فلوکستین (Fluoxetine)

فلوکستین؛ ﯾﮑﯽ از ﭘﺮﮐﺎرﺑﺮد ﺗﺮﯾﻦ داروی ﻗﺮن اﺧﯿﺮ در ﺟﻬﺎن و اﯾﺮان  ﮐﭙﺴﻮل ﻓﻠﻮﮐﺴﺘﯿﻦ ﯾﺎ ﻫﻤﺎن ﭘﺮوزاک می باﺷﺪ. ﺧﺎﺻﯿﺖ ﺑﯽ اﺷﺘﻬﺎﯾﯽ آن ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪه ﺧﯿﻞ ﻋﻈﯿﻤﯽ از ﺧﺎنم ها ﺑﺮای ﻻﻏﺮ ﺷﺪن ﻓﻠﻮﮐﺴﺘﯿﻦ را ﻣﺼﺮف کنند و از طرفی خاصیت انرژی بخشی و عدم خواب آلودگی آن باعث شده خیلی از بیماران افسرده و مضطرب به راحتی مایل به مصرف آن باشند، فلوکستین از داروهای ضد افسردگی که ماده ای به نام سروتین را در مغز بیماران افسرده را افزایش می دهد و در درمان بیماری هایی چون افسردگی ماژور ، افسردگی پس از زایمان، افسردگی فصلی، اختلال پانیک، و اختلال وسواس جبری و فکری ، و پرخوری عصبی کاربرد دارد و فلوکستین همانند داروهای دیگر ضد افسردگی مثل سیتالوپرام، پاروکسین، سرترالین می تواند خلق و روحیه بیمار افسرده را افزایش دهد و افسردگی را درمان نماید.

اشکال دارویی رایج فلوکستین در ایران:

• قرص فلوکستین ۱۰ میلی گرم
• قرص فلوکستین ۲۰ میلی گرم
• شربت فلوکستین۲۰ میلی گرم.

عملکرد فلوکستین

سلول های مغزی که نورون نام دارند،چندین نوع ماده ی شیمیایی را به عنوان پیام رسان در فضای بین سلولی آزاد می کنند تا نورون ها تحریک شوند و پیام عصبی منتقل گردد.این روند برای کنترل بسیاری از عملکردهای مغزی صورت می گیرد.
سروتونین یکی از این ترکیبات می باشد که پس از تحریک نورون ها توسط پمپ هایی به داخل سلول های عصبی بازگردانده می شود.
داروهای مهارکننده ی اختصاصی این پمپ های جمع کننده ی سروتونین (SSRI) كه فلوكستين يكي از آنهاست، با مهار بازجذب سروتونين به داخل سلول ها منجر به باقی ماندن سروتونين در فضای بين سلولی در مغز و در نتيجه تحريک بيشتر سلول های عصبی می شوند.
در بیماری هایی نظیر افسردگی،پرخوری عصبی و وسواس،سطح سروتونین در مغز کاهش می یابد و با اثر این داروها می توان تعادل بین عوامل شیمیایی مغز را برقرار کرد تا علائم این بیماری ها برطرف گردد.

کاربرد فلوکستین

روانپزشکان و متخصصین مغز و اعصاب فلوکستین را برای درمان اختلالات زیر به کار می‌برند:

• اختلالات افسردگی اساسی
• اختلالات افسردگی پس از زایمان (با مشورت دکتر روانپزشک و دکتر زنان مصرف شود).
•  افسردگی فصلی
• سندروم پیش از قاعدگی
• اختلال وسواس فکری و عملی
•  اضطراب جدایی کودکان
• اختلال افسردگی در کودکان
• مشکل استرس و اضطراب
• حمله هراس یا پانیک اتک
•  استرس پس از سانحه
•  پرخوری عصبی
•  فوبیا
• اختلال موکنی
• سندروم روده تحریک‌پذیر.

نحوه ی مصرف صحیح فلوکستین

این دارو در ایران بصورت کپسول ۱۰و ٢٠ ميلی گرم و شربت ٢٠ميلی گرم در ۵ میلی لیتر موجود می باشد.
فرم شربت بیشتر برای درمان مشکلات افسردگی و وسواس در اطفال استفاده می شود.
اگر این دارو بصورت یک نوبت در روز تجویز شود می توانید آن را هر زمان که راحت هستید مصرف کنید زیرا مشاهده شده است که این دارو برخی از افراد را دچار خواب آلودگی و برخی از افراد را دچار بی خوابی می کند به همین دلیل بسته به شرایط خودتان زمان مشخصی در شبانه روز را برای مصرف این دارو تعیین نمایید.
ممکن است پزشک شما درمان را با مقدار داروی کم شروع کند و پس از عادت کردن بدن،مقدار داروی شما را افزایش دهد تا احتمال بروز عوارض ناشی از دارو کمتر شود.
این دارو با غذا تداخلی ندارد و می توانید آن را قبل یا بعد از غذا مصرف نمایید.
کپسول را باید بصورت کامل میل کنید و از باز کردن یا جویدن آن خودداری نمایید و در صورتی که با بلع کپسول مشکل دارید می توانید از پزشک خود بخواهید که فرم دارویی شربت را برایتان تجویز نماید.

دوز مصرفی فلوکستین  برای هر بیماری

فلوکستین برای درمان افسردگی

اگر این دارو را برای افسردگی مصرف می نمایید، علائم بهبودی ممكن است ۴ هفته یا بیشتر پس از شروع مصرف دارو ظاهر شود. همچنین به منظور جلوگیری از عود بیماری ممکن است مصرف دارو به مدت ۶ ماه یا بیشتر ضروری باشد.

دوز بزرگسالان برای درمان افسردگی (سنین ۱۸ تا ۶۴ سال)

• دوز معمولی: ۲۰ تا ۸۰ میلی گرم فلوکستین در روز.
• حداکثر دوز: ۸۰ میلی گرم فلوکستین در روز.
• دوز اولیه: ۲۰ میلی گرم فلوکستین در روز که در صبح مصرف می‌شود.

دوز کودکان برای درمان افسردگی (از سن ۸ تا ۱۷ سال)

• معمولی: ۱۰-۲۰ میلی گرم فلوکتسین در روز.
•  اولیه: بعد از اینکه کودک شما به مدت یک هفته ۱۰ میلی گرم در روز مصرف کرد، روانپزشک ممکن است میزان دوز را به ۲۰ میلی گرم در روز افزایش دهد.

فلوکستین برای درمان وسواس

اگر اين دارو را برای وسواس مصرف می‌نماييد، علايم بهبودی ممكن است ۵ هفته يا بيشتر پس از شروع مصرف دارو ظاهر شود. در طی اين مدت پيشرفت درمان بايد توسط پزشک معالج كنترل گردد.

دوز بزرگسالان (سنین ۱۸ تا ۶۴ سال)

• دوز معمولی: ۲۰ تا ۸۰ میلی گرم در روز.
• حداکثر دوز: ۸۰ میلی گرم در روز.
• دوز اولیه: ۲۰ میلی گرم در روز که در صبح مصرف می‌شود.

دوز کودک (سنین ۱۳ تا ۱۷ سال و نوجوانان با وزن بالاتر)

•  معمولی: ۲۰-۶۰ میلی گرم در روز.
•  اولیه: ۱۰ میلی گرم در روز. بعد از دو هفته، پزشک به احتمال زیاد دوز کودک شما را به ۲۰ میلی گرم در روز افزایش می‌دهد.

دوز کودک (۷ تا ۱۲ سال و نوجوانان با وزن کمتر)

•  معمولی: ۲۰-۳۰ میلی گرم در روز.
•  اولیه: ۱۰ میلی گرم در روز.

قرص فلوکستین برای درمان PMS

اگر فلوکستین را برای مشکلات پیش از قاعدگی یا همان سندروم پیش از قاعدگی مصرف می‌کنید، ممکن است پزشک زنان شما این‌طور تشخیص دهد که آن را هر روز یا فقط برای دو هفته پیش از شروع قاعدگی تا اولین روز قاعدگی مصرف کنید. به یاد داشته باشید که زمان مصرف قرص را روی تقویتتان علامت بزنید.

فلوکستین برای درمان پرخوری عصبی

اگر اين دارو را برای پرخوری عصبی مصرف می‌نماييد، علايم بهبودی ممكن است یک هفته پس از شروع مصرف دارو ظاهر شود. اگر چه جهت بهبودی كامل ممكن است به ۴ هفته يا بيشتر وقت نياز باشد.

دوز بزرگسالان (سنین ۱۸ تا ۶۴ سال)

• دوز معمولی: ۶۰ میلی گرم در روز که صبح مصرف می‌شود.

مقدار مصرف در موارد افسردگی همراه با اختلال دو قطبی I

دوز بزرگسالان (سنین ۱۸ تا ۶۴ سال)

• فلوکستین باید در ترکیب با داروی اولانزاپین مصرف شود.
• دوز اولیه: ۲۰ میلی گرم فلوکستین با ۵ میلی گرم اولانزاپین یک بار در روز در شب.
• زمان تغییر دوز: پزشک ممکن است میزان مصرف فلوکستین را تا ۵۰ میلی گرم در روز افزایش دهد. که ممکن است میزان مصرف اولانزاپین شما را تا ۱۲.۵ میلی گرم در روز افزایش دهند.

دوز کودکان (سنین ۱۰ تا ۱۷ سال)

• فلوکستین باید در ترکیب با داروی اولانزاپین مصرف شود.
• دوز اولیه: ۲۰ میلی گرم فلوکستین با ۲.۵ میلی گرم اولانزاپین یک بار در روز در عصر مصرف می‌شود.

مقدار مصرف در اختلال هراس

دوز بزرگسالان (سنین ۱۸ تا ۶۴ سال)

•  معمولی: ۲۰ میلی گرم در روز.
• اولیه: ۱۰ میلی گرم در روز. بعد از گذشت یک هفته، پزشک احتمالاً دوز شما را به ۲۰ میلی گرم در روز افزایش دهد.

موارد احتیاط مصرف قرص فلوکستین

پیش از مصرف داروی فلوکستین در صورتی که به این دارو حساسیت دارید موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید. داروی فلوکستین ممکن است شامل ترکیبات غیر فعالی باشد که موجب بروز حساسیت یا مشکلات دیگر بشود. برای اطلاع از جزئیات بیش‌تر با دکتر داروخانه صحبت کنید.

سوابق پزشکی:

قبل از مصرف فلوکستین سوابق پزشکی خود از جمله سابقه‌ی شخصی یا خانوادگی ابتلا به افسردگی شیدایی یا اختلال دو قطبی و مانیک، سابقه‌ی شخصی یا خانوادگی اقدام به خودکشی، مشکلات کبدی، دیابت، کمبود سدیم در خون (که ممکن است با مصرف قرص‌های ادرار آور و قرص‌های آب تشدید شود)، کم‌آبی بدن، تشنج، زخم معده و روده و سابقه‌ی شخصی یا خانوادگی آب سیاه (گلوکوم زاویه بسته) را دارید موضوع را با پزشک خود یا دکتر داروخانه در میان بگذارید.

فلوکسیتین و قلب:

مصرف فلوکستین ممکن است باعث ایجاد بیماری افزایش سطح کیوتی QT شود که بر ریتم قلب تاثیر می‌گذارد. افزایش سطح کیوتی به ندرت می‌تواند باعث ایجاد ضربان قلب سریع و نامنظم و علائم دیگری مانند سرگیجه‌ی شدید و بی‌هوش شدن شود اما در صورت پیش آمد به سرعت به مراقبت‌های اولیه نیاز دارید. خطر افزایش سطح کیوتی ممکن است در صورت داشتن شرایط پزشکی خاص یا با مصرف داروهای دیگری که طول کیوتی را روی نمودار افزایش می‌دهند بیش‌تر شود. پیش از مصرف داروی فلوکستین همه‌ی داروهای مصرفی‌تان و مشکلاتی از قبیل مشکلات خاص قلبی مانند نارسایی‌های قلبی، ضربان قلب آهسته و افزایش سطح کیوتی در نوار قلب و سابقه‌ی خانوادگی مشکلات خاص قلبی مانند افزایش سطح کیوتی در نوار قلب و ایست ناگهانی قلب را با پزشک خود یا دکتر داروخانه در میان بگذارید.

سطح پایین پتاسیم یا منیزیم خون نیز ممکن است خطر ابتلا به افزایش سطح کیوتی را افزایش دهد. این خطر ممکن است در صورت استفاده از داروهای خاصی مانند قرص‌های آب یا داروهای ادرار آور یا در صورتی که مشکلات خاصی از قبیل عرق کردن شدید، اسهال و استفراغ داشته باشید بیش‌تر شود. در مورد مصرف این دارو با پزشک خود مشورت کنید.

الکل و فلوکستین:

شکل شربت داروی فلوکستین حاوی الکل است. در صورت ابتلا به دیابت، وابستگی به الکل یا بیماری‌های کبدی احتیاط کنید. بعضی از داروها مانند مترونیدازول و دیزولفیرام می‌توانند هنگام ترکیب با الکل واکنش خطرناکی داشته باشند. در مورد استفاده از این داروها با پزشک خود مشورت کنید.

سالمندان:

سال‌مندان بیش‌تر از سایرین در خطر ابتلا به عوارض جانبی مصرف فلوکستین به ویژه خونریزی و افزایش سطح کیوتی هستند. علاوه بر این آن‌ها بیش‌تر در معرض خطر پایین آمدن سطح سدیم خون هستند، به ویژه در صورتی که قرص‌های آب و ادرار آور مصرف کنند.

بارداری و شیردهی:

چنان‌چه باردار هستید فقط در صورت نیاز ضروری قرص فلوکستین ۱۰ و ۲۰ را مصرف کنید. مصرف این دارو در دوران بارداری ممکن است به جنین آسیب برساند. همچنین نوزادان مادرانی که در سه ماه آخر بارداری کپسول فلوکستین ۱۰ مصرف کرده‌اند ممکن است مشکلاتی از قبیل مشکل در غذا خوردن و تنفس، تشنج، سفت شدن عضلات و گریه‌ی مداوم داشته باشند. در صورتی که هر یک از این علائم را در نوزاد خود مشاهده کردید به سرعت به پزشک اطفال اطلاع دهید.

با توجه به این که مشکلات روحی و روانی درمان نشده مانند افسردگی، پنیک‌اتک و اختلال وسواس فکری می‌توانند وضعیت خطرناکی برای مادر و کودک تلقی شوند پیش از تشخیص پزشک مصرف دارو را متوقف نکنید. برای مصرف داروی فلوکستین در دوران شیردهی با پزشک مشورت کنید و در مورد فواید و مضرات آن از پزشک خود کمک بگیرید. به نظر می‌رسد مصرف قرص سرترالین در دوره بادراری امن‌تر است. در این خصوص با روانپزشک و دکتر زنان خود مشورت کنید.

عوارض جانبی قرص فلوکستین

در صورتی که پزشک قرص فلوکستین۱۰ میلی گرم یا قرص فلوکستین ۲۰ میلی گرم  را برای شما تجویز کرده است مطمئن باشید فوائد آن بیش از مضراتش بوده است. همچنین لازم است بدانید اکثر افرادی که داروی فلوکستین را مصرف کرده اند عوارض جدی این دارو را تجربه نکرده اند.

عوارض جانبی شایع فلوکستین ۱۰ و فلوکستین ۲۰ :

• حالت تهوع
• خواب‌آلودگی
• سرگیجه
• اضطراب
• مشکل در خواب
• از دست دادن اشتها
• خستگی
•  عرق کردن بیش از حد
• خمیازه کشیدن مکرر

در صورتی که هر کدام از این اثرات به صورت مداوم ادامه داشتند یا وخیم‌تر شدند به سرعت به پزشک‌تان اطلاع دهید.

عوارض جانبی جدی:

در صورتی که با این عوارض نادر اما خطرناک مواجه شدید به پزشک خود اطلاع دهید:

• تغییرات روحی و روانی غیر عادی یا شدید (مانند پریشانی، احساس هیجان یا انرژی شدید، افکار خودکشی)
• کبود شدگی و خون‌ریزی آسان
• ضعف ماهیچه‌ها و عضلات
• لرزش
• تغییر در توانایی جنسی
• کاهش میل جنسی
• کاهش وزن غیر معمول.

عوارض جانبی بسیار جدی‌:

در صورتی که عوارض جانبی بسیار جدی‌ای مانند موارد زیر را مشاهده کردید به سرعت به پزشک مراجعه کنید:

• مشاهده‌ی خون در مدفوع
• مدفوع تیره
• استفراغی که مانند تفاله‌ی قهوه به نظر می‌رسد
• ضربان قلب سریع و نامنظم
• کمردرد
• تشنج
• مشکلات کلیه مثل تغییر در میزان ادرار
• درد و تورم و قرمزی چشم
• گشاد شدن مردمک چشم
• تغییرات بینایی مانند دیدن رنگین‌کمان در اطراف نور در شب
• تاری دید.

تداخلات دارویی قرص فلوکستین با داروهای دیگر

تداخلات دارویی ممکن است عمل‌کرد و تاثیر داروی فلوکستین را تغییر دهد یا باعث افزایش ریسک بروز عوارض جانبی آن شود. این مطلب شامل تمامی تداخلات دارویی ممکن نیست لذا لیست همه‌ی داروهای مصرفی‌تان را با روانپزشک یا دکتر داروخانه در میان بگذارید و بدون صلاح‌دید پزشک شروع به مصرف، قطع یا تغییر دوز داروی فلوکستین نفرمایید.

اثرات فلوکستین می‌تواند برای چندین هفته پس از مصرف آخرین دوز دارو در بدن شما بماند و با بسیاری از داروهای دیگر تداخل ایجاد کند. پیش از شروع مصرف هر دارویی در صورتی که پنج هفته قبل از آن فلوکستین مصرف کرده‌اید با پزشک خود مشورت کنید.

بعضی از داروهایی که ممکن است با فلوکستین تداخل دارویی ایجاد کنند عبارت‌اند از:

• داروهایی که از بدن شما بعضی از آنزیم‌های کبدی را پاک می‌کنند، مانند وینبلاستین
• داروهای ضد آریتمی مثل پروپافنون و فلکاینید
• داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای مانند دزپیرامین و ایمی‌پرامین
• داروهایی که می‌تواند باعث کبودی و خون‌ریزی شود مانند داروهای ضد پلاکت از جمله کلوپیدوگرل
• داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن
• داروهای ضد لخته شدن خون مانند وارفارین

بازدارنده‌های مونوآمین اکسیداز

مصرف بازدارنده‌های مونوآمین اکسیداز با داروی فلوکستین ممکن است کشنده باشد. از مصرف بازدارنده‌های مونوآمین اکسیداز مانند ایزوکاربوکسازید، لینزولید، متیلن بلو، موکلوبماید، فنلزین، پروکاربازین، راساجیلین، سافینامید، سلژیلین و ترانیل‌سیپرومین در زمان درمان با قرص فلوکستین ۱۰ و ۲۰ اجتناب کنید. بیش‌تر بازدارنده‌های مونوآمین اکسیداز نباید به مدت دو هفته قبل و حداقل پنج هفته بعد از درمان با داروی فلوکستین مصرف شوند. هنگام آغاز مصرف و توقف مصرف این دارو با پزشک خود مشورت کنید.

علاوه بر فلوکستین داروهای دیگری مانند پیموزاید و تیوریدازین بر سطح کیوتی تاثیر می‌گذارند.

آسپرین:

هنگام مصرف فلوکستین استفاده از آسپرین می‌تواند خطر خون‌ریزی را افزایش دهد. با این حال اگر پزشک شما تشخیص داده که برای جلوگیری از حمله‌ی قلبی یا پیش‌گیری از سکته آسپرین را، معمولا در دوزهای ۸۱ تا ۳۲۵ میلی‌گرم، مصرف کنید به استفاده از دارو ادامه دهید، مگر این‌که پزشک شما طور دیگری صلاح ببیند.

داروهای افزایش سورتونین:

اگر داروهای دیگری مصرف می‌کنید که سروتین خون‌تان را افزایش می‌دهد ممکن است با مصرف فلوکستین دچار سندرم سروتونین یا مسمومیت با سروتین شوید.

محصولات غیر قانونی و غیر تجویزی مانند اکستازی، هوفاریقون، بعضی از داروهای ضد افسردگی مثل بازدارنده‌های بازجذب سروتونین از قبیل سیتالوپرام و پاروکستین و نوراپی‌نفرین، دولوکستین، ونلافاکسین، تریپتوفان و داروهایی از این دست از این جمله‌اند. خطر ابتلا به سندروم سروتین یا مسمومیت با سروتین هنگام شروع مصرف این داروها یا افزایش دوز آن‌ها بیش‌تر است.

محصولات خواب آور:

در صورت استفاده از محصولاتی که موجب خواب‌آلودگی می‌شوند، مانند الکل، ماری‌جوانا، آنتی‌هیستامین‌ها مثل سیتریزین و دیفن‌هیدرامین، داروهای خواب‌آور و آرام‌بخش مانند آلپرازولام، دیازپام و زولپیدم، سست کننده‌های عضلانی و مسکن‌هایی مانند کدئین با پزشک یا دکتر داروخانه مشورت کنید.

برچسب روی تمامی داروها از جمله داروهای ضد حساسیت، ضد سرفه یا سرماخوردگی را بررسی کنید زیرا ممکن است حاوی مواد تشکیل دهنده‌ای باشند که موجب خواب‌آلودگی می‌شوند. از دکتر داروخانه نحوه‌ی استفاده از داروها را سوال کنید.