آرتروز؛ علل، علائم، تشخیص و درمان

آرتروز چیست؟

آرتروز التهاب مفاصل است که می تواند یک یا چند مفصل را تحت تأثیر قرار دهد. بیش از 100 نوع مختلف آرتروز با علل و روش های مختلف درمان، وجود دارد،. دو نوع متداول آرتروز؛ اُستئوآرتريت (OA) و آرتریت روماتوئید (RA) هستند.

علائم آرتروز معمولاً با گذشت زمان بروز می کند، اما ممکن است به طور ناگهانی نیز ظاهر شود. آرتروز معمولاً در بزرگسالان بالای 65 سال دیده می شود، اما در کودکان، نوجوانان و بزرگسالان نیز ممکن است ایجاد شود. آرتروز در زنان بیشتر از مردان و در افرادی که اضافه وزن دارند نیز شایع تر است.

علائم آرتروز چیست؟

درد، سفتی و تورم مفاصل شایعترین علائم آرتروز هستند. دامنه حرکتی شما نیز ممکن است کاهش یابد و قرمزی پوست اطراف مفصل را تجربه کنید. بسیاری از افراد مبتلا به آرتریت متوجه بدتر شدن علائم در هنگام صبح می شوند.

در مورد آرتریت روماتوئید (RA)، به دلیل التهابی که فعالیت سیستم ایمنی بدن ایجاد می کند، ممکن است احساس خستگی یا کاهش اشتها داشته باشید. علاوه براین ممکن است کم خون شوید (به این معنی که تعداد گلبول های قرمز خون شما کاهش می یابد) یا کمی تب داشته باشید. RA شدید در صورت عدم درمان می تواند باعث تغییر شکل مفصل شود.

چه عواملی باعث آرتروز می شوند؟

غضروف یک بافت پیوندی محکم اما انعطاف پذیر در مفاصل شما است که با جذب فشار و شوک ایجاد شده هنگام حرکت و ایجاد فشار بر روی آنها، از مفاصل محافظت می کند. کاهش مقدار طبیعی بافت غضروف باعث ایجاد برخی از انواع آرتروز می شود.
ساییدگی و پارگی طبیعی باعث اُستئوآرتريت (OA)، یکی از رایج ترین اشکال آرتروز می شود. عفونت یا آسیب به مفاصل می تواند این تجزیه طبیعی بافت غضروف را تشدید کند. اگر سابقه بیماری در خانواده داشته باشید ممکن است خطر ابتلا به اُستئوآرتريت بیشتر باشد.
شکل متداول دیگر آرتروز یعنی RA، یک اختلال خود ایمنی است. این حالت زمانی اتفاق می افتد که سیستم ایمنی بدن شما به بافت های بدن حمله کند. این حملات بر سینوویوم (بافتی نرم در مفاصل) تأثیر می گذارد. سینوویوم مایعی تولید می کند که غضروف را تغذیه و مفاصل را چرب می کند.
RA بیماری سینوویوم است که به یک مفصل حمله کرده و آن را از بین می برد. در نهایت می تواند منجر به تخریب استخوان و غضروف داخل مفصل شود.

علت دقیق حملات سیستم ایمنی بدن ناشناخته است. اما دانشمندان نشانگرهای ژنتیکی را کشف کرده اند که خطر ابتلا به RA را پنج برابر می کند.

چگونه آرتروز تشخیص داده می شود؟

اگر مطمئن نیستید برای تشخیص آرتروز به چه پزشکی باید مراجعه کنید، مراجعه به پزشک عمومی اولین قدم است. پزشک یک معاینه فیزیکی برای بررسی مایعات در اطراف مفاصل، مفاصل گرم یا قرمز و دامنه حرکتی محدود در مفاصل انجام می دهد. در صورت نیاز، پزشک می تواند شما را به یک متخصص ارجاع دهد.

اگر علائم شدیدی را تجربه می کنید، می توانید در همان ابتدا به یک روماتولوژیست مراجعه کنید. این کار ممکن است به تشخیص و درمان سریعتر منجر شود.

استخراج و تجزیه و تحلیل سطح التهاب در خون و مایعات مفصل می تواند به پزشک کمک کند تا تشخیص دهد شما چه نوع آرتروزی دارید. آزمایش خون که انواع خاصی از آنتی بادی ها مانند آنتی سی سی پی، فاکتور روماتوئید (RF) و آنتی بادی ضد هسته (ANA) بررسی می کند نیز از دیگر آزمایش های تشخیصی است.

پزشکان معمولاً از اسکن های تصویربرداری مانند اشعه ایکس، ام آر آی و سی تی اسکن برای تولید تصویری از استخوان ها و غضروف های شما استفاده می کنند. دلیل تصویربرداری این است که پزشکان با این کار می توانند سایر علل علائم شما مانند خار استخوان را رد کنند.

آرتروز چگونه درمان می شود؟

هدف اصلی از درمان، کاهش درد و جلوگیری از آسیب بیشتر به مفاصل شما است. در طول درمان یاد خواهید گرفت که از نظر کنترل درد چه چیزی برای شما بهتر است. برخی از افراد پدهای گرمایی و بسته های یخ را تسکین دهنده می دانند. برخی دیگر برای جلوگیری از فشار روی مفاصل دردناک از وسایل کمک حرکتی مانند عصا یا واکر استفاده می کنند.

بهبود عملکرد مفصلی شما نیز مهم است. ممکن است پزشک برای دستیابی به بهترین نتیجه ترکیبی از روش های درمانی را برای شما تجویز کند.

دارو

انواع مختلفی از داروها آرتروز را درمان می کنند:

• مسکن‌ها، مانند هیدروکدون (ویکودین) یا استامینوفن (تایلنول) برای کنترل درد موثر هستند، اما به کاهش التهاب کمک نمی کنند.

• داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAID)، مانند ایبوپروفن (Advil) و سالیسیلات ها به کنترل درد و التهاب کمک می کنند. سالیسیلات ها می توانند خون را رقیق کنند، بنابراین باید با احتیاط با داروهای دیگر رقیق کننده خون استفاده شوند.

• کرم های منتول یا کپسایسین مانع انتقال علائم درد از مفاصل شما می شوند.

• سرکوب کننده های سیستم ایمنی مانند پردنیزون یا کورتیزون به کاهش التهاب کمک می کنند.

اگر RA داشته باشید، پزشک ممکن است برای شما کورتیکواستروئیدها یا داروهای ضد رطوبت اصلاح کننده بیماری (DMARD) تجویر کند، این داروها سیستم ایمنی بدن را سرکوب می کنند. همچنین داروهای بدون نسخه یا با نسخه زیادی برای درمان OA در دسترس است.

عمل جراحي

جراحی برای جایگزینی مفصل خود با مفصل مصنوعی ممکن است یک گزینه باشد. این نوع جراحی معمولاً برای جایگزینی باسن و زانو انجام می شود.

اگر آرتروز در انگشتان یا مچ دست شدیدتر باشد، پزشک ممکن است هم جوشی مفصلی را انجام دهد. در این روش انتهای استخوان های شما به هم قفل می شوند تا زمانی که خوب شده و یکی شوند.

فیزیوتراپی

فیزیوتراپی شامل تمریناتی است که به تقویت عضلات اطراف مفصل آسیب دیده کمک می کند. فیزیوتراپی از اجزای اصلی درمان آرتروز است.
چه تغییراتی در سبک زندگی می تواند به افراد مبتلا به آرتروز کمک کند؟
کاهش وزن و حفظ وزن سالم خطر ابتلا به OA را کاهش می دهد و در صورت داشتن علائم می تواند علائم را کاهش دهد.

داشتن رژیم غذایی سالم برای کاهش وزن مهم است. انتخاب یک رژیم غذایی با مقدار زیادی آنتی اکسیدان مانند میوه های تازه، سبزیجات و گیاهان می تواند به کاهش التهاب کمک کند. از دیگر غذاهای کاهش دهنده التهاب می توان به ماهی و آجیل اشاره کرد.

غذاهایی که در صورت داشتن آرتروز باید کمتر مصرف کنید یا اصلا مصرف نکنید شامل غذاهای سرخ شده، غذاهای فرآوری شده، لبنیات و مصرف زیاد گوشت هستند.

برخی تحقیقات همچنین نشان می دهد که آنتی بادی های گلوتن ممکن است در افراد مبتلا به RA وجود داشته باشد. رژیم غذایی بدون گلوتن ممکن است علائم و پیشرفت بیماری را بهبود بخشد. مطالعه‌ای در سال 2015 رژیم غذایی بدون گلوتن را برای همه افرادی توصیه می کند که مبتلا به بیماری بافت همبند تمایز نیافته هستند.

ورزش منظم باعث انعطاف پذیری مفاصل می شود. شنا غالباً برای افراد مبتلا به آرتروز، نوع خوبی از ورزش است زیرا به دلیل دویدن و راه رفتن به مفاصل شما فشار نمی آورد. تحرک مهم است، اما باید مطمئن باشید که در صورت لزوم استراحت کنید و از تحرک بیش از حد خودداری کنید.

تمریناتی که در خانه می توانید امتحان کنید شامل موارد زیر است:

• شیب سر، چرخش گردن و سایر تمرینات برای تسکین درد در گردن
• خم کردن انگشت و خم کردن شست برای تسکین درد در دست ها
• بالا آوردن پا، کشش همسترینگ و سایر تمرینات آسان برای آرتروز زانو

چشم انداز طولانی مدت برای افراد مبتلا به آرتروز چیست؟

با وجود اینکه هیچ درمانی برای آرتروز وجود ندارد، درمان مناسب می تواند تا حد زیادی علائم شما را کاهش دهد.

علاوه بر روش های درمانی که پزشک توصیه می کند، انجام تغییراتی در سبک زندگی ممکن است به شما در مدیریت و کنترل آرتروز کمک کند.