تیروئید اولیه یا ثانویه:  وقتی تیروئید مقدار طبیعی هورمون تولید نمی‌کند.
•  فلج دوره ای تیروتوکسیک:  وقتی تیروئید مقدار زیادی هورمون تیروئیدی تولید ‌می‌کند و در نتیجه ضعف عضلانی ایجاد می‌شود.

• سایر علائم احتمالی عبارتند از:

  •  ضعف و خستگی
  •  مشکلات خواب
  • اختلالات بینایی
  • اسهال (گاهی اوقات)
  • حساسیت به نور
  •  افزایش حساسیت به گرما یا سرما
  •  کاهش یا افزایش وزن
  •  پوست خشک یا پف کرده
  •  خشکی، تحریک، پف کردگی یا بیرون زدگی چشم
  •  ریزش مو
  •  لرزش دست
  •  افزایش ضربان قلب
  • بی نظمی قاعدگی
  • مشکلات تمرکز
  • افزایش تعریق
  • اضطراب و عصبی بودن

  اگر مشکل عملکرد تیروئید شما قبلاً مورد تأیید قرار گرفته است، پزشک ممکن است از تست T3 استفاده کند تا ببیند آیا در وضعیت شما تغییری ایجاد شده است یا خیر.